Mavzu. Budjetdan tashqari mablag‘lar bo‘yicha daromadlar va xarajatlar smetalari. (Amaliy) Reja

MAVZU. Budjetdan tashqari mablag‘lar bo‘yicha daromadlar va xarajatlar smetalari. (Amaliy)
Reja:

1. 
   Budjetdan tashqari mablag‘lar bo‘yicha smetani tuzish va tasdiqlash.
   
2. 
   Tarifikatsiya ro‘yxati.
   
3. 
   Shtatlar jadvali.
   

Tashkilotlar belgilangan shaklda budjetdan tashqari mablag‘lar bo‘yicha smetani haryili tuzadilar va tasdiqlaydilar. Bunda, tashkilotlar budjetdan tashqari mablag‘lar tushumlarini va xarajatlarini rejalashtirishni qonunchilikda belgilangan tartibda amalga oshiradilar. 
1. Tashkilotlar quyidagi budjetdan tashqari mablag‘lar bo‘yicha smetalarni tuzadilar: 
- Budjet tashkilotlarini rivojlantirish jamg‘armasi; - Tibbiyot muassasalarini moddiy rag‘batlantirish va rivojlantirish jamg‘armasi; - ta’lim muassasalarida o‘qitishning to‘lov-kontrakt shaklidan tushumlar; 
- qonunchilikda belgilangan boshqa barcha budjetdan tashqari mablag‘lar, jumladan,vazirliklar va idoralarning budjetdan tashqari jamg‘armalariga yo‘naltirilayotgan davlatbojlari, yig‘imlar va soliq bo‘lmagan to‘lovlardan, ma’muriy va moliyaviy jazolardanajratmalar.
Budjetdan tashqari mablag‘lar bo‘yicha, Budjet tashkilotlarini rivojlantirish jamg‘armasi va Tibbiyot muassasalarini moddiy rag‘batlantirish va rivojlantirish jamg‘armasi bundan mustasno, smetalar tegishli moliya organlarida xarajatlar smetasi uchun belgilanganmuddatlardava tartibdaro‘yxatdano‘tkaziladi.
Budjetdan tashqari mablag‘lar bo‘yicha smetalarni tuzish, ko‘rib chiqish va tasdiqlash tashkilotlarning xarajatlar smetasi uchun yuqorida aytib o‘tilgan Nizomda belgilangan tartibda amalga oshiriladi. 
Budjetdan tashqari mablag‘lar bo‘yicha smetada budjetdan tashqari mablag‘lar tushumlarining hajmi va ushbu mablag‘lardan foydalanish yo‘nalishlari qonunchilik talablaridan kelib chiqqan holda aniqlanadi. 
Budjetdan tashqari mablag‘lar bo‘yicha smetalarning daromad qismiga budjetdantashqari mablag‘larning qonunchilikka muvofiq barcha shakllanish manbaalari bo‘yicha kutilayotgan mablag‘lar tushumi va moliya yilining boshiga mablag‘lar qoldig‘i kiritiladi. 
Qonunchilikka muvofiq budjetdan tashqari mablag‘lar bo‘yicha smetalar hisobidan xodimlar birliklari saqlangan hollarda, smetaga shtatlar jadvali ilova qilinadi. Bunda, ro‘yxatdan o‘tkaziladigan budjetdan tashqari mablag‘lar bo‘yicha smeta bilan birga shtatlar jadvali ham ro‘yxatdan o‘tkazish uchuntaqdim qilinadi. 
Tashkilotlarning belgilangan tartibda tasdiqlangan xarajatlar smetasi va shtatlar jadvali, shuningdek amaldagi xarajatlar smetasi va shtatlar jadvaliga kiritiladigan o‘zgartirishlar ular moliya
organlarida ro‘yxatdan o‘tkazilgandan so‘ng amalga kiritiladi. 
Tashkilotlarning tasdiqlangan smetasi va shtatlar jadvalini ro‘yxatdan o‘tkazish mazkur tashkilotni moliyalashtirish amalga oshiriladigan tegishli budjetning parametrlari tasdiqlangan paytdan boshlab qirq kundan kechiktirmay (ammo, moliya yilining 10 fevralidan kechikmagan holda) tegishli moliya organlari tomonidan amalga oshiriladi. 
Moliya organlarining rahbarlari, qaramog‘ida quyi tashkilotlari bor bo‘lgan yuqori tashkilotlar rahbarlari bilan kelishgan holda, har bir tashkilotni ro‘yxatdan o‘tkazish muddatlarini belgilangan muddatda ro‘yxatga olishni butunlay tugatishni hisobga olgan holda belgilaydilar. 
Xarajatlar smetasi va shtatlar jadvalini, shuningdek budjetdan tashqari mablag‘lar bo‘yicha smeta va vaqtinchalik xarajatlar smetasini ro‘yxatdan o‘tkazish quyidagicha amalga oshiriladi: 
-O‘zbekiston Respublikasining respublika budjeti tasarrufidagi tashkilotlar 
–O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligida; 
-Qoraqalpog‘iston Respublikasi respublika budjeti, viloyatlar budjeti va Toshkent shahrining shahar budjeti tasarrufidagi tashkilotlar – Qoraqalpog‘iston Respublikasi Moliyavazirligi, viloyatlar va Toshkent shahar moliya boshqarmalarida; 
-shaharlar va tumanlar budjeti tasarrufidagi tashkilotlar – shaharlar va tumanlar moliya bo‘limlarida.
4.Budjet tashkilotlari smetalar hamda shtatlar jadvalini tasdiqlash, ro‘yxatdan o‘tkazish.
Tashkilotlarning xarajatlar smetalari, shuningdek markazlashgan xarajatlar smetalari tasdiqlangandan so‘ng choraklar (oylar) kesimidagi xarajatlarni yillik umumlashmasi budjet tasnifining bo‘limlari, kichik bo‘limlari, boblari va iqtisodiy tasnifi bo‘yicha choraklarga (oylarga) bo‘lingan holda aniqlanadi va tegishli moliya organiga taqdim etiladi. 
Shu bilan bir vaqtda setlar, kontingentlar va shtatlar bo‘yicha umumlashtirilgan ko‘rsatkichlar taqdim etiladi. 
Umumiy smetalar tasdiqlangandan so‘ng markazlashgan buxgalteriyalar bu smetalar bo‘yicha moliyalashtiriladigan tashkilotlarga quyidagilarni xabar qiladilar: 
shtatlar va tashkilot xodimlari ish haqi stavkalari haqidagi ma’lumotlar; 
tashkilotlarning xo‘jalik ehtiyojlariga rejalashtirilayotgan yilda ajratiladigan yoqilg‘i miqdori,elektroenergiya va suv bo‘yicha natural ko‘rsatkichlar; 
budjet mablag‘lari doirasida sotib olishga mo‘ljallangan inventarlar va asbob-uskunalar ro‘yxati; 
kapital va joriy ta’mirlash bo‘yicha asosiy ishlar ro‘yxati; 
hokimiyatlarning tegishli moliya boshqarmalari va bo‘limlari tomonidan, yuqori moliya organlari bilan kelishilgan holda belgilangan tashkilotlarga xabar beriladigan ko‘rsatkichlar va shakllari ro‘yxati. 
Shtatlar jadvali rejalashtirilayotgan yilning 1 yanvar holatiga har bir tashkilot bo‘yicha alohida holda, ularning tuzilmaviy bo‘linmalari kesimida mazkur tashkilot uchun o‘rnatilgan mehnatga haq to‘lash shartlariga muvofiq ravishda tuziladi. 
Shtatlar jadvaliga kiritiladigan lavozimlar nomlari va ma’muriy-boshqaruv, o‘quv-yordamchi va yordamchi (xizmat ko‘rsatuvchi va texnik) xodimlarining soni, xodimlar va mehnatga haq to‘lash bo‘yicha ularning razryadlari (bazaviy stavkalari) quyidagilarga muvofiq bo‘lishi shart: 
belgilangan tartibda tasdiqlangan namunaviy shtatlar jadvalida va mehnatga haq to‘lash bo‘yicha razryadlarda (bazaviy stavkalarda) nazarda tutilgan lavozimlarga; 
hodimlarning umumiy birliklari doirasiga va boshqaruv xizmatchilarining xodimlarbirliklariga; 
tashkilotlar turlari bo‘yicha belgilangan tartibda tasdiqlangan namunaviy shtatlar jadvallariga; 
davlat boshqaruv organlarida xodimlar toifalarining me’yoriy nisbatlarini Davlat va xo‘jalikboshqaruvi organlarining boshqaruv, xizmat ko‘rsatuvchi va texnik xodimlari lavozimlarining nomenklaturasi bilan muvofiqligiga. 
Tarifikatsiya ro‘yxatiga muvofiq mehnatga haq to‘lanishi hisob-kitob qilinadigan lavozimlar shtatlar jadvaliga stavkalar soni, lavozimlarning har bir guruhibo‘yicha (o‘qituvchilar, tarbiyachilar, vrachlar, o‘rta tibbiy hodimlar va boshqalar), to‘lovlarning turlari bo‘yicha (pedagoglarga daftar tekshirishga, sinf rahbarligiga, maxsus unvon uchun va boshqalar) oylik mehnatga haq to‘lash jamg‘armasini ko‘rsatgan holda va tarifikatsiya ro‘yxatini shtatlar jadvaliga ilova qilgan holda kiritiladi. 
Shtatlar jadvalida, shuningdek, yakun bo‘yicha alohida qatorda mehnatga haq to‘lash shartlarida nazarda tutilgan mehnatga haq to‘lash jamg‘armasi va yil bo‘yicha hisob-kitoblar natijasida ustamalar to‘lashga, qo‘shimchalar va xodimlarni moddiy rag‘batlantirishga yo‘naltiriladigan mablag‘lar ko‘rsatiladi, masalan: 
• mehnatga haq to‘lash jamg‘armasiga nisbatan 15 foiz miqdorda shakllanadigan Budjet tashkilotlari va muassasalarini moddiy rag‘batlantirish maxsus jamg‘armasi; 
• uzoq yillik mehnati uchun bir martalik rag‘batlantirishni to‘lash, moddiy yordam ko‘rsatish, mukofotlash uchun mehnatga haq to‘lash jamg‘armasi; 
• mehnat ta’tilidagi shaxslarning o‘rnini bosuvchi xodimlarning mehnatiga haq to‘lashuchun mehnatga haq to‘lash jamg‘armasi; 
• umumta’lim muassasalari, o‘rta-maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalarining direktor jamg‘armasi va boshqalar.