Mavzu: 1 ­­– dars. Masalalarni kompyuterda yechish bosqichlari Darsning maqsadi

Algoritm ijrochisi – algoritmda ko‘rsatilgan buyruq yoki ko‘rsatmalarni bajara oladigan abstrakt yoki real (texnik yoki biologik) sistema.

Ijrochi bajara olishi mumkin bo‘lgan ko‘rsatma yoki buyruqlar to‘plami ijrochinining ko‘rsatmalar sistemasi deyiladi. Masalan, “16 sonidan kvadrat ildiz chiqarilsin” ko‘rsatmasi 2-sinf o‘quvchisining ko‘rsatmalar sistemasiga tegishli bo‘lmaydi, lekin 8-sinf o‘quvchisining ko‘rsatmalar sistemasiga tegishli bo‘ladi.

Shuni ta’kidlash joizki, informatikada algoritmning asosiy ijrochisi bo‘lib kompyuter xizmat qiladi.

Yuqorida ko‘rib chiqilgan misollarda yoki aytib o‘tilgan masalalardan shunday hulosaga kelamiz: ijrochi algoritmni bajarish jarayonida ko‘zlangan maqsadni bilmaslgi ham mumkin. Masalan, quyidagi algoritmni bajarishdan qanday maqsad ko‘zlangani oldindan bilinmaydi:

1) N va M natural sonlar olinsin;

2) S soni nolga teng deb olinsin;

3) N va M sonlarning kattasi aniqlansin;

4) N va M sonlarning kattasidan kichigi ayirilsin va S ga bir qo‘shilsin;

4) agar N va M sonlarning ikkalasi ham noldan katta bo‘lsa 3)-bandga o‘tilsin;

5) javob sifatida S yozilsin.

Bu algoritm quyidagi masalaning yechimini topish imkonini beradi:

3 – misol. Tomonlari N va M natural sonlarga teng bo‘lgan to‘g‘ri to‘rtburchak berilgan. Agar har qadamda yuzasi eng katta kvadrat kesib olinaversa, nechta kvadrat kesib olinadi?

Demak, bu darsda informatikaning algoritm, algoritm ijrochisi, ijrochinining ko‘rsatmalar sistemai kabi asosiy tushunchalari bilan tanishdik.

Bu mavzu insonning, shu jumladan o‘quvchilarning, hayotiy tajribasi bilan bog‘liq bo‘lgani bois dars davomida o‘quvchilarga turli xil savollar berish orqali interfaol usulda dars o‘tishga erishish mumkin.

4.