Mavzu: Byudjet hisobi va nazoratida moliyaviy aktivlar hisobi

2.3.1-jadval

Moliyaviy aktivlar hisobini to’g’ri tashkil qilinishini tekshirish yuzasidan ma’lumot*

ming so’mda

schyo t №	Shaxsiy hisobvaraqalardagi qoldiq, kassir hisoboti (440-shakl yoki KO-4 shakl daftari) bo’yicha qoldiq va boshqalar	“Bosh-jurnal” kitobining ko’rsatkichlari (308-shakl)	Xarajatlar smetasi ijrosining balansining ko’rsatkichlari (1-shakl)	Izoh
1	2	3	4	5
11
12
13
14

*Muallif tomonidan me`yoriy xujjatlar asosida tayyorlandi

Jadval ma’lumotlari yordamida moliyaviy aktivlar hisobini aks ettiruvchi schetlar (tegishli subschyotlari) bo’yicha qoldiqlarni buxgalteriya yig’ma xujjatlari, hisob registrlari ma’lumotlari bilan mosligi nazorat qilib boriladi. Natijada shakllantirilayotgan buxgalteriya axborotlarini ishonchliligi ta’minlanadi.

Xulosa qilib aytganda moliyaviy aktivlar nazorati uslubiyotini shakllantirish va amalga oshirish byudjet tashkilotlarida moliyaviy aktivlar hisobini yuritishni takomillashtirish imkonini beradi.

Xulosa

Budjet tizimida amalga oshirilayotgan isloxotlar budjet tashkiloti hisob tizimini takomillashtirishga o’z ta’sirini ko’rsatdi. O’zbekiston Respublikasining 2013 yil 26 dekabrda qabul qilingan “Budjet Kodeksi”ga asosan Davlat budjeti mablag’larini maqsadli sarflanishi tizimi yo’lga qo’yilishi byudjet tashkilotlari moliyaviy aktivlari hisobi tashkil etishga qulay muhit shakllantirildi.

Kurs ishi maqsadi va unga erishish uchun belgilangan vazifalarni bajarish natijalaridan kelib chiqib quyidagi xulosalarga ega bo’ldik:

• 
  Budjet tashkilotlari pul mablag’lari yagona g’azna hisob raqamlari orqali alohida ochilgan shaxsiy xisobvaraqlarda yuritiladi va ular bo’yicha muomalalar Davlat budjeti g’azna ijrosiga oid qonuniy xujjatlarga qatiy amal qilingan xolda tashkil etiladi;
  
• 
  Budjet tashkilotlari tomonidan daromadlar va xarajatlar smetalari ijrosi jarayonida yuzaga keladigan yuridik va moliyaviy majburiyatlar g’aznachilik organlari tomonidan ro’yxatga olinadi va o’rnatilgan tartibda to’lab beriladi;
  
• 
  Budjet tashkilotlari hisoblashuv muomalalarini amalga oshirishda g’aznachilik organlarida naqt pulsiz hisoblashuvlarda faqat to’lov topshiriqnomasi shakli qo’llaniladi;
  
• 
  Pul mablag’lari hisobi byudjet pul mablag’lari, byudjetdan tashqari pul mablag’lari bo’yicha alohida tashkil etiladi.;
  
