Mavzu: Bank faoliyatida ko’rsatiladigan ishlar. Reja: 1

Tijorat banklari quyidagilarni bajaradi:

vaqtincha

bo‘sh turgan

pul

mablag‘larai

yig‘ish va

ularni

kapitalga

aylantirish;

korxona, 

taslikilotlar va

aholini

kreditlash;

muomalaga kredit pullar (muomalaning

kredit vositalari) ni chiqarish; xalq

xo'jaligida hisob-kitoblar va toiovlarni

amalga oshirish;

• moliya-valuta bozorida faoliyat

ko‘rsatish;

• iqtisodiy-moliyaviy axborotlar berish

va maslahat xizmatlarini ko‘rsatish.

---

Zamonaviy tijorat banklarining funksiyalari.

---

*

Bozor iqtisodiyoti va jahon xo‘jaligi rivojlanishi bilan bank tizimi ham 

rivojlana bordi. 

*

Hozirgi sharoitda banklar tobora ko‘proq faqat sof bank operatsiyalarini 

bajaradigan emas.

Tijorat banklari quyidagi operatsiyalarni

bajaradi:

passiv

operatsiyalar;

aktiv ssuda

operatsiyalari;

bank 

xizmatlari va

vostitachilik

operatsiyalari;

bankning o‘z

mablagiari. 

hisobidan amalga

oshiradigan

operatsiyalar va

boshqalar.

---

*

Shuni ta’kidlash lozimki, iqtisodiyotda pul mablagTarini joylashtirish yuzasidan

faoliyatni tijorat banklaridan tashqari bir qator maxsus-ixtisoslashgan moliya-

kredit institutlari, ya'ni investitsiya fondlari, kredit uyushrnaiari, sug‘urta

kompaniyalari, brokerlik va dileriik flrmalari ham olib boradi. 

*

Lekin, tijorat banklarining mamlakat moliya bozorida faqatgina o‘ziga xos

xususiyatlari mavjud. 

*

Ular quyidagilardan iborat:

birinchidan, tijorat banklari faoliyati uchun qarz majburiyatlari yuzasidan ikki tomonlama tasnif

mavjud. Ular birinchi tomondan yuridik va jismoniy shaxslar uchun muomalaga o'zlarining qarz

majbu - riyatlarini, ya’ni depozit sertifikatlari, depozit-jamg‘araia sertifikatlari, cbligatsiyalarini

chiqaradi. Ikkinchi tomondan esa tijorat banklari qo‘shimcha daromad olish maqsadida boshqa

emitentlarning muoma- taga chiqargan qarz majburiyatlarini (aksiyalar, obligatsiyalar, depozit

sertifikatlari) sotib oladilar:

ikkinchidan, tijorat banklari o‘z nomidan chiqarilgan qimmatli qog‘ozlar (obligatsiyalar. depozit

sertifikatlari) bo'yicha qat’iy beigi- langan foiz bo'yicha daromad to‘lanishi majburiyatini

oladilar. Inves- titsiya fondlari esa daromad toManishi vuzasidan qaltisliklarni inves- torlar

zimmasiga yuklaydilar.

---

Tijorat banklari o‘z faoliyatini yuritish uchun chetdan qo‘shimcha rnabiag‘ jalb etishlari 

lozim. Bu Гао 1 iyat-tijorat banklari tomonidan yuridik va jismoniy shaxsiardan vaqtincha 

bo‘sh pul mablag'larini qaytarib berishiilik, to'lovlilik hamda muddatlilik shartlari asosida 

jalb etisli bilan bog‘liq faoliyat passiv operatsiyalar hisoblanadi. 

Tijorat banklarining aktiv operatsiyalarini amalga oshirish uchun pul sarmoya-lariga 

bo‘lgan ehliyojning 90 foizi chetdan jalb qilingan mablag‘lar hisobiga qoplanadi.