Mavzu: afrika xalqlarining etnologiyaSI. Reja

Afrikaning aholisi 1983-yilgi ma`lumotlarga qaraganda 518 mln. kishidan ortiq (1955-yil 220 mln.). Bu erda eng katta ko’p millionli millatlar (misrliklar, jazoirliklar, marokashlar, amxara va hk.), katta xalq va elatlar (xausa, fulbe kabilar) bilan birga mayda terimchilik va ovchilik bilan kun kechiruvchi daydi ibtidoiy qabilalar ham yashaydi. Hozirgi Afrikada taxminan 300-500 ta xalq va elatlar mavjud. Shulardan 111 tasi bir mln. kishidan ortiq aholiga ega bo’lib butun qit`a aholisining 87,1 foizini tashkil qiladi, 11 tasi 1- mln.dan ortiq aholiga ega.

Afrika qit`asini to’rt tomondan Tinch va atlantik okeanlari hamda O’rta er dengizi suvlari turadi. Uni Evropadan Gibraltar bo’g`ozi (eni 14 km.), Osiyodan Suets kanali ajratib turadi. Qit`ani ekvator teng o’rtasidan kesib o’tib uning janubiy va eng shimoliy qismlari subtropik iqlimli, serunum, kishi yashashga qulay joylardir. Asli Afrikaning rel`efi katta yassi tog` shaklida bo’lib, chekkalarida baland tog`lar mavjud. Uning shimolida Atlas, sharqida Abissin va Sharqiy Afrika tog`i tizmalari joylashgan. Qit`aning 30% hududi balan tog`lar va onda-sonda uchraydigan o’ziga xos buta o’simliklaridan iborat savanna, qolgan qismi changalzorlar, tropik o’rmonlar va bepoyon sahrolar egallaydi. Afrikaning eng katta daryosi Nil, Niger, Kongo, Zambezi sohillariga yaqin joylashgan baland tog` tizmalaridan boshlanib qit`aning ichki qismiga katta-kichik irmoqlarini yoygan Ko’llar asosan, sharqiy qismida joylashgan bo’lib, eng yiriklari Viktoriya, Tanganika, Nyasa, Mveru va markazdagi Chad ko’lidir. Boshqa ko’llar yozg borib jizirama issiqda qurib qoladi. Kabir sahrolar shimolida Saxara, janubda Kalaxari va Namibdir.