Mavzu: Adgeziv va substrat o’rtasidagi o’zaro ta’sir. Bog’lanish qutblari va ularni adgeziya uchun ahamiyati

Mavzu: Adgeziv va substrat o’rtasidagi o’zaro ta’sir. Bog’lanish qutblari va ularni adgeziya uchun ahamiyati

Reja:

1. 
   Yengil sanoat buyumlarini tayyorlashda yelimlash usuli
   
2. 
   Adgeziya nazariyasi
   

Yengil sanoat buyumlarini tayyorlashda yelimlash usuli

Biriktiruvchi sifatida yelim ishlatib biriktirishga yelimlash usuli deyiladi. Yelimlash asosida adgeziya, ya'ni yopishib qolish hodisasi yotadi. Bu hodisani fizikaviy mohiyati to'g'risida hozirgacha ham bir xilda bo'lgan 4 tushunchalar mavjud emas. Adgeziya to'g'risida har xil nazariyalar, faraz qilishlar mavjud, shuning uchun ham adgeziyani hodisa sifatida aniqlashni turlicha bo'lishi turgan gap. Buyumlarni tayyorlash texnologiyasi nuqtai-nazaridan qaraganda, adgeziyani turli sahnlarni bir-biriga uchrashtirilgandagi o'zaro bog'lanish deb ifodalash qulay bo'ladi. Yelimlab yopishtirish murakkab jarayon bo'lib, adgeziya tushunchasi bilan bog'langan. Adgeziya - ikki bir-biriga tegib turgan materiallarni o'zaro harakat hodisasi. Yelimlab yopishtirishdagi adgeziya-yelim bilan yopishtiriluvchi sahnlar o'rtasidagi o'zaro aloqa hisoblanadi. Yelimlovchi moddalarni adgeziv deb, yelimlanuvchi materiallami substrat deb atash qabul etilgan. Adgeziyadan tashqari, bir xilda bo'lgan materialni ikki qatlami orasidagi ulanganlik hodisasi autogeziya va har qanday materiallarni ichki molekulalar aro birga harakat hodisasi, kogeziyaga ajratiladi. «Yelimli biriktirish» va «yelimli chok» atamalarni bir xil deb hisoblash mumkin. Adgeziya hodisasi nihoyatda keng tarqalgan.

Hozirgi vaqtda adgeziya hodisasi bilan uchrashmagan inson faoliyat davrasini topish juda qiyin. Texnikada bo'lmaganda uchta keng doirada, adgeziya hal qiluvchi vazifani o'taydi. Birinchidan, bu jismlarni o'rtadagi yelim qatlami bilan biriktirish, ya'ni aslini olganda yelimlash (buyumlardagi qismlar). Ikkinchidan, bu manzarali bezash va saqlash uchun qoplash. Bular butunlayin yoki har xil miqdordagi applikatsiya ko'rinishida (gul solish) bo'lib, qoplanadigan sahnda adgeziya hisobiga ko'pmi, ozmi mustahkam turadi. Uchinchidan, bu kompazitsiya materiallari- polimer matritsalar va to'ldiruvchi jismlar (tola, ip, qatlam, bo'lak ko'rinishida) adgeziya hisobida biriktirilgan. Poyabzal va charm attorlik sanoatida biz, adgeziyani hamma aytilgan doiralari bilan - yelimlash, qoplash yordamida bezash va ko'p miqdorda kompazitsiya materiallari bilan uchrashamiz. Masalan, sintetik charmlar, kartonlar, rezinalar.