Mavzu : Optik tolali kabellar. Reja

Optik tolaning nur o’tkazish tuzilishi

Uzoq masofalarga yorug’likni uzatishda ularning quvvatini asrash muhimdir. Uzatish jarayonida isrofni kamaytirish uchun birinchidan, nurning sochilish jarayonida optik shaffoflikni oshirish zarur. Bunda yutilish minimum qiymatga ega bo’lishi kerak. Ikkinchidan, nur yo’nalishi troyektoriyasini to’g’ri tanlash lozim. Bularga bog’liq holda, birinchi vazifa yuqori tozalikdagi texnologiyani qo’llagan holda sof kvars oynadan foydalanish maqsadga muvoffiq. Ikkinchi vazifa optik qonunlarni to’g’ri qo’llash orqali amalga oshiriladi. Yorug’likning to’la qaytish effektiga asosan nurlanishni manbadan istemolchigacha erkin harakatlanadi.

Biroq, buning uchun turli zichliklarga ega bo’lgan ikkita yopiq sistema kerak bo’ladi. Ko’p hollarda bunday yopiq ikki sistema sifatida turli zichliklarga ega bo’lgan kvars oynalar qo’llaniladi. To’lqin nisbatan zichroq bo’lgan sistemada uzatiladi. Bu holatni batafsil tushunish uchun optik tola tizilishini ko’rib chiqaylik (1-rasm).

Uning o’zagi zichligi nisbatan yuqoriroq bo’lgan oyna (1) bo’lib, u yorug’lik uzatuvchidir. U nisbatan zichligi kichikroq bo’lgan oyna bilan (2) qoplangan. Unda signallar to’la qaytadi. Mexanik ta’sirlardan saqlash uchun ularning sirti maxsus qoplama (3) bilan qoplanadi.

1-rasm.

Nurni istemolchiga yetib borishini ta’minlash uchun manbadan nur ