Мавзу: Ахборот ресурсларини конфиденциаллигини таъминлаш ва ҳимоялаш усуллари. Режа

Ҳимояланадиган маълумотлар таркибига қуйидагилар киради:

• 
  махфий маълумотлар (давлат сирларига эга бўлган маълумот),
  
• 
  конфиденциал (тижорат сирларига, шахсий ҳаётга ва фуқаролар фаолиятига боғлиқ бўлган маълумотлар).
  

Одатда бошқарувчи ҳужжатлар мавжуд, уларнинг тарқалиши мақсадга мувофиқ эмас ва фақат зарар келтиради, чунки бундай ҳолат ҳужжат муаллифига тўғридан–тўғри ёки билвосита зарар келтириши мумкин. Бундай маълумот ва мос ҳужжатлар конфиденциал (ёпиқ, ҳимояланувчи) ҳисобланади. Чекланган рухсатга эга бўлган хужжатлаштирилган маълумотлар давлат ва нодавлат сирлари турига бўлинади. Бунга асосан маҳфий ва махфий бўлмаган ҳужжатларга бўлинади. Махфий ҳужжатларнинг асосий кўрсаткичлари давлат сирлари қонунчилигига асосан ташкил этувчи маълумотлар мавжудлиги билан характерланади. Махфий бўлмаган маълумотлар, давлат сирига тааълуқли бўлмаган маълумотларга эга бўлган (хизмат, тижорат, банк, мутахассислик, ишлаб чиқариш ва ҳ.к.зо), шахсга тааълуқли маълумотларга эга бўлган конфиденциал маълумотлар киради.
Маълумотлар тўрт турга бўлиниши мумкин:
Биринчи – махфий бўлмаган очиқ турдаги, ихтиёрий ташкилот ичида юритилувчи ва оммавий фойдаланишга қаратилган маълумотлар;
Иккинчи – хизматда фойдаланиш учун фақат бирон бир ташкилот ички фаолиятида фойдаланувчи маълумотлар. Уларнинг ўзи икки тоифага бўлинади:
1) Ташкилотнинг барча ходимлари фойдланишига асоланган.
2) Маълум бир гурух ходимлари фойдаланишига асосланган ва иш фаолиятини юритиш учун бошқа ходимларга ҳам берилиши мумкин.
Учинчи – махфий маълумотлар. Махсус рухсати бўлган ташкилот ходимлари фойдаланиши учун мўлжалланган маълумотлар. Бу турдаги маълумотларни қисман ёки тўлиқлигича ўзга ходимга берилиши қатъиян тақиқланади.
Тўртинчи – ўта махфий маълумотлар. Фақат чекланган махсус миллий хавфсизлик ташкилот ва хизматлари томонидан фойдаланадиган маълумотлар. Улар алоҳида рўйхатга олиниши ва уни яратувчи ва манзилга етказиб берувчиларнинг рўйхатдан ўтиши, вақт ва манзиллар, қабул қилувчилар ҳақидаги маълумот қайд этилиши асосида фойдаланиладиган маълумотлар. Бу турдаги маълумотлар ўз ижросини тугатгач махсус комиссия томонидан тузилган далолатнома асосида ўрнатилган тартибда йўқ қилинади.
Очиқ турдаги маълумотларга шахс ҳақидаги маълумотлар, уларни бўлим бўйича тарқалиши, ходимнинг хизмат мажбуриятлари киради. Уларнинг сайтларида мунтазам равишда ташкилотнинг қайси корхона билан мулоқот қилмоқда ва ким билан келишувга эришилмоқчилиги ҳақида ахборот бериб боради. Умумий ҳолда уч турдаги очиқ ахборот манбаи (ходимлар, хизмат мажбуриятлари битимлар тузилганлиги ҳақидаги маълумот) битим тузишдаги ходимлар ҳақидаги конфиденциал маълумотларни ташкил этади.