Mavzu: Avtomobilning umumiy tuzilishi

Mavzu: Avtomobilning umumiy tuzilishi.

Reja:

1.Avtomobil kuzovining umumiy tuzilishi.

2.Avtomobil dvigatelining umumiy tuzilishi.

3.Avtomobil transmissiyasining umumiy tuzilishi.

Avtomobil – o’zi harakatlanuvchi (autos-yunoncha, o’zi, mobilis- lotincha, harakatlanuvchi) ma,nosini bildiradi. Avtomobil – mustaqil energiya manbayiga ega bo’lgan, quruqlikda, relssiz yo’llarda yuk va odamlarni tashishga yoki unga o’rnatilgan qurilmalar yordamida maxsus ishlarni bajarishga mo’ljallangan qulqylik va xavfsizlikka ega bo’lgan g’ildirakli mashinadir. Vazifasiga ko’ra, avtomobillar transport, ixtisoslashtirilgan maxsus va poyga avtomobillariga bo’linadi.

Dvigatel- avtomobilning harakatlanishi uchun zarur bo’lgan mexanik energiya hosil qiluvchi manba bo’lib xizmat qiladi.

Avtomobil asosiy ush qisimdan iborat: kuzov, dvigatel va shassi.

Kuzov – shassida o’rnatilgan yengil avtomobillarda va avtobuslarda yo’lovchilar, yuk avtomobillarda yuk tashish uchun mo’ljallangan.

Dvigatel – yonilg’i yonganda hosil bo’lgan issiqlik energiyasini mexanik energiyaga aylantirib beradi.

Shassi – o’z navbatida, uch qismga bo’linadi: transmissiya, yurish qismi va boshqarish tuzulmasi.

Shassi

Boshqarish tuzilmasi ikki qisimga bo’linadi: rul boshqarmasi va tormoz boshqarmasi.

Rul boshqarmasi boshqariladigan g’ildiraklarni burish yo’li bilan avtomobilningharakat yo’nalishini o’zgartirish uchun xizmat qiladi.

Tormoz boshqarmasi harakatlanayotgan avtomobil tezligini kamaytirish, to’xtatish va to’xtab turgan avtomobilni o’z joyida ushlab turish uchun xizmat qiladi.

Transmissiya dvigatel validan kelayotgan burovchi momentni o’zgartirgan holda yetakchi g’ildiraklarga uzatib beradi.

Transmissiyaga quydagi mexanizmlar kiradi:

Ilashish muftasi qisqa muddatga dvigatelning tirsakli valini transmissiyadan ajratish, so’ng ularni avtomobilni joyidan qo’zg’atishda va uzatmalarni almashlab qo’shishda ravon qo’shish uchun xizmat qiladi.

Uzatmalar qutisi

Kardanli uzatma

Kardanli uzatmaning vazifasi: o’qlari bir chiziqda yotmagan va o’zaro joylashuvi o’zgarib turadigan vallar orasidagi burovchi momentni uzatib berishgan iborat.