Mavzu : Tijorat banklarining qimmatli qog‘ozlar bilan operatsiyalari Reja

Bankning qimmatli qog‘ozlar portfelining strukturasi.

  

 

Qimmatli qog‘ozlar portfeli

  

 

Investitsiya portfeli

  

 

Savdo portfeli

  

 

Foiz  va  divident  shaklida 

foyda 

olish 

maqsadida 

olingan qimmatli qog‘ozlar  

 

qaytarib 

sotish 

bo‘yicha  qimmatli 

qog‘ozlar  

 

REPO 

operatsiyalari 

bo‘yicha  olingan  qimmatli 

qog‘ozlar  

Moliya  bozorida  ishtirok  etuvchi  KTi  bank  boshqaruvining  umumiy 

shartlariga bo‘ysungan holda axborotlarni sir saqlaydi. 

Qimmatli  qog‘ozlarning  bozor  koterovkasiga  ega  bo‘lgan  turiga  ularning 

qadrsizlanishi  bo‘yicha  rezervlarni  hosil  qilish  maqsadida  chiqarilgan  emission 

qimmatli qog‘ozlar kiradi, quyidagi shartlarga javob beradigan:  

a)  qimmatli  qog‘ozlar  bozorida  savdo  tashkillashtiruvchi  orqali  yoki  fond 

birjasida  amal  qilish  uchun  ruxsat,  bunda  davlat  komissiyasi  qimmatli  qog‘ozlar 

bo‘yicha tegishli litsenziyani bergan bo‘lishi kerak, xorijiy fond birjasi yoki savdo 

tashkiloti uchun – milliy vakolatli organ; 

b)  yuqorida  ko‘rsatilgan  fond  birjasi  yoki  savdo  tashkiloti  hisobot  oyi 

oboroti miqdori 20 ming evrodan kam bo‘lmasligi kerak;  

v)  bozor  narxi  to‘g‘risida  axborotning  ochiqligi,  ya’ni  unga  kirish  uchun 

qonunchilik asosida foydalanuvchidan maxsus huquq (imtiyoz) talab qilinmaydi.  

---

14 

 

Bozor narxi deganda bitim bo‘yicha bir fond birjasi yoki savdo tashkiloti kunidagi 

bir  qimmatli  qog‘ozning  o‘rtacha  o‘lchangan  narxi  tushuniladi.  Agar  qimmatli 

qog‘oz to‘zish sanasi yoki bitimning rezerv korrektirovkasi ikki yoki undan ortiq 

fond birjalarida amalga oshirilgan bo‘lsa, unda bozor narxi hisobot oyida eng katta 

oborotni fond birjasidan olinadi.  

K.T.  hisobot  oyining  natijalari  bo‘yicha  oldin  to‘zilgan  rezervlarning 

korrektirovkasini  qimmatli  qog‘ozlarni  miqdori  va  bozor  narxini  hisobga  olgan 

holda amalga oshiriladi. 

Agar  qimmatli  qog‘ozlarga  bank  mablag‘i  qo‘yilgan  bo‘lsa,  hisobot  oyi 

natijalari  bo‘yicha  ularni  qadrsizlanishiga  rezervlar  to‘zish  uchun  mo‘ljallangan 

bozor koterovkasini qimmatli qog‘ozlarga tegishli bo‘lsa, hisobot oyini oxirgi ish 

kunidagi bozor narxi qimmatli qog‘ozlarning ikki marta kamaygan amaldagi narx 

bo‘yicha olinadi.  

Bozor koterovkali qimmatli qog‘ozlarlarga aksiyalarni olib borishda ularni 

qadrsizlanishiga  rezerv  hisoblash  uchun  ushbu  emitent  bir  qancha  chiqargan  va 

turli davlat nomerli aksiyalar bo‘yicha to‘zilgan bitimlar hisobot oyi bozor oboroti 

qimmatli  qog‘ozlarga  ruxsat  beriladi.  Rezerv  har  bir  olingan  qimmatli  qog‘ozlar 

paketini,  ularning  balans  qiymatidan  kelib  chiqqan  holda  to‘zilishi  kerak  bir 

turdagi  qimmatli  qog‘ozlarning  o‘rtacha  qiymatidan  kelib  chiqqan  holda  rezerv 

shakllantirishga ruxsat berilmaydi . 

Agar  hisobot  oyi  natijalari  bo‘yicha  bank  rezidentlari  va  boshqa  yuridik 

shaxs  rezidentlar  chiqargan  qarz  majburiyatlari  va  aksiyalar  qayta  sotishga  va 

investitsiyaga  olingan bo‘lsa unda ular bozor korektirovkasiga  ega kategoriyadan 

koterovkalanmaydigan kategoriya o‘tkaziladi