yuzasidan qatʼiy qarorga kelishi lozim. Bu mulohazalarning zaifliklari yuzasidan qatʼiy qarorga
kelishi lozim. Rahbar psixikasiga lavozim taqozo etuvchi talablar oʼz ichiga uch xil turkumga
tuygʼu irodaviy fazilatlar. Bilishga
•
Xotiraning m
ustahkamligi, barqarorlik puxtaligi va koʼlamining kengligi mantiqiyligi,
tezkorligi va mazmundorligi;
•
Nutq, nutq faoliyati va nutq qobiliyatining mazmundorligi;
•
Nutq, nutq faoliyati va nutq faoliyatining koʼrsatkichi;
•
Fikrlash, muhofaza yuritish faoliyatining sermazmunligi samaradorligi, teranligi,
ijodiyligi, topqirligi nostandartligi.
Rahbar kadr uchun ematsional holatlar va his
– tuygʼularni oqilona boshqaruv uquviga ega
boʼlish har qanday vaziyatda ham oʼzini – oʼzi boshqarish oʼzga kishilarning kechinmalarini his
eta olish. Emotsional holatlarga oʼz munosabatini bildirish, reaktsiyaga kirisha olish bu
narsalarga loqayd boʼlmaslik, yumor hissining mavjudligi hamisha muayyan mezonga rioya
qilgan holda tobe kishilar bilan munosabat muomalaga rioya qilish;
•
hissiyotning
qonuniyatlarini egallash va jamoaning boshqariluv tuygʼusini oldindan
aniqlash ularga asoslanib aʼzolari bilan munosabatiga kirishishi zarurat tugʼilganda tezkor qaror
qabul qilish.Emotsional holatlarga baho berish va ularning har birini tahlili qilish imkoniyati
•
Rahbar kayfiyatini aniqlovchi omillarning barqarorligi.Emotsional reaktsiyalar
ifodalashishining tashqi vositalari,Emotsional barqarorlik rahbar shaxsining xislatini ekanligi,
Rahbarlik faoliyati va rahbar shaxsi uchun idoraviy sifatlar juda muhim ahamiyatga ega, uni
boshqarish esa psixologik toʼsiqlar vaziyatlar, nizom holatlarni yengish manbai boʼlib
hisoblanadi.
Rahbar kadrning nufuzi barqaror iroda subʼekti ekanligini har qaysi harakat va faoliyatda
namoyish qilishda oʼz ifodasini topadi.
Sh
axslararo munosabatda ishq tuygʼuni vujudga keltiradi, insonni inson tomonidan toʼgʼri idrok
qilishga sharoit tugʼdiradi, individual uslubni shakllantiradi, obroʼ – eʼtibor maʼnaviy boylik
boʼlimidan tashqari ishlab chiqarish samaradorligining omili, iliq psixologik muhitning
mexanizmi hisoblanadi. Shaxsning irodasiga quyidagi talablar qoʼyiladi:
•
Irodaviy kuch
– quvvatning mujassamlashuvi;
•
Boshqaruv faoliyatining mashaqqatlari maqsadga intilish va sobitqadamlilik;
•
Tashabbus, mustaqillik ijodiylik;
•
Dadillik jasoratlik toʼsiqlarni pisand qilmaslik;
•
Sabotlilik, qatʼiylik printsipiallik;
•
Vazminlik esankiramaslik oʼzini qoʼlga ola boshlashlik;
•
Intizomlik oʼzini oʼzi uddalash oʼziga oʼzi buyruq berish;
•
Oʼz kuchiga ishonch, oʼzini qila olishlik va boshqalar.
Maʼlumki boshqaruv jarayoni uchun ijrochilikning psixologik xususiyatlari va ularning oʼziga
xosligi muhim ahamiyatga ega. Xuddi shu boisdan jamoa guruh va ularning aʼzolari yuzasidan
muayyan darajadagi psixologik maʼlumotlilik faoliyat va muomalali tashkil qilish, uyushtirish
muloqotga kirishishi voqelikga tortilganlik masalalarni eʼtiborga olish boshqaruv jarayonini
maqsadga muvofiq amalga oshirishni taʼminlaydi.
