Mavzu : Xalqaro valyuta fondining tashkil etilishi va uning rivojlanishi Reja: Kirish XVF tashkil etilish tarixi va uning asosiy yo’nalishlari
O’zbekistonning XVF bilan aloqasining joriy holat tahlili
O’zbekistonning XVF bilan aloqalarining rivojlanishi
Xulosa Foydalanilgan adabiyotlar
Kirish Xalqaro valyuta jamgʻarmasi (keyingi oʻrinlarda – XVJ deb ataladi) delegatsiyasining Oʻzbekiston Respublikasiga tashrifi Dasturi doirasida 2022-yilning 5-aprel1 sanasida Oʻzbekiston Respublikasi Monopoliyaga qarshi kurashish qoʻmitasi raisi (keyingi oʻrinlarda – Qoʻmita deb ataladi) Ron van Ruden boshchiligidagi XVJ delegatsiyasini qabul qildi.Uchrashuvda XVJ delegatsiyasi tomonidan Ron van Ruden – XVJning Oʻzbekiston boʻyicha missiyasi rahbari, Kevin Ross – XVJning Oʻzbekistondagi doimiy vakili, Moayad Al-Rasasi – mutaxassis, Kristan Richmond – mutaxassis, Ilxom Umrzakov – Ijrochi direktor maslahatchisi, Galina Kostina – XVJning Oʻzbekistondagi vakolatxonasi kotibi va tarjimonlar Aleksey Grinin hamda Galina Lagveshkina ishtirok etdilar.Qoʻmita tomonidan Qoʻmita raisi Sharaxmetov Shaxrux Shaturgunovich, Qoʻmita raisining oʻrinbosari Karabayev Farrux Esanaliyevich, Strategik dasturlarni ishlab chiqish va eng yaxshi amaliyotlarni joriy etish, xalqaro reytin va indekslar bilan ishlash boshqarmasi boshligʻi oʻrinbosari Yusupjanov Bahodir Baxtiyorovich hamda ushbu boshqarma bosh mutaxassisi Shoyimov Oybek Olimovich ishtirok etdilar.
Uchrashuv qatnashchilari Qoʻmitaning raqobat siyosatida olib borayotgan faoliyati, asosiy maqsadlari va Qoʻmita tomonidan amalga oshirilgan oxirgi islohotlari muhokama qilindi.Boʻlib oʻtgan uchrashuvda soʻngi yillarda Oʻzbekiston Respublikasining tovar va moliya bozorlarida raqobat muhitini yanada yaxshilashga, tadbirkorlik subyektlari uchun yuqori darajali raqobatbardosh maydon yaratishga va iqtisodiyotda davlat ishtirokini qisqartirishga qaratilgan keng koʻlamli chora-tadbirlar hamda islohotlar atroflicha muhokama etildi.
Shundan soʻng, Qoʻmita raisi Sh.Sharaxmetov kelgusidagi istiqbolli rejalari hamda Qoʻmita tomonidan 2022-2026-yillarda xususiy sektorni keng jalb qilish hamda eksklyuziv huquqlarni bekor qilish orqali mavjud monopoliyalarni bartaraf etish boʻyicha dastur ishlab chiqilganligi haqida toʻxtalib oʻtdi.
Uchrashuv yakunida, Qoʻmita rahbariyati hamda XVJ delegatsiya vakillari ikki tomonlama hamkorlikni yanada kengaytirishga kelishib olishdi.
XVF tashkil etilish tarixi va uning asosiy yo’nalishlari Xalqaro Valyuta Jamg'armasi ( XVJ ) shtab-kvartirasi Vashingtonda joylashgan 90 mamlakatdan iborat xalqaro moliya instituti .Uning missiyasi "global pul-kredit hamkorligini rivojlantirish, moliyaviy barqarorlikni ta'minlash, xalqaro savdoni osonlashtirish, yuqori bandlik va barqaror iqtisodiy o'sishni rag'batlantirish va butun dunyo bo'ylab qashshoqlikni kamaytirish" dir. 1944-yilda tashkil etilgan, 1945-yil 27-dekabrda Bretton - Vuds konferensiyasida asosan Garri Dekster Uayt va Jon Meynard Keyns gʻoyalari bilan boshlangan 1945 yilda 29 a'zo davlat va xalqaro valyuta tizimini qayta qurish maqsadi bilan rasmiy mavjud bo'lgan . Hozirgi vaqtda u to'lov balansidagi qiyinchiliklar va xalqaro moliyaviy inqirozlarni boshqarishda markaziy rol o'ynaydi .Mamlakatlar toʻlov balansida muammolarga duch kelgan davlatlar pul qarz olishlari mumkin boʻlgan kvota tizimi orqali pul mablagʻlarini pul mablagʻlarini oʻtkazadilar. 2016 yil holatiga ko'ra , fond 477 milliard XDR (taxminan 667 milliard AQSh dollari)ga ega edi
Jamg'arma va statistik ma'lumotlar va tahlillarni yig'ish, o'z a'zolarining iqtisodlarini kuzatish va muayyan siyosatlarga bo'lgan talab kabi boshqa tadbirlar orqali XVJ o'z a'zo mamlakatlari iqtisodiyotini yaxshilash uchun ishlaydi.Shartnoma moddalarida koʻrsatilgan tashkilotning maqsadlari: xalqaro valyuta hamkorligini, xalqaro savdoni, yuqori bandlikni, valyuta kursi barqarorligini, barqaror iqtisodiy oʻsishni targʻib qilish va moliyaviy qiyinchilikka duchor boʻlgan aʼzo mamlakatlarga resurslarni taqdim etish. XVF mablag'lari ikkita asosiy manbadan keladi: kvotalar va kreditlar. A'zo davlatlarning birlashtirilgan mablag'lari bo'lgan kvotalar XVF mablag'larining ko'p qismini ishlab chiqaradi. A'zolar kvotasi hajmi uning dunyodagi iqtisodiy va moliyaviy ahamiyatiga bog'liq. Kattaroq iqtisodiy ahamiyatga ega bo'lgan davlatlar kattaroq kvotaga ega. Kvotalar XVFning maxsus qarz olish huquqi ko'rinishidagi resurslarini ko'paytirish vositasi sifatida davriy ravishda oshiriladi.
Hozirgi boshqaruvchi direktor (MD) va XVJ raisi lavozimida 2019-yil 1-oktabrdan buyon ishlab kelayotgan bolgariyalik iqtisodchi Kristalina Georgieva hisoblanadi.Avval bosh iqtisodchi boʻlib ishlagan Gita Gopinath boshqaruvchi direktorning birinchi oʻrinbosari etib tayinlandi 21 yanvar, 2022 yil. XVJga tayinlanishidan oldin Gopinath Hindistonning Kerala shtati bosh vazirining iqtisodiy maslahatchisi boʻlib ishlagan.Per-Olivier Gurinchas 2022-yil 24-yanvarda Gopinatni bosh iqtisodchi oʻrniga egalladi.
1 Xalqaro valyuta jamgʻarmasi (XVJ) delegatsiyasi bilan uchrashuv
