Mavzu : Sharqda turmush madaniyati haqidagi qarashlarning tadrijiy rivojlanish

Buxoro Davlat Universiteti San’atshunoslik fakulteti Madaniyat san’at muassasalari tashkil etish hamda boshqarish yo’nalishi I –bosqich talabasi sharipova Sitora ning “Aholi turmush Madanyati ’’ fanidan Tayorlagan videoroligi

Mavzu : Sharqda turmush madaniyati haqidagi qarashlarning tadrijiy rivojlanish

Kishilik jamiyatining ilk davrlaridan boshlab shaxs va jamiyat munosabatlari masalasi, sog‘lom avlod tarbiyasi va u bilan uzviy bog‘liq ijtimoiy taraqqiyot, jamiyatda ijtimoiy-siyosiy barqarorlikni ta’minlash masalalari hamma vaqt ilg‘or fikr egalarining diqqat markazida bo‘lib kelgan.
Inson axloqiy qiyofasining shakllanishida buyuk ajdodlarimiz ma’naviy merosining o‘rni beqiyosdir. Ularning purma’no hikmatlari, oliyjanob fazilatlari, saxovatpeshaligi, didaktik hikoyalari, dono maslahatlari va ular haqidagi ibratomuz rivoyatlar ta’lim-tarbiyaning bitmas-tuganmas manbaidir. Odamlar murakkab vaziyat va sharoitda doimo donishmandlarning “do‘stona ko‘magi va qo‘llab-quvatlashi”ga tayanadilar, ulardan ma’naviy-ruhiy madad olib turadilar, o‘zlarining xulq-atvorlarini, yaxshi yoki yomon sifatlarini ularning hayotiy tajribasiga, o‘gitlariga, pand-nasihatlariga qiyoslaydilar, ulardan foydali xulosa chiqarib olishga urinadilar.
___________
______________________
Sharqonalik – insoniy qadr-qimmatni yuksak tutuvchi, axloq-odob, jamiyat, tabiatga munosabat, ilm-ma’rifat bobida fidoyi shaxslarni tarbiyalash, millatni chuqur anglovchi, xalqning tili, ruhi, fe’l-atvori va an’analariga ongli ravishda amal qiluvchi, tarixiy-etnik ildizlarini puxta bilgan, millatdoshlarning o‘tmishi, buguni va istiqbolidan faxrlana oladigan insonlarni yetishtirishni nazarda tutadi. Sharqonalikning shakliy jihati xususida shuni aytish lozimki, u zamon va makon bilan chambarchas bog‘liq.
Insonning ijtimoiylashuvi oiladan boshlanishini hisobga olganimizda, shaxsning komil inson bo‘lib shakllanishida oilaning o‘rni beqiyodir. Zero, qadimdan oila bejiz muqaddas sanalmagan. Inson o‘z hayotini oilasiz tasavvur qila olmaydi va aynan mana shu oila muhitida u jamiyat a’zosi sifatida tarbiya topadi. Oiladagi tarbiya muhiti, avvalo, oilaviy munosabatlar madaniyatiga bog‘liq bo‘ladi. Ya’ni ota-onalar bilan farzandlarning o‘zaro yaxshi munosabati, qariyalarga hurmat e’tibor, ota-onaning farzandlar tarbiyasiga o‘ta mas’ulligi, oilada o‘rnatilgan namunali tartib va ijobiy urf-odatlar, ota-onaning mehnatiga, ijtimoiy hayot hodisalariga to‘g‘ri munosabatda bo‘lishi kabilar oilaviy munosabatlar madaniyatining nozik qirralaridir. Bularning qay birida mutanosiblik buzilsa, demak, o‘sha oiladagi sog‘lom muhitga putur yetadi va nosog‘lom munosabatlarning paydo bo‘lishiga sabab bo‘ladi.
______________________