Mavzu 15. Ilmiy tadqiqot ishlarini olib borish, uning natijalarini rasmiylashtirish va hayotga tatbik etish. (Magistrlik dissertatsiyasi misolida) Ilmiy tadqiqotning namoyon bo'lish shakllari va tiplari

ILMIY FAOLIYAT BO'YICHA ME'YORIY-HUQUQIY HUJJATLAR

Ilmiy maqolani chop etishga tayyorlash tartibi.

Ilmiy maqolani yozishda muallif ikki narsaga e'tiborni qaratishi lozim:

- maqolada aks etayotgan ilmiy mavzuning dolzarbligi va ahamiyatliligi, ilmiy maqolada ko'tarilgan muammoning o'rganish zaruriyati;

- maqolaning maqsadi - ko'tarilgan masalaning ilmiy echimi, takliflar, muallifning fikr va mulohazalari asosida anik yoritilishi lozim.

Muallif maqola yozishda reja tuzib olishi va ana shu rejaga muvofiq ishlashi lozim, aks holda, maqolaning maqsadi hamda vazifalari, ko'tarilgan masalaniig echimi maqolada o'z ifodasini topa olmaydi.

Makolaning nomlanishi makola mazmuniga mos kelishi, lunda va anik ifodalangan bulishi lozim;

Makolaning tuzilishi annotasiya, kirish kism, asosiy kism, tadkikot uslubi, tadkikot natijalari, xulosa va foydalanilgan adabiyotlardan iborat ilovadan tashkil topishi lozim;

Annotasiya makolaning mavzusini kiskagina yoritish bilan birga, muallifning fikr va muloxazalarini ukuvchilarga anik etkazishga xizmat qiladi.

Makolaning kirish kismida ilmiy masalaga oid manbalar, xorijiy davlatlar tajribasining kiskacha kiyosiy ma'lumoti bilan kutarilgan masalaning axamiyati, urganilganlik darajasi va dolzarbligi yoritiladi.

Asosiy kismda ilmiy tadkikot vazifasidan kelib chikkan xolda, tuplangan ma'lumotlarning taxlili, natijalari, yangiliklar, fikr va takliflar kayd etilishi lozim.

Ayniksa, ilmiy natijalarni yaxshilab taxlil etib, tadkikotning ilmiyligini, yangiligini ifoda etish lozim. Kutarilgan masala buyicha taklif etiladigan fikr va muloxazalar xulosa kismida kiska yozilishi lozim. Makolada ilmiy masala buyicha kiritilgan adabiyotlar ruyxati tufri kursatilishi shart.

Terminologiya - makolada terminlardan to'g'ri foydalanish lozim: ayrim ilmiy terminlarning izoxi berilishi mumkin.

Maqolaning bayon etish uslubi ilmiy, asoslangan, mazmunli, tushunarli va ilmiy tilda tilda yozilishi kerak.

Ilmiy maqolani muhokama qilish tartibi:

Kafedrada professor-o'qituvchilar muhokamasiga berilgan ilmiy maqola quyidagi tartibda ko'rib chiqiladi va muhokama qilinadi: maqolaning dolzarbligi va zarurati. Ushbu makolaning uziga xosliklari nimada kuringanligi, makolaning maksadi, mazmun va moxiyatiga mos kelishi. Makolada kutarilgan masala buyicha vazifalar. Makolaning axamiyati, kutilayotgan natija, makola samaradorligini baxolash mezonlari va monitoring. Ayniksa, ilmiy yangiligi nimadan iboratligi, amaliy axamiyati taxlil kilinadi. Makolaga aloxida Takrizchi belgilanib, u muxokamada ishtirok etadi. Ilmiy makola kafedra Majlisi yoki ilmiy seminar qarori bilan chop etishga tavsiya qilinadi.