Mavzu: Applikatsiya va mozaika bilan ishlash darslarini tashkil etish metodikasi Reja

Gerbariy ramkalarida kuritish. Gerbariy ramkalarida kuritilgan usimliklarning
kupchiligi uzining tabiiy rangini saklab koladi. Bunda usimlik yumshok kogoz yoki gazeta
orasiga solib kuyiladi.Xar bir varak kogoz va usimlik urtasiga yana bir necha kavat kogoz
yoki gazta kuyiladi, chunki kuritilayotgan usimlik uzidan namlik chikaradi. SHundan sung
papka ikkita tursimon ramka urtasiga kuyilib, ochik xavoga kuyiladi. Agarda xavo xarorati
kechkurun va kechasi juda pasayadigan bulsa, kuritilayotgan usimlik issik va kuruk joyga olib
kiriladi.
Pressda kuritish. Orasiga usimlik solingan kogozlar gerbariy papkasi urniga ikkita faner
listlar urtasiga joylanib, ogir narsa bostirib kuyiladi. Ogrilik pressga kancha usimlik
joylashtirilganiga boglik buladi. Mayda nozik usimliklar kam ogirlikni va kuritish uchun
kamrok vaktni talab kiladi. 2 -3 soatdan sung kogoz almashtiriladi. Kuritish shu usulda davom
ettiriladi.
Issik dazmol bilan kuritish. Issik dazmol bilan odatda barglar, poyalar, maysalar
kuritiladi. Kavat-kavat gazeta yoki yumshok kogoz orasiga usimlikni kuyib, ustidan dazmol
yurgiziladi. Sungra ustki kavatidagi gazetani olib, kuritilayotgan usimlik shamollatiladi va
kuruk joyga suriladi, sungra gazeta yopib yana dazmollandi. Usimlik 2-3 minutda kuriydi
va u uzining tabiiy rangini yukotmaydi. Agarda kuritilgan usimlik kutarilganda uzining
tanasini ushlab tursa, u yaxshi kuritilgan xisoblanadi. Agar u sinib maydalanib ketsa, demak,
u ortikcha kuritib yuborilgan xisoblanadi.
Metall va qotishmalar. Metall suzi grekcha yerdan kazib olaman degan mazmunda bulib,
u dastlab kon, kazilma, degan mahnolarni anglatadi. Kadimgi dunyo xalklari fakat oltin,
kumush, mis, kalay, kurgoshin, temir, simob kabi 7 ta metallnigana bilishgan.
Mehnat darslarida metall va qotishmalardan ham foydalanadilar.
Metallar o’zlarining texnik xususiyatlari: mustahkamligi, qattiqligi, egiluvchanligi,
issiqlik va elektr o’tkazishi, suvga bardoshliligi , eruvchanligi va cho’kuvchanlik
xususiyatlariga ega. O’quvchilar rangli metall va qora metall turlarini bilishlari kerak.
Qora metall – temirning uglerod bilan qotishmasi va ozroq miqdordagi kremniy,
marganets, fosfor, oltingugurt va boshqa elementlar aralashmasidan iborat bo’ladi. Bularga:
Po’lat, cho’yan, temir, tunuka va folg’ga kiradi.