• 
  Budjet tashkilotlarida moliyaviy aktivlar hisobini yanada yaxshilash uchun quyidagilarga e’tibor qaratish maqsadga muvofiq deb hisoblaymiz: moliyaviy aktivlar hisobini tashkiliy jixatlarini takomillashtirish, bunda buxgalteriya bo’limida kassa hizmatini tashkil etish jarayonini doimiy nazorat qilib borilishi, moliyaviy aktivlar hisobini yuritishga ma’sul xodimlarni o’zaro bir birlari bajargan ishlarini nazorat qilish tizimini yo’lga qo’yish; moliyaviy aktivlar hisobini texnik jixatlarini takomillashtirish, bunda budjet tashkiloti tomonidan ishchi schyotlar rejasi tuzishda pul mablag’lar hisobini mablag’lar manbaalari bo’yicha aks ettirilishiga alohida e’tibor qaratish lozim; moliyaviy aktivlar hisobini uslubiy jihatlarini takomillashtirishda asosiy e’tibor moliyaviy aktivlar hisobini yuritish bo’yicha hisob siyosatini shakllantirib olish maqsadga muvofiq bo’ladi; Buxgalteriya bo’limi xodimlarini qonunchilikda bo’layotgan o’zgarishlarni o’z vaqtida xabardor bo’lib turishlarini ta’minlash shuningdek ular malakasini yiliga kamida bir marotaba oshirish; ishchi schyotlar rejasida byudjet va byudjetdan tashqari manbaalardan tushgan pul mablag’lar hisobini alohida shakllantirish, moliyaviy aktivlar nazoratini tashkil etishda asosiy e’tibor o’z vaqtida belgilangan tartibda inventarizatsiyani tashkil qilish va natijalarini xisobda aks ettirib borish, ichki nazorat tizimini kuchaytirish va boshqalar.
  

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI

Me’yoriy-xuquqiy xujjatlar:

1 O’zbekiston Respublikasining 1996 yil 30 avgust(yangi tahriri 2016 yil 13 aprel)dagi «Buxgalteriya hisobi to’g’risida»gi Qonuni, № 279-I sonli;

2. 
   O’zbekiston Respublikasining 2013 yil 26 dekabrdagi Budjet Kodeksi;
   
3. 
   O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1999 yil 3 sentyabrdagi 414sonli “Budjet tashkilotlarini mablag’ bilan ta’minlash tartibini takomillashtirish to’g’risida”gi Qarori.
   
4. 
   “Budjetdan mablag’ oluvchilarning shaxsiy hisobvaraqlarini O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi G’aznachiligida va uning hududiy bo’limlarida yuritish qoidalari” O’zR AV. tomonidan 2013 yil 18 yanvarda № 2414 son bilan ro’yxatdan o’tgan;
   
5. 
   “Buxgalteriya hisobida xujjatlar va xujjatlar aylanuvi to’g’risidagi Nizom” O’z.R AV. tomonidan 2004 yil 14 yanvarda № 1297-son bilan ro’yxatdan
   

o’tgan;

2. 
   “Oliy va o’rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalarida o’qitishning to’lovkontrakt shakli va undan tushgan mablag’larni taqsimlash tartibi to’g’risida” Nizom. O’z.R AV. tomonidan 2013 yil 26 fevralda № 2431-son bilan ro’yxatdan o’tgan.
   
3. 
   “O’zbekiston Respublikasi Davlat budjetida turuvchi tashkilotlarning xarajatlar smetasi va shtatlar jadvalini tuzish, ko’rib chiqish, tasdiqlash va ro’yxatdan o’tkazish tartibi to’g’risida” Nizom O’z.R AV. tomonidan 2014 yil 15 dekabrda № 2634-son bilan ro’yxatdan o’tgan.
   
4. 
   “Budjet tashkilotlarida buxgalteriya hisobi to’g’risida”gi Yo’riqnoma O’z.R AV. tomonidan 2010 yil 22 dekabrda № 2169-son bilan ro’yxatdan o’tgan.
   
5. 
   “O’zbekiston Respublikasi Davlat budjetidan mablag’ bilan ta’minlanadigan tashkilotlarning davriy moliyaviy hisobotlarini tuzish, tasdiqlash hamda taqdim qilish bo’yicha qoidalar” O’z.R AV. tomonidan 2011 yil 27 sentyabrda №
   

2270-son bilan ro’yxatdan o’tgan;

10.Yuridik shaxslar tomonidan kassa operatsiyalarini yuritish Qoidalari 22 iyun

2015 yil 565-6-son bilan ro’yxatga olingan (yangi tahriri)

(http://news.uzreport.uz/news_5_u_132763.html).

1. O’zbekiston Respublikasi Prezidentining asarlari va ma’ruzalari:

1. 
   Mirziyoyev.Sh.M. “Tanqidiy tahlil, qat’iy tartib-intizom va shaxsiy javobgarlik - har bir rahbar faoliyatining kundalik qoidasi bo’lishi kerak” Mamlakatimizni 2016 yilda ijtimoiy-shchtisodiy rivojlantirishning asosiy yakunlari va 2017 yilga mo’ljallangan shchtisodiy dasturning eng muhim ustuvor yo’nalishlariga bagishlangan Vazirlar Mahkamasining kengaytirilgan majlisidagi ma’ruza 2017 yil 14 yanvar;
   
2. 
   Mirziyoyev.Sh.M. “Erkin va farovon, demokratik o’zbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz” O’zbekiston Respublikasi Prezidenti lavozimiga kirishish tantanali marosimiga bagiitangan Oliy Majlis palatalarining ko’shma majlisidagi nutq. Toshkent:-“O`zbekiston” 2016 y;
   
3. 
   Karimov I.A. “Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi, O’zbekiston sharoitida uni bartaraf etishning yo’llari va choralari” T.: “O’zbekiston” 2009 y.
   

2. Maxsus adabiyotlar:

4. 
   Mehmonov S.U. Budjet hisobi. O’quv qo’llanma. T.: Fan va texnologiya nashriyoti. 2012 – 352 b.
   
5. 
   Mehmonov S., D.Ubaydullaev. Budjet tashkilotlarida buxgalteriya hisobi.
   

Darslik. T.: Sano-standart nashriyoti. 2013y.

6. 
   Ibragimov A.K., Sugirbaev B.B. Byudjet nazorati va auditi. O’quv qo’llanma.
   

– T.: infoCOM.UZ MChJ nashriyoti 2010 – 192 b.

7. 
   Ostanaqulov M. Davlat byudjeti g’azna ijrosining buxgalteriya hisobi. O’quv qo’llanma T.: "IQTISOD-MOLIYA", 2009.
   
8. 
   Ostanaqulov M. Davlat sektori va buxgalteriya hisobi. T.: "IQTISODMOLIYA", 2009.
   

3. Qo’shimcha adabiyotlar:

9. 
   Krasnoperova O. “Бюджетный учет” - Moskva: "GrossMedia Ferlag", 2008.
   
10. 
    Kondrakov N.P., Kondrakov I.N. “Бухгалтерский учет в бюджетных организациях” - M.: Prospekt, 2006.
    
11. 
    Qosimova G. Davlat budjeti ijrosining g’aznachilik tizimi. O’quv qo’llanma. - T.: "IQTISOD-MOLIYA", 2008.
    
12. 
    Kuchkarov J.A. “Принципы организации казначейского исполнения
    

Государственного бюджета” Республики Узбекистан. Т.: Издательский дом «Мир экономики и права» - 2005 – 320 с.

9. 
   Ryabova M. A., Aynullova D. G “Бюджетный учет и отчетность”. Moskva 2009 g. 450 s
   
10. 
    Mizikovskiy E.A., Maslova T.S. «Бухгалтерский учет в бюджетных учреждениях» учебное пособие Изд.с изм..– M.: Magistr, 2009. – str. 27-89
    
11. 
    Iqtisodiy jurnallar 2012-2016 yillar.
    

Internet saytlari: www.lex.uzwww.mf.uzwww.fmc.uzwww.ziyonet.uz

1^ O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning 2016-yil yakunlari va 2017-yilga mo‘ljallangan iqtisodiy dasturning eng muhim ustuvor yo‘nalishlariga bag‘ishlangan ma’ruzasi. http://uz.fundamentaleconomic.uz

2^ S.Mehmonov budjet hisobi. – Fan va texnologiya nashriyoti 2012 yil. 191 bet

3^ Mehmonov S. Budjet hisobi. O’quv qo’llanma. Toshkent 2012 y.