Mavzu : Taloqning funksiyasi
REJA:
Taloqning tuzilishi
Taloqning funksiyalari
Taloq kasalliklari
Taloq – odam va umurtqali hayvonlarning qorin boʻshligʻidagi tok parenximatoz aʼzo. Asosiy qon rezervuarlaridan biri (qon “dpo”si); qon yaratilishi, moddalar almashinuvida ishtirok etadi; immunobiologik va himoya faoliyatini bajaradi – antitelolar ishlab chiqaradi, bakteriya va toksinlarni tutib qolib, zararsizlantiradi, yashab bitgan eritrotsit va trombotsitlarni yemiradi. Qonning hosil boʻlishi, buzilishi, qayta taqsimlanishida va organizmning himoya reaksiyalarida qatnashadi.
Taloq hamma umurtqali hayvonlarda bor. Toʻgarak ogʻizlilar, baʼzi ikki xil nafas oluvchi baliqlar ichagi, oshkozoni yoki oʻrta ichak shilliq qavat burmalari devorida limfoid toʻqimalar toʻplami boʻlib, bu taloqning vazifasini bajaradi. Qolgan umurtqali hayvonlar tlogi ichakdan alohida boʻlib, orqa ichaktutgich, oshqozon yoki toʻgʻri ichakning boshlanish qismida joylashadi. Sudralib yuruvchilar (gattriyalardan tashqari) hamda kushlarda rudmentlashgan. Taloq boʻlak-boʻlak yoki parraksimon boʻladi.
Odamda taloq embrional hayotning birinchi oyida meʼdaning dorzal tutkichi ichida toʻplangan mezenxima toʻqimasidan rivojlanadi. Taloq uzunchoq oval shaklli, oʻz. 12 sm, kengligi 7-8 sm, ogʻirligi 150-200 g. Lekin taloqning hajmi va ogʻirligi shaxsiy boʻlib, organizmning fiziologik holatiga bogʻliq holda juda oʻzgarib turadi. Masalan, tinch holatda T. kengaygan, qon yoʻqotilganda esa siqiq boʻladi. Bir tomoni qavariq (diafragmali ikkinchi tomoni botiq (ichki) boʻlib, chap biqinning 9,11 qovurgʻa sohalariga joylashgan.
Tashqi tomondan seroz parda va biriktiruvchi toʻqima kapsulasi bilan qoplangan. Kapsuladan T. ichiga devorlar yoki trabekulalar tarqaladi. Trabekulalar T. ni oq va qizil pulpa bilan toʻla alohida boʻlachalarga boʻladi. Qizil pulpa qonning shaklli elementlari (eritrotsitlar)ga boy vena sinuslaridan tashkil topgan. Oq pulpa esa limfotsitlar ishlab chiqaradigan limfa toʻkmalaridan tuzilgan; ular malpigi tanachalari deb ataladi. Taloq kasallanganda ancha kattalashadi.
Taloq odam - eşleştirilmemiş tanasi pulpa iborat bo'ladi, biriktiruvchi to'qima zich kapsulasi bo'lib o'tdi. kapsula devorlaridan yumshoq parankimini mustahkamlash tanasi arqondan (trabecula) chuqur. qizil va oq: Histolojik ikki qatlam yoki tananing zonalari ajratilgan.
qizil pulpa massasi asosiy tanasi. Ya'ni ta'sir taloq vazifasini tanasida. Va aniq bo'lishi, tana bunday kichik bir parcha oldida vazifasi xorijiy zarralar ixtiyorida qadar qon hujayralari ulg'ayishi ko'p qo'yish.
pulpa oq qismi tufayli limfotsitlar uning yuqori mundarijaga bir rang ham bor. saqlab immunitet - Aslida, bu ham parenximasining bu qismi asosiy faoliyat olib keladi.
qizil va oq materiya chegara marginal yoki chet zona ustida, u inson organizmida hisoblash va xorijiy bakteriyalar bartaraf etish uchun mas'ul bo'lgan.
yuqori va ikki yarim qalin - kattalar o'n olti santimetr uzoq ko'tarilishingiz bilan, olti, taloq, bachadon. Bu düzleştirilmiş tasvirlar kabi shakllantirildi.
Biz bilan mos yozuvlar nuqtasi sifatida jimirlab olish bo'lsa, taloq o'n qovurg'adan to'qqizinchi o'rtasidagi chegara bo'ladi. yo'g'on ichak va orqa - - oshqozon va oshqozon osti bezi, yon devoriga - buning ustiga u erda oldida bir parda bo'lib buyrakni va buyrak usti bezi qoldirgan. Qorin bo'shlig'ida (biriktiruvchi to'qima nozik bir qatlam), taloq butunlay qoplangan, ammo kichik bir qismi qorin pardaning ozod bo'lsa idishlar, kirib va tana (darvoza viloyati) chiqmasdan o'rniga.
Do'stlaringiz bilan baham: |