Mavzu: Biznes jarayonlari va ularni hisobga olish

Hamkorlik ikki yoki undan ko‘p jismoniy shaxslar biznesni birgalikda boshlashga rozi bo‘lishsa va daromad yoki xarajatni bo‘lishlikka rozi bo‘lganlaridagina tuziladi. Ko‘p kapital ikkala tomondan birgalikda yig`iladi. Ba`zida qo‘shma korxona naqd pul va aktivlar olib kelsa, biznes rivojlanadi, masalan, ikki advokat huquqiy korxona ochsa yoki uchta buxgalter auditorlik firmasini qo‘shma korxona tarzida ochsa bo‘ladi. Hamkorlikda asosiy kelishuv 1961-yilda tuzilgan hamkorlik aktiga asosan tuziladi. Hamkorlar aktga amal qilmasliklari ham mumkin va ular o‘z huquqlariga, kapitaliga va foyda/zarariga mos keluvchi boshqa shartnoma yoki kelishuv tuzlishlari mumkin.

Kompaniya qonuniy tashkilot bo‘lib, egalaridan alohida bo‘lib shakllanadi.Yakka tadbirkor va hamkorlarning alohida tashkilot deb hisoblanishi o‘z egalari va biznes hisoblarining alohida bo‘lishini anglatadi, lekin o‘z egalari biznes majburiyatlariga to‘liq ma’sul bo‘lishadi. Masalan, yakka tadbirkor yoki hamkorlardan biri biznes qarzlarini to‘lay olishga qurbi yetmasa, firma egalarining yoki hamkorlikdagi aktivlar egalaridan o‘z aktivlarini qarzni yopish uchun to‘lashda foydalaniladi. Qarama-qarshi holda kompaniyada, egallab turilgan ulushlarga nisbatan kompaniya egasining yoki kapital egasining majburiyatini cheklaydi. Bu xususiy aktivlar kompaniya qarzlarini yopish uchun ishlatilmaydi degani. Malayziyada, 1965 yilgi Kompaniyalar akti asosida shakllanadi va Malayziya Kompaniyalar Komissiyasidan ro‘yxatdan o‘tgan bo‘lishi kerak.

Kompaniya qonuniy tashkilot bo‘lib, egalaridan alohida bo‘lib shakllanadi.Yakka tadbirkor va hamkorlarning alohida tashkilot deb hisoblanishi o‘z egalari va biznes hisoblarining alohida bo‘lishini anglatadi, lekin o‘z egalari biznes majburiyatlariga to‘liq ma’sul bo‘lishadi. Masalan, yakka tadbirkor yoki hamkorlardan biri biznes qarzlarini to‘lay olishga qurbi yetmasa, firma egalarining yoki hamkorlikdagi aktivlar egalaridan o‘z aktivlarini qarzni yopish uchun to‘lashda foydalaniladi. Qarama-qarshi holda kompaniyada, egallab turilgan ulushlarga nisbatan kompaniya egasining yoki kapital egasining majburiyatini cheklaydi. Bu xususiy aktivlar kompaniya qarzlarini yopish uchun ishlatilmaydi degani. Malayziyada, 1965 yilgi Kompaniyalar akti asosida shakllanadi va Malayziya Kompaniyalar Komissiyasidan ro‘yxatdan o‘tgan bo‘lishi kerak.