Mavzu. Auditorlik tekshiruvining turlari va shakllari Reja: Auditorlik tekshiruvining shakllari

(1) korxona yoki uning bo‘limi o‘z oldiga qoyilgan reja ko‘rsatkichlariga qanchalik erishayotganini o‘rganishdan;

(2) samaradorlik, ya’ni mavjud resurslardan qanchalik tejamli foydalanilayotganini baholashdan iborat.

Operatsion auditga misol tariqasida, korxona yoki uning bo'limi faoliyati belgilangan biznes-reja, yillik yoki choraklik budjetda keltirilgan ko‘rsatkichlarga to‘g‘ri kelayotganini tekshirish, agar amaldagi natija bilan reja ko‘rsatkichlari o‘rtasida ahamiyatli farq bo‘lsa, uning sababini o‘rganish va mavjud kamchiliklarni bartaraf etish uchun amalga oshirilishi lozim bolgan tavsiyalarni islilab chiqishni keltirish miunkin.

Korxona buxgalteriya bo‘limi kompyuter tizimini samarali va ishonchli ishlayotganini o'rganish maqsadida o‘tkaziladigan tekshiruv ham operatsion auditga misol bo‘lishi mumkin.

Operatsion audit keng va turli sohalarda faoliyat yurituvchi bo‘limlarni o'rganishi sabab, audit jamoasi ko‘p hollarda muhandis, huquqshunos, dasturchi kabi mustaqil ekspertlar xizmatidan foydalanadi.

Operatsion audit moliyaviy hisobdagi kabi yagona buxgalteriya hisobining milliy yoki xalqaro standartlariga ega emasligi sababli, moliyaviy hisob yoki muvofiqlik auditiga nisbatan chuqiurroq subyektiv mulohazani talab etadi.

Operatsion auditning yakuniy natijasi sifatida korxona rahbariyati uchun, korxona faoliyatini yanada takomillashtirish maqsadida amalga oshirilishi lozim bo‘lgan zaruriy chora-tadbirlarni o‘zida aks ettirgan hisobot taqdim etiladi.

Prezident tomonidan 27.08.2021 yildagi «Davlat moliyaviy nazorati tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida»gi PF-6300-son Farmon imzolandi.

2022 yil 1 yanvardan boshlab Hisob palatasi tomonidan amalga oshiriladigan nazorat shakllari va turlariga qoʻshimcha quyidagilar amalga joriy etiladi:

moliyaviy audit. Unda buхgalteriya (byudjet) hisobi yuritilishi, moliyaviy hisobotlarning haqqoniyligi, moliyaviy resurslardan maqsadli va qonuniy foydalanilganligi hamda daromadlarning toʻliqligi, shuningdek moliyaviy operatsiyalarning qonuniyligini baholash nazarda tutiladi;