Mavzu: Ashtarxoniylar sulolasi davrida boshqaruv tartibi

Mavzu: Ashtarxoniylar sulolasi davrida boshqaruv tartibi

Reja:

Kirish.

1. 
   Bob. Ashtarxoniylar sulolasi davrida Buxoro xonligi
   

1. 
   Ashtarxoniylarning hokimiyat tepasiga kelishi.
   
2. 
   Ashtarxoniylar davrida ijtimoiy-iqtisodiy hayot.
   
3. 
   Ashtarxoniylar davrida ma`naviy-ma`rifiy,madaniy hayot.
   

2. 
   Bob. Ashtarxoniylar sulolasi davrida boshqaruv tartibi
   

1. 
   Ashtarxoniylar davlati huquqining asosiy belgilari.
   
2. 
   Ashtarxoniylar davrida ijtimoiy-siyosiy tuzumda yuz bergan o'zgarishlar.
   

Xulosa

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati.

Kirish
1598-yilda Abdullaxon vafot etgach, shayboniylar o'rtasida loju taxt uchun kurash boshlanib, bu kurash oxir-oqibat mazkur sulolaning butunlay qirilib ketishiga Olib keldi. Buxoro xonligi taxtiga vorislikka shayboniy urug'lardan hech kim qolmagan edi. Ana shunday bir paytda Buxoroda amirlar kengashib, 1554-yili ruslarning Ashtarxonni (Astraxan, ya'ni Hojitarxon xonligini) istilo qilishi davrida Buxoroga qochib kelgan Yormuhammadxonning o'g'li Jonibek sultonni (u Abdullaxonning singlisiga uylanganligi tufayli shayboniylarga kuyovdosh edi) xon qilib ko'tarmoqchi bo'ldilar.
Jonibek in'om qilingan taxtdan bosh tortdi. Amirlar uning katta o'g'li Dinmuhammadni xon qilib ko'tardilar. Bu vaqtda u Obivardda edi. U Buxoroga kelayotib yo'lda halok bo'ldi. Shundan keyin uning ukasi Boqimuhammad xon qilib ko'tarildi. Jonibekning uchinchi o'g'li Valimuhammad taxt vorisi (valiahd) deb e'lon qilindi va Balxga noib qilib yuborildi.Ana shu tariqa, 1599-yilda Movarounnahrda yangi sulola -ashtarxoniylar - «joniylar» (joniylar nomi urug boshlig'i Jonibekning nomidan olingan) sulolasi tashkil topdi.
Bu davlatda rasman oliy hokimiyat Jonibek Sulton qo'lida bo'lib, uning nomidan tangalar zarb etilgan, uning nomi xutbaga qo'shib o'qilgan Undan Din Muhammad, Boqi Muhammad, Vali Muhammadlar dunyoga keladi. Shu zayilda Shayboniylarga qarindoshlik rishtalari bog'lanadi. Na-tijada 1601-yili Shayboniylarning so'nggi vakili Pirmuhammad vafot etgach Shayboniylardan taxt vorisi chiqmaganda Buxoroda yashab turgan Jonibek sultonni xon qilib ko'tarishga qaror qiladilar. Lekin Jonibek sulton bu taklifdan bosh tortadi. Taxtga Jonibekning katta o'g'li Din Muhammadni ko'taradilar. Ammo u Buxoroga kelayotganda Obivarda jangda halok bo'ladi. Shunda uning ukasi Boqi Muhammadxon, voris deb e'lon qilinadi. Qabul qilingan an'anaga ko'ra Vali Muhammad Balxga noib etib yuborildi. Ana shu tariqa 1601-yildan boshlab Buxoro xonligida hokimiyat Ashtarxoniylar sulolasi qo'liga o'tadi. Bu yana Joni-bek sulolasi «Joniylar» sulolasi deb ham yuritiladi.