Mavzu: Bozor infratuzilmasi, uning tarkibi, infratuzilmani rivojlantirish Reja: I kirish

Oldingi tahrirga qarang.
8. O‘zbekiston Milliy axborot agentligi, O‘zbekiston Milliy teleradiokompaniyasi, O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi ommaviy axborot vositalarida mazkur Farmonning maqsad va vazifalarini, shuningdek, “Islohotlar yo‘l xaritasi”ga kiritilgan chora-tadbirlarning mazmun-mohiyati va ularning amalga oshirilishi keng yoritilishini tashkil etsin.
(8-band O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2019-yil 10-dekabrdagi PF-5892-sonli Farmoni tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 11.12.2019-y., 06/19/5892/4134-son)
9. O‘zbekiston Respublikasi Iqtisodiyot vazirligi manfaatdor vazirliklar va idoralar bilan birgalikda qonun hujjatlariga mazkur Farmondan kelib chiqadigan o‘zgartirish va qo‘shimchalar to‘g‘risida ikki oy muddatda O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga takliflar kiritsin.
Bozor sharoitida xaridorni xukmi ahamiyatlidir. Ya’ni xaridor o’ziga nima kerak ekanligini o’zi belgilaydi, tovar uni qoniqtiradimi, yo’qmi? Lekin shu bilan birga xaridor bozorining uzoq yoki yaqinligi, unga etib borishi uchun transport vositalarining quylayligi, bozordagi mahsulotlarning sifati va bahosining qoniqarli bo’lishi bilan qiziqadi. Bu masalaning bir tomonidir. Masalaning ikkinchi tomonida esa mahsulot ishlab chiqarish va xizmat ko’rsatuvchi sohalarning o’ziga xos talab va taklif xususiyatlari yotadi. Bu xoll tabiiyki, iste’molchilar bilan ishlab chiqaruvchi va xizmat ko’rsatuvchilar o’rtasida keskin ziddiyatlarni kelitrib chiqaradi. Shunday sharoitda bozor infratuzilmasi yuzaga keladigan barcha ziddiyatlarni xal qilish, ya’ni ham iste’molchilarning talablarini qondirish, ham ishlab chiqarish va savdo uchun qulay sharoit yaratib berishdan iborat bo’ladi.
Infratuzilma deganda, bozorning qulay faoliyat ko’rsatishi uchun xizmat ko’rsatadigan muhit tshuniladi. I.A.Кarimov «Bozor munosabatlarini shakllantirishni tegishli muhitsiz – tovar, pul bozorlarida va mehnat resurslari bozorida xo’jalik yurituvchi sub’ektlar o’rtasida o’zaro aloqani ta’minlash kerak bo’lgan bozor infrastrukturasisiz tasavvur etib bo’lmaydi» degan edilar (6. 260-261 betlar).
Infratuzilma shartli ravishda quyidagi unsurlardan tashkil topadi: - tadbirkorlikni tayyorlash va o’qitish tizimi; xususiy biznesni ro’yxatga oluvchi bo’limlar; moliya-kredit tizimi; kommersiya bank tizimi va sug’urta kompaniyalari, reklama va ommaviy axborot vositalari, kommunikasiya vositalari; soliq va bojxona tizimi; konsalting xizmatlari (iqtisodiy va xuquqiy masalalar yuzasidan maslahat beruvchi malakali mutaxassislar xizmati, auditor kompaniyalari xizmatlari va boshqalardan tashkil topadi); ulgurji – vositachilar tuzilmalari; birja bozorlari; agroxizmat bozori; transport ta’minoti; xizmat bozori; tashqi iqtisodiy aloqalar ta’minoti. Bozor infratuzilmasining bu barcha unsurlari ishlab chiqaruvchilarning savdo-sotiq, moliya-kredit ishlariga, sherik topishga, ish kuchini yollashga ko’maklashadi, davlatning iqtisodiyotni tartibga soluvchi tadbirlarini amalga oshiradi, ishlab chiqaruvchilar bilan iste’molchilar o’rtasida aloqalar o’rnatishga yordam beradi. Ularning ba’zilari davlat tizimidagi korxona va tashkilotlar bo’lsa qolganlari mustaqil muassasa yoki uyushmalardan iborat bo’lib, ko’rsatilgan xizmati uchun haq oladi. Bozor infratuzilmasining asosiy vazifalari quyidagilardan iborat:

1.