|
ТТА Жамоат саломатлиги, соғлиқни
сақлашни ташкил этиш ва бошқариш
кафедраси
Мавзу № 1
“Жамоат саломатлиги ва
соғлиқни сақлашни ташкил
этиш ўқитиш фани
сифатида,унинг вазифалари
ва ўрганиш усуллари”
1
РЕЖА
1.
“Жамоат саломатлиги ва соғлиқни сақлашни
бошқариш” фанининг тиббиёт, гигиена ва жамият
фанлари ичидаги ўрни.
2.
“Жамоат саломатлиги ва соғлиқни сақлашни
бошқариш” фанига таъриф ва унинг
амалиётдаги аҳамияти.
3.
“Жамоат саломатлиги ва соғлиқни сақлашни
бошқариш” фанининг вазифалари ва усуллари.
4.
“Жамоат саломатлиги ва соғлиқни сақлашни
бошқариш” фанининг вужудга келиши ва
ривожланиши.
2
• Жамоат саломатлиги ва соғлиқни сақлашни
бошқариш фани тиббиёт олий таълими
тизимида, олий маълумотли шифокорларни,
айниқса соғлиқни сақлаш ташкилотчиларини
тайёрлашда муҳим ўрин эгаллайди. Мазкур фан
профилактик ва клиник тиббий хизматлар
фаолиятини назорат қилиб боришдан ташқари
инсон саломатлигига бевосита ёки билвосита
таъсир этувчи омилларни: атроф-муҳит, турмуш
тарзи, оиладаги ва ишлаб чиқаришдаги
муносабатлар, меҳнат, дам олиш, овқатланиш
каби омилларни ўрганади ва уларни яхшилаш
бўйича чора тадбирларни ишлаб чиқади.
3
• Бундан ташқари, ушбу фан соғлиқни сақлашни
ташкил этиш, режалаштириш, молиялаштириш,
бошқариш ва соғлиқни сақлаш иқтисодиёти каби
турли масалаларни ўз ичига олади. Жамоат
саломатлиги ва соғлиқни сақлашни бошқариш фани
маълум тарихий давр хусусиятларидан келиб чиққан
ҳолда ижтимоий шароит ва ташқи муҳит омилларини
инсон саломатлигига таъсирини ўрганади. Мазкур
фан аҳоли саломатлигини муҳофаза қилиш, инсон
ўртача умрини узайтириш ва унинг фаол меҳнат
фаолиятини сақлаб қолиш мақсадида тиббий
хизматнинг янги шакл ва усулларини ишлаб чиқади
ва амалиётга тадбиқ этиш жараёнида бевосита
иштирок этади.
•
4
Саломатлик нима?
• Саломатликнинг бир канча тушунчалари мавжуд
булиб, уларнинг маъноси авторларнинг профессионал
нуктаи назари билан аникланади.Хар томонлама
фалсафий, кенг камровчи ва аник тушунча 1948й ВОЗ
(БЖССТ) томонидан кабул килинган:
• Саломатлик- бу нафакат бирор бир касалликнинг ёки
жисмоний нуксоннинг йуклиги эмас, балки
физиологик, рухий ва ижтимоий тулик
таъминланганлик холатидир.
5
Саломатликни белгиловчи
кўрсаткичлар
• 1. Демографик кўрсаткичлар.
• 2. Касалланиш кўрсаткичлари.
• 3. Жисмоний ривожланиш
кўрсаткичлари.
• 4. Ногиронлик кўрсаткичлари.
6
Жамоат саломатлиги ва соғлиқни сақлашни
бошқариш фанининг асосий вазифалари
қуйидагилардан иборат:
• 1.Жамоат саломатлигини ўрганиш усуллари ва
услубларини ишлаб чиқиш, аҳоли саломатлиги ва
унга таъсир этувчи ижтимоий шарт - шароитларни
ўрганиш.
• 2.Ўзбекистон Республикаси ҳукуматининг соғлиқни
саклаш борасидаги сиёсатини назарий асослаш ва
соғлиқни саклаш, аҳолига тиббий ёрдам кўрсатишнинг
янги шакллари ва усулларини ишлаб чиқиш, ҳамда
уларни амалиётга тадбиқ этиш.
• 3.Соғлиқни саклашнинг бошқарув тизимини ишлаб
чиқиш ва такомиллаштириш.
• 4.Тиббиёт ходимларини замон талабларига мос ҳолда
тайерлаш жараёнини такомиллаштириш.
7
Жамоат саломатлиги ва соғлиқни сақлашни
бошқариш қуйидаги таркибий қисмлардан ташкил
топади.
• Соғлиқни саклаш соҳасининг тарихи.
• Тиббий ва соғлиқ жараёнининг назарий
асослари, муаммолари ва концепциялари.
• Аҳолининг турмуш шароити ва турмуш тарзи,
ва бошқа унга таъсир қилувчи омиллар.
• Аҳоли саломатлиги ҳолатини ўрганиш усуллари,
тиббиёт статистикаси - биостатистика асослари.
• Тиббий ижтимоий муҳофаза. Ижтимоий
таъминот ва саломатликни суғурталаш.
8
Жамоат саломатлиги ва соғлиқни сақлашни
бошқариш қуйидаги таркибий қисмлардан ташкил
топади (давоми).
• Аҳолига тиббий хизмат кўрсатиш жараёнини
ташкил этиш.
• Соғлиқни саклаш тизимининг иқтисодиёти, уни
режалаштириш
ва молиялаштириш.
• Соғлиқни сақлашга раҳбарлик қилиш ва
бошқариш (менеджмент).
• Хорижий давлатлар соғлиқни саклаш
тизимини ўрганиш.
9
Жамоат саломатлиги ва соғлиқни сақлашни
бошқариш бошқа фанлар каби ўзининг
тадқиқот усулларига эга. Уларга қуйидагилар
киради:
1. Статистик усул.
2. Тарихий усул.
3. Эксперт баҳолаш усули.
4. Иқтисодий тадқиқот усули.
5. Эксперимент усули.
6. Социологик усул.
10
Do'stlaringiz bilan baham: | 