Rahbarlik psixologik savodxonlik har qaysi alohida xususiyat, vaziyat, holat, ziddiyat, shaxs
qarshiligi, munosabat muammo yechimiga oqilona va omilkorlik bilan individual yoki
differentsial yondashishni amaliyotga tatbiq etishga keng koʼlamli imkoniyat puxta shart –
sharoit shaxsiy uslub vujudga kelishiga negiz yaratadi. Binobarin rahbar xodimlarning individual
tipologik xususiyatlari boʼyicha psixologik bilimlar bilan qanoat hosil qilmasdan, balki ijtimoiy
psixologik holatlar, qonuniyatlar, hodisalar rivoji, ularni keltirib chiqaruvchi omillar
harakatlanuvchi mexanizmlar ijtimoiy muamm
olarning yechimi jarayonda qatʼiy qabul qilish va
uni bajarilishi bosqichlari toʼgʼrisidagi maʼlumotlar bilan qoʼllanilishi lozim. Аks holda jamoa
guruh singari mikrotuzilmalarni boshqarishda psixologik muhitni barqarorlashtirida shaxslararo
munosabatlarni
toʼgʼri tashkil qilishda ishlab chiqarishni yoʼlga qoʼyishda odamlar oʼrtasida
oʼzaro taʼsir, taʼsirlanish, taassurot oʼzaro tushunish hamdardlik kabi murakkab
kechinmalarkuchi davomiyligini anglab yetishda nuqson va kamchiliklarga yoʼl qoʼyiladi.
Ishchilar, xodimlar, dehqonlar xullas ijrochilarning psixologik masalalari quyidagilardan iborat
boʼlib, mehnatkashlar fazilatlarining ijtimoiy psixologik umumiy xususiyatlari va ijtimoiy
guruhlarning oʼziga xosligi sinfiy, kasbiy xususiyatlari u yoki bu norasmiy ommaviy tizimga
taalluqli kabi ruhiy umumiylik, uygʼunlik bogʼliqlik, mutanosiblik, moslik, eʼtiqod ishonch va
unga tortilganlikni oʼzida aks ettiriladi:
•
Umuminsoniy, umumbashariy onglilik;
•
Boshqaruv faoliyatida qatnashish imkoniyati;
•
Sobitqadamlik
va uning oʼziga xosligi namunasi;
•
Ijtimoiy faollik, tashabbuskorlik, xobbi;
•
Turlicha shakldan mulkni koʼpaytirish va uni asrash hissi;
•
Oʼzini oʼzi kamol toptirish tuygʼusining mavjudligi;
•
Ixtirochilik, kashfiyotchilik, uyushqoqlik tashkilotchilik qobliyati va uning rahbarlik
hamda hamkorlik faoliyatida unumli foydalanishni, bunda diagnostik, prognostik metodlarni
qoʼllash;
•
Oʼzaro yordam, oʼzaro hurmat oʼzaro qoʼllab – quvvatlash hissining mavjudligi va ularni
oʼz oʼrnida tatbiq etish;
•
U yoki bu kasbga taalluqligi va kasbiy mukammalligi;
•
Muayyan millatga mansubligi va maʼnaviyatga munosabati;
•
Maʼlum sinfga aloqadorligi va undan gʼururlanish;
•
Gʼoyaviy – siyosiy eʼtiqodi, ishonchi va iymoni;
•
Jinsi yoki kamolot darajasi aql koʼrsatkichi, balogʼat bosqichi;
•
Siyosiy partiyaga ijtimoiy ittifoqqa ommaviy harakatlarga aʼzoligi va boshqalar.
Do'stlaringiz bilan baham: 
