Мавзу: Абсорбция ва десорбция қурилмаларининг принцпиал схемалари

• Мавзу: Абсорбция ва десорбция қурилмаларининг принцпиал схемалари.
• 1. Абсорбер қурилмалари тузилиши ва ишлаш принцпи. 2.Саноатда тарелкали абсорберларнинг қўлланилиши.
• 3.Насадкали абсорбернинг тузилиши ва ишлаш принцпи.

• Абсорбция жараёни фазаларни ажратувчи юзада рўй беради. Шу сабабдан абсорберларда иложи борича газ ва суюқлик ўртасидаги контакт юзасини кўпайтириш зарур. Фазаларнинг тўқнашув юзасини ҳосил қилиш усулига кўра, абсорберлар шартли равишда қуйидаги турларга бўлинади: 1)плёнкали; 2)насадкали; 3)тарелкали; 4) суюқликни сочиб берувчи.

• Абсорберлар:
• а-тарелкали: 1-қобиқ; 2-томчи ажратгич; 3-тарелка; 4-қопқоқли туйнук; 5-таянч гардиши; б-насадкали: 1-қобиқ; 2-тақсимловчи тарелка; 3-насадка; 4-таянч панжараси; 5-қопқоқли юклаш туйнуклари; 6-таянч; 7-қопқоқли тушириш туйнуклари. Оқимлар: I-тўйинмаган абсорбент; II-қуруқ газ; III-ҳўл газ;
• IV-тўйинган абсорбент.

• Тарелкали колоннанинг ички қисмига унинг баландлиги бўйлаб бир хил оралиқда бир неча горизонтал тўсиқлар, яъни тарелкалар ўрнатилади. Тарелкалар орқали газ ва суюқлик бир-бири билан ўзаро тўқнашиб, уларнинг ҳаракати бошқарилади. Газларнинг суюқликдан ўтиши ва натижада томчи ҳамда кўпикларнинг ҳосил бўлиши барботаж дейилади.
• Саноатда конструктив тузилиши турлича бўлган тарелкалар ишлатилади. Суюқликнинг бир тарелкадан иккинчи тарелкага қуйилишига қараб тарелкали колонналар қуйилиш мосламаси бор ва қуйилиш мосламаси йўқ бўлади.

• Қуйилиш мосламаси бор тарелкали колонналарда суюқлик бир тарелкадан иккинчи тарелкага қуйилувчи қувур ёки махсус мослама орқали ўтади. Бунда қувурнинг пастки қисми пастки тарелкадаги стаканга туширилган бўлиб, гидравлик затвор вазифасини бажаради, яъни бир тарелкадан иккинчи тарелкага фақат суюқликни ўтказиб газни ўтказмайди.

• Қуйилиш мосламаси бўлган тарелкали колонна:
• 1-ғалвирсимон тарелка; 2-қуйилиш қувури.

• Қуйилиш мосламаси бор колонналарда элаксимон, қалпоқчали, S– симон элементли, клапанли, капсулали, пластинали, тез ҳаракат қиладиган оқимли ва бошқа турдаги тарелкалар ўрнатилади. Бундай тарелкаларда суюқлик оқими ҳаракатини ташкил этишда қуйидаги усуллар ишлатилади: бир оқимли, икки оқимли, уч оқимли, тўрт оқимли, ҳалқасимон ҳаракат, туташ тарелкаларда бир томонга йўналган ҳаракат, поғоналар бўйлаб ҳаракат, ўроқсимон қуйилиш тўсиғи орқали ҳаракат