Standard qurollar panelining komponentalari ro‘yxati
Komponentaning o‘lchamlarini ularni formaga qo‘shish jarayonida belgilanishi mumkin. Buning uchun komponenta sichqoncha yordamida tanlanganidan so‘ng, kursorni formaning komponenta chap yuqori burchagi turishi kerak bo‘lgan nuqtasiga keltirib, chap tugmasi bosiladi va uni qo‘yib yubormagan holda kursorni komponentaning quyi o‘ng burchagi turishi kerak bo‘lgan nuqtaga olib kelinadi. Shundan so‘ng sichqonchaning chap tugmasini qo‘yib yuborish mumkin. Formada ko‘rsatilgan o‘lchamdagi komponenta paydo bo‘ladi.
Delphi formaga qo‘shilayotgan xar bir komponentaga nom beradi. Bu nom komponenta nomi va uning tartib nomeridan iborat bo‘ladi. Masalan, formaga ikkita Edit komponentasi qo‘shilgan bo‘lsa, ularning nomlari mos ravishda Edit1 va Edit2 bo‘ladi. Dasturchi Name xususiyati qiymatini o‘zgartirib, bu nomlarni boshqasiga almashtirishi mumkin. Odatda sodda dasturlarda komponentalarning nomlari almashtirilmaydi.
Rasmda formaning ikkita Edit komponentalari, ya’ni kiritish maydonlarini qo‘shilganidan keyingi holati keltirilgan. Komponentalarning biri ajratilgan. Ajratilgan komponentaning hususiyatlari Object Inspectoroynasida tasvirlangan. Boshqa komponenta hususiyatlarini ko‘rish uchun sichqonchaning chap tugmasini shu komponenta ustida chertish lozim. Shuningdek, komponenta nomini Object TreeView oynasidan yoki Object Inspector oynasining yuqori qismidagi ob’ektlarning ochiladigan ro‘yxatidan ham tanlash mumkin.
Kod muharriri Dastur matnini hosil qilish uchun kod muharriridan foydalaniladi, bu oynaning tashqi ko’rinishi 30-rasmda keltirilgan.
30-rasm. Kod muharriri oynasi
Unit1.cpp ilovangizning bajarilayotgan ishga tushirish kodini saqlaydi. Aynan shu yerda siz foydalanuvchining komponentalar obyektlariga ta’siri paytidagi dastur reaktsiyasiga javob beradigan voqealarning qayta ishlatgichlarini yozib qo’yasiz.
Unit1.h barcha obyektlar va ularning konstruktorlarining e’lonlariga ega. Voqealarni qayta ishlash funktsiyalari e’lonlaridagi kalit-so’zga e’tibor bering (C++ Builder bu funktsiyalarni avtomatik tarzda generatsiya qiladi). _fastcall tufayli parametrlar stek orqali emas, balki markaziy protsessor registrlari orqali uzatiladi. Voqealarni qayta ishlatgichlarning chaqirishlari tez-tez ro’y berib turadi, shuning uchun stek xotirasidan parametrlarni tanlab olishga sarflanadigan vaqtning tejalishi ancha sezilarli natijalarni beradi. C++ Builder kompilyatsiya qiladigan va to’playdigan ilovalarning yuqori darajada tez harakatlanishining sabablaridan biri ham shu yerda yashiringan.
Project.cpp ilovada mujassamlangan barcha obyektlarga xizmat ko’rsatadi. Har qanday yangi shakl, dasturiy modul yoki ma’lumotlar moduli avtomatik tarzda loyihaviy faylga kiritiladi.