Мавзу: Бошлангич синф укувчиларижда узунлик хакидаги тасаввурни шакллантириш



Download 0,89 Mb.
bet40/49
Sana05.04.2022
Hajmi0,89 Mb.
#528945
TuriЛекция
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   49
Bog'liq
бошлангич-матем-методика

Назорат саволари:

  1. Куп хонали сонларни кушиш кандай ургатилади?

  2. Куп хонали сонларни айириш кандай ургатилади?

  3. Исмли сонларни кушиш ва айириш кандай ургатилади?

  4. Бир нечта куп хонали сонларни кушиш ва айириш кандай ургатилади?

Лекция №15


Мавзу: Куп хонали сонларни купайтириш ва булишни урганиш методикаси.
Режа:
1. Бир хонали сонга купайтириш, булиш.
2. Хона сонларига купайтириш, булиш.
3. Икки хонали ва уч хонали сонларга купайтириш ва булиш.


Таянч иборалар: бир хонали сонга купайтириш, булиш, хона сонларига купайтириш, булиш, икки, уч хонали сонларга купайтириш, булиш, туликсиз купайтма, туликсиз булинувчи.
Куп хонали сонларни купайтириш ва булиш усуллари бир-биридан тубдан фарк килувчи уч боскичда ургатилади.
I-боскич. Бир хонали сонга купайтириш ва булиш.
Бу боскича катта эътибор берилади, чунки бунда олинган куникма ва уч хонали сонга купайтириш ва булишни узлаштириш учун асос булади. Бир хонали сонга ёзма купайтиришни урганишга тайрлаш максадларида болаларнинг купайтириш амали бир хил кушилувчиларни кушиш эканлигини хакидаги билимлар умумлаштиришдан, яъни a сонини b сонига купайтириш, а сонини b марта кушилувчи килиб олиш, демакдир. Шу муносабат билан 1 ни купайтириш, 1 га купайтириш нолга ва нолги купайтириш холлари киритилади ва тегишли хулосалар ифодаланади. Агар купайтувчилардан бири 1 га тенг булса, у холда купайтма иккинчи купайтувчига тенг булади. Агар купайтувчилардан бири нолга тенг булса купайтма нолга тенг булади, яъни 1*а=а, а*1=а, 0*а=0, b*0=0. ёзма купайтириш усулини очиб беришга тайёрлаш максадида йигиндида сонга купайтириш коидасини ва икки хонали сонни бир хонали сонга купайтириш усулини такрорлаш керак, уч, турт ва ундан ортик сонлар йигиндисини хам хар хил усуллар билан сонга купайтириш мумкинлигини курсатиш керак. Купайтиришнинг таксимот хоссасини укувчилар куп хонали сонни бир хонали сонга огзаки купайтиришга татбик кила оладилар.
Масалан:234*3=(200+30+4)*3=200*3+30*3+4*3=600+90+12=702
Шундан сунг укувчиларни бир хонали сонларга ёзма купайтириш билан таништирилади. Ёзувни устун килиб ёзилишини курсатади ва шу мисолнинг ечилишини тулик тушунтириш берилади.

*

324

3

324 ни 3 га купайтириш керак. Иккинчи купайтувчини биринчи купайтувчининг бирлари тагига ёзамиз, чизик чизамиз. Чап томонга купайтириш белгисини ёзамиз. Ёзма купайтиришни бирликлардан бошлаймиз. 4 бирликни 3 бирликка купайтирамиз. 12 бирлик хосил буладибу 1 унлик ва 2 бирлик. 2 бирликни бирликлар тагига ёзамиз. 1 унликни дилда саклаймиз. 2 унликни 3 га купайтирамиз. 6 унлик хосил булади. 6 ун ва 1 ун 7 унлик хосил киламиз. Уни унликлар тагига ёзамиз. 3 юзликни 3 га купайтирамиз. 9 юзи хосил киламиз. 9 ни юзликлар тагига ёзамиз. Купайтма 972. Тулик тушунтиришлардан кейин киска тушунтиришларга утилади. Укувчилар бундан кейин хам хисоблашларнинг огзаки усулларини унутиб юбормасликлари учун куп хонали сонни бир хонали сонга огзаки ва ёзма купайтириш усулларини таккослашга доир мисоллар бериш максадга мувофикдир. 387*6, 260*3. укувчиларннг узлари бу мисоллардан кайсинисини огзаки ва кайсинисини ёзма ечиш максадга мувофик эканини аниклайдилар. Ечиб булганидан кейин ечиш усуллари таккосланади, уларнинг ухшаш ва фаркли томонлари таъкидланади. Укувчилар куп хонали сонни бир хонали сонга ёзма купайтиришнинг умумий холини узлаштириб олганларидан кейин улар биринчи купайтувчи битта ё бир нечта ноллар билан тугайдиган холлар билан таништирилади.
Масалан:
150*4=15 ун * 4=60 ун = 60
800*7=8 юз * 7=56 юз = 5600

Download 0,89 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   49




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish