Mavzu: 4-sinfda matematika darsligi ustida ijodiy ishlash, darslik tahlilini amalgam oshirish metodikasi

2.4. 4-sinf matematika darsligidagi geometrik materiallar ustida ijodiy ishlash va ularni tahlil qilish

Geometrik material dasturda mustaqil bo‘lim sifatida o‘qitish jarayonida ajratib ko‘rsatilmaydi. Geometrik mazmunli masalalarni imkon bo‘lgan vaqtda, kursning boshqa masalalari bilan imkon bo‘lgan vaqtda, kursning boshqa masalalari bilan yaqin aloqada doim qarab chiqiladi.

Geometrik material bilan tanishishda o‘lchashlarga ancha katta o‘rin beriladi,bolalar kesmaning uzunligini (1 sinf), berilgan ko‘pburchakning perimetrini (2 sinf), to‘g‘ri to‘rtburchakning yuzini (4 sinf) topishni bilishlari kerak.

Geometrik mazmunli masalalar asosan qog‘oz varag‘ini bukish, figuralarni chizish va hakozolar bilan bog‘liq amaliy ishlar asosida qarab chiqiladi. Dasturda bolalar qachon chizg‘ichdan foydalanishni o‘rganishlari vaqti ko‘rsatilgan, ular qanday sodda mashqlar va o‘lchashlar bajarishlari kerakligi ko‘rsatilgan. Bular berilgan uzunlikda kesma chizish va o‘lchov chizig‘i yordamida kesmalarni o‘lchash, keyin qog‘ozga to‘g‘ri to‘rtburchak yasash, chiziqsiz qog‘ozda chizmachilik uchburchagi yordamida to‘g‘ri burchak va to‘g‘ri to‘rtburchaklarni yasashni o‘rganishdir.

Endi 4-sinf matematika darsligidagi geometrik mazmundagi masalalardan ko‘rib chiqamiz. 
1.To‘g‘ri to‘rtburchak shaklidagi maydoncha atrofini simto‘r bilan o‘rab olish kerak. Agar maydonchaning bo‘yi 8 m, eni 7 m bo‘lsa, necha metr simto‘r kerak bo‘ladi? 
Berilgan: 
Maydonnng bo’yi – 8 m; 
Maydonning eni – 7 m; 
Maydonni o’rash uchun - ? m simto’r. 
Yechish: 
7+8=15 

1. 
   15*2=30 Javob: 30 metr simto’r. 
   

Xulosa

Kurs ishning kirish qismida mavzuning dolzarbligi, maqsadi, ob’ekti va predmeti ko’rsatilgan bo’lib, qilish kerak bo’lgan vazifalar belgilangan.

Kurs ishning I bobi Bоshlang’ich sinflar uchun matematika darsligi va uning tuzilishi deb nomlanib Davlat talim standartida 4-sinf matematika dasturiga qo’yilgan talablar va boshlang’ich sinf matematika darsliklarini DTS talablari bo’yicha tahlili bayon qilingan. Bu orqali Matematika darsliklarining tuzilishi, mavzularning ketma-ketlik tizimini va uning DTS bian mosligini o’rgandim.

Kurs ishning II bobi “Bоshlang’ich sinf matеmatika darslarida ijоdiy tоpshiriqlardan foydalanish mеtоdikasi” deb nomlangan. Bu bobda matematik materiallar ustida ijodiy ishlash, 4- sinf matematika darsligida berilgan arifmerik, algebraik, geometrik materiallardan namunalar va ular ustida ishlash metodikasi berilgan. Berilgan kurs ishim, “4-sinf matematika darsligi ustida ijodiy ishlash, darslik tahlilini amalga oshirish metodikasi” mavzusi bo’yicha ishlash jarayonida o’zimning nazariy bilimlarimni oshirishga erishdim. Kelgusida pedagoglik faoliyatimda boshlang’ich sinf matematika darsligi ustida ijodiy ishlab, o’quvchilarining tafakkur hamda mantiqiy fikrlashini rivojlantiruvchi ijodiy topshiriqlardan samarali foydalanishni, o’quvchilarga berilgan mavzularni o’rgatishda uzviylikni ta’minlashni o’z oldimga maqsad qilib qo’ydim.