Mavzu : Tizimli va amaliy dasturiy ta’minotning rivojlanish tendensiyalari. Reja

Bazaviy dasturiy ta’minlanish (base software)-kompyuterini ishlashini ta’minlovchi dasturiy vositalarning eng kichik majmuasidir.
Servisli dasturiy ta’minlanish - bazaviy dasturiy ta’minlanishning imkoniyatlarini oshiruvchi va foydalanuvchiga qulayroq ish muhitini tashkil qiluvchi dasturlar va dasturiy majmualardir.
Bazaviy dasturiy ta’minlashga quyidagilar kiradi:

• 
  operatsion tizim;
  
• 
  operatsion qobiq(matnli va jadvalli);
  
• 
  tarmoqli operatsion tizim.
  

Operatsion tizim foydalanuvchi fayillarni bajarish, EHM hisoblash resurslarini rejalashtirish va boshqarish uchun mo’ljallangan.
Dasturiy ta’minlash va operatsion tizimlar sektorida IBM, Microsoft, NISYS, Nowel firmalari etakchi o’rin egallaydilar. Operatsion tizimlarni sotishdan daromad yiliga o’rtacha 20 mil dollardan oshib ketadi. Operatsion tizimlarning eng keng tarqalgan t urlarini ko’rib chiqamiz.
1-rasm. Kompyuterning tizimli dasturiy ta’minotning tasnifi.

1.3.Bazaviy dasturiy ta’minot

Shaxsiy kompyuterlar uchun operatsion tizimlar quyidagilarga bo’linadi:

• 
  bir yoki ko’p masalali (parallel bajariladigan amaliy jarayonlarning soniga ko’ra);
  
• 
  bir yoki ko’p foydalanuvchili (operatsion tizimda bir vaqtda ishlovchi foydalanuvchilarning soniga ko’ra);
  
• 
  kompyuterlarning boshqa turlariga ko’chirilmaydigan va ko’chiriladiganlar;
  
• 
  EHMning mahalliy hisoblash tarmog’ida ishlashni ta’minlovchi tarmoqsiz va tarmoqli.
  

Bugungi kunda shaxsiy kompyuterlar uchun quyidagi 32-razryadli operatsion tizimlarni qo’llash katta ahamiyatga ega:

• 
  OS/2 barcha modifikatsiyada(IBM);
  
• 
  WINDOWS NT barcha modifikatsiyalarda (Microsoft);
  
• 
  Unix barcha modifikatsiyalarda;
  
• 
  Next step 3.2(Next);
  
• 
  SCO Open Decktor 3.0(Santa Cruz Operation)
  
• 
  Solaris 2.1(Sun Soft)-x 86;
  
• 
  Unix Ware Personal Edition 1.0 (Novell).
  

OT eng ma’naviy taqqoslash axborotlarni ishlab chiqish jarayoning quyidagi ta’riflari bo’yicha amalga oshiriladi:

• 
  Xotirani boshqarish (o’natilayotgan kenglikning eng katta hajmi, xotiraning turlari, xotiradan foydalanishning texnik ko’rsatkichlari);
  
• 
  Operatsion tizim tarkibidagi yordamchi dasturlar (utilit)ning vazifaviy imkoniyatlari;
  
• 
  Disk kompressiyasining mavjudligi;
  
• 
  Fayllarni arxivga joylashtirish imkoniyatlari;
  
• 
  Ishning ko’p vazifasi tartibini to’xtatib turish;
  
• 
  Tarmoqli dasturiy ta’minotni to’xtatib turish;
  
• 
  Sifatli hujjatlarning mavjudligi;
  
• 
  Instollyatsiya jarayoning sharoitlari va murakkabligi.