Мавзу бухгалтерия ҳисоби фанининг мукаддимаси

Номоддий активлар
 
- моддий кўринишга ва шаклга эга бўлмаган бироқ ишлаб чиқариш жараёнида 
бир йилдан ортик муддатда ишлатиладиган, хисобда бошланғич баҳосига эга бўлган ва ишлаб чиқариш 
жараёнида эскириб борадиган активларга айтилади. Уларга патент, лицензия, савдо маркаси, табиий 
ресурслардан фойдаланиш хуқуқлари, дастурий таъминот ва бошқалар киради. 
Капитал кўйилмалар 
-
қурилиш ёки асосий воситалар ёхуд номоддий активларни сотиб олиш ва 
уларни фойдаланишга топширишгача бўлган харажатлар сўммасининг йиғиндисига тенгдир. Масалан, 
корхона қурилиш олиб бораётган бўлса, қурилиш билан боғлик барча харажатлар капитал кўйилмалар 
счетида акс эттирилади. 
Узоқ муддатли молиявий қўйилмалар
 
- фоиз ёки дивиденд кўринишда даромад олиш мақсадида 
узоқ вақт давомида ўзида сақлаб туриш мақсадида сотиб олинган қарз ва улушли қимматли коғозлардир. 
Узоқ муддатли дебиторлик қарзлар 
-
бир йилдан ортиқ муддатта корхона олдида қарздор 
жисмоний ва юридик шахслар ҳисобланади. 
Асосий воситалар ва номоддий активлар ҳисобда бошланғич қиймати бўйича акс эттирилади. 
Асосий воситалар ва номоддий активлар қийматини хисобдан чиқариш уларнинг қиймати тўлик 
тўлагунча ёки объект сафидан чиқиб кетгунга қадар бўлган эскиришини (амортизацияни) ҳисоблаш йўли 
билан амалга оширилади. 
Жорий активларнинг 
икки тури мавжуд.
 
Биринчи тури
 
хўжалик юритувчи субъект айланма маблағининг бир қисми бўлиб, хўжалик 
юритувчи субъектнинг меъёрий операцион цикли давомида олинади ёки истеьмол килинади. 
Иккинчи 
тури
 
операция активлари бўлмаган, лекин савдо ёки инвестиция мақсадларида сақлаб турилган ва уларни 
ҳисобот вақтидан кейинги 12 ой давомида сотиш кутилаётган жорий активлар доирасидан иборат. 
Ҳисобот санасидан кейинги 12 ой давомида олинадиган ёки истеьмол қилинадиган маблағлар, захиралар 
ва дебиторлик қарзлари жорий активларга киритилади. 
Хўжалик юритувчи субъектнинг