Mavzu: Applikatsiya va mozaika bilan ishlash darslarini tashkil etish metodikasi Reja

Kompakt disk – bu axborot saqlashda qo‘llaniladigan plastik disk bo‘lib, o‘zida katta hajmdagi
axborotni saqlay oladi. Kompakt disklarning axborot sig‘imi 650 Mbayt va undan yuqori bo‘lishi mukin.
Hozirda kompakt disklarning bir qancha turlari ishlab chiqilmoqda. Jumladan, CD ROM (Compact Disk
Read Only Memory – faqat o‘qish uchun lazerli disk) va CD Writer (yozuvchi) kabi turlaridan hujjatlarning
elektron versiyalarini saqlashda bu kabi disklardan unumli foydalanilmoqda.
Disketa – ma’lumotlarni, dasturlarni doimiy saqlash, ayiraboshlash maqsadlarida ishlatiladi.
Disketalarning FDD(Floppy Disk Drover-egiluvchan disk qurilmasi) va HD(Hidy density – yuqori zichlik)
kabi turlari mavjud bo‘lib, asosan HD tipli disketalardan foydalanilmoqda.
Disketalar axborot sig‘imiga ko‘ra ikki xil bo‘ladi:
 5.25 dyuymli (133 mm)-bunday disketalarning 180, 360 Kbayt va 1.2, 2 Mbayt axborot sig‘imli turlari
mavjud.
 3.5 dyuymli (89 mm) –bunday disketalarning 0.72, 1.44, 2 va 2.88 Mbayt axborot sig‘imli turlari
mavjud.
Bulardan tashqari yana bir qancha qo‘shimcha qurilmalar mavjud bo‘lib, ularning vazifalari bilan
mustaqil tanishishingiz mumkin.
Axborot texnologiya - ob’ekt, jarayon yoki xodisa (axborot maxsulot) xolati haqida yangi sifatdagi
ma’lumotlarni olish uchun foydalanadigan ma’lumotlarni (birlamchi) yigish, ishlov berish va o‘zatish
vositalari, hamda usullari majmuasidir.
Ayni paytda axborot texnologiya xakida fikr yuritganda, kupgina «yangi», «kommunikatsion» yoki
«zamonaviy» so‘zlarini ko‘shib ishlatiladi.
Zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiya - bu zamonaviy kompyuterlar va
telekomunikatsion vositalaridan foyidalanadigan, foydalanuvchi ishlashi uchun «dustona» interfeysga
ega bulgan axborot texnologiya demakdir.
AKT rivojlanish boskichlarini qarab chiqamiz.
1. Masala turi va ma‟lumotlarga ishlov berish jarayoni buyicha:
1-nchi boskich (60-70 y) - ommaviy foyidalanish rejimi asosida xisoblash markazlarida ma’lumotga
ishlov berish.
2-nchi boskich (80 yillardan boshlab) - strategik masalarlarni xal etishga yunaltirilgan informatsion
texnologiyalarni yaratish.
2. Jamiyatni axborotlashtirish yulida turgan muammolar buyicha:
1-nchi boskich (60 yillarning oxiri) apparat vositalari imkoniyatlarining cheklanganligi sharti ostida
katta xajmdagi ma’lumotlarga ishlov berish muammosi
2-nchi boskich (70 yillarining oxirigacha) IBM 1360 rusumli EHM - larni keng tarkalishi. Ushbu
boskichning muammosi-dasturiy ta’minotning apparat vositalari rivojlanishi darajasidan orkada kolishi.
3-nchi boskich (80 yillarning boshidan) - kompyuter profesional bulmagan foyidalanuvchining
kuroliga aylanadi, informatsion tizim esa, uning karorini kabul kilish uchun kullab-kuvvatlovchi vosita
bulib koladi.
4-nchi boskich (90 yillarning boshi) - tashkilotlararo zamonaviy texnologiyalar va informatsion
tizimlarni yaratish.Ushbu boskichning muammolari juda xam kup. Ulardan muximlari:
 kompyuter alokasi uchun protokollar
 strategik ma’lumotlarga kirish imkoniyatlarini tashkil kilish
 ma’lumot xafsizligi va ximoyasini tashkil kilish
3. Kompyuteriy texnologiya keltiradigan afzalliklar buyicha:
1-nchi boskich (60-yilarning boshi) - markazlashgan ommaviy foydalanishga muljallangan xisoblash
markazlarida murakkab xisoblashlarni boshkarishda ma’lumotlarni samarali ishlov berish bilan
xarakterlanadi.
2-nchi boskich (70 - yillarning urtalaridan boshlab) personal kompyuterlar paydo bulishi.
3-nchi boskich (90 - yillardan boshlab) - biznesda strategik afzalliklarni taxlil kilish ma’lumotlarni
taksimlangan ishlov berish telekomunikatsion texnologiyasiga asoslanadi.
4. Texnologiya uskunaviy muxitining turlari buyicha:
1-nchi boskich (xx asrning ikkinchi yarmida) pero, rangdon, kitobga asoslangan «kulda»
bajariladigan informatsion texnologiya