Mavzu: Chiziqcha bilan yozish imlosiga oid mashqlar tahlili

6-Amaliy ishi.206-guruh talabasi Tojiyeva Yulduz.

Mavzu:Chiziqcha bilan yozish imlosiga oid mashqlar tahlili

1-mashq

I.Payvasta qosh –ajratib yozish qoidasi.

2.Shalpangquloq- qo’shib yozish qoidasi.

3.Binafsha rang – ajratib yozish qoidasi.

4.Unga-bunga –chiziqcha bilan yozish.

5.Otboqar-qo’shib yozish qoidasi.

6.Yura boshladi- ajratib yozish qoidasi.

7.Osma lampa-ajratib yozish qoidasi.

8.Atirgul-qo’shib yozish qoidasi.

II

Qo’shib yozish qoidasiga asosan misollar:toshbaqa, oybolta, ayiqtovon, beshiktervatar, boyo’g’li, butunittifoq, devqomat, guldasta, kasbkor, nimpushti, nimrang.

Ajratib yozish qoidasiga binoan misollar: och sariq, bir zumda, bo’lar bo’lmas, bir tomonlama.

Chiziqcha bilan yozish qoidasiga binoan misollar:issiq-sovuq, azob-uqubat, dam-badam, amaliy-nazariy, afsus-nadomat, dov-daraxt, orzu-umid.

2-mashq

Ajratib yozish: himoya qil, javob ber, qo’l qo’y, yod ol, yozib ko’r, o’qib ol, imzo qo’y, oh ur, ola kel, har zamon, har gal, hech vaqt, bir yerga, kundan kunga, o’q ilon, ish haqi, a’zoyi badan, duoyi salom, akayu uka, to’qqiz qavatli, xasta dil, bug’doy rang, keng yelkali, jurnal bop ,quralay ko’zli, bir million, o’n besh, ellik olti, hech qaysi, ana u, oyinayi jahon, uzundan uzun, kundan kunga, g’irt yolg’on,ko’cha tomon.

Chiziqcha bilan yozish:bildi-oldi, uzil-kesil, qishin-yozin, unda-bunda, ko’chama-ko’cha, yosh-qari, do’st-u dushman, sabzi-piyoz, och-yalang’och, ola-bula, dali-g’uli, amaliy-nazariy, yigirma-o’ttiz, o’ttiz-qirq, ikki-uch, siz-biz .

Qo’shib yozish:allavaqt, birmuncha, birvarakay, birpas, biroz, birato’la, buyoqdan , tog’olcha, qo’lyozma, moshxo’rda, manmanlik, beshotar, asalari, badantarbiya, yerto’la,zinapoya, umumxalq, havorang, oyoqyalang, hozirjavob, mo’minqobil, xushchaqchaq, ilhombaxsh, mehnatsevar.

3-mashq

1.Uy hovlisida aka-uka patir-putur harakatlanib, onasining ro’baro’siga to’g’ri keldi.2.Daryo sohillarida yosh-yalang darbadar kezar edi.3. 2010-yilda do’st-u yor birgalikda yonma-yon universitetni tark etishdi.4.Onasi yakka-yu yagona qizini ko’p erkalatardi. 5.Onda-sonda ko’m-ko’k osmonda qushlar uchib o’tardi.6.Yillar qanchalik tez-tez o’tyapti.Onda-sonda 2-kurs vaqtlarimni eslayman.7.Top-toza joy insonning bahri dilini ochadi.8.Hozirgi kunda oldi-berdi savdosi kuchayib bormoqda.9.Bugun dunyo ahli koronavirus kasalligidan behudaga o’ldi-qoldi.10.Bugun vitse-prezident qo’ni-qo’shni o’lkalardan xabar oldi.11.Men-chun ota-onam har doim birinchi o’rinda.12.Onasi farzandiga tomma-tom dakki ayta-ayta og’zi charchadi.

4-topshiriq

Bo’ladi-da, uylar-u, kun-u tun, ko’kish-qoramtir, katta-kichik, baland-past, yuz-u ko’ziga, yakkam-dukkam , kuyib -pishadi, sap-sariq, o’t-o’lanlar, xas-xashakka, yer-u ko’kka, aylanib-o’rgilib, qip-qizil, qah-qah, pish-pish uxlayotgan, turish-turmushidan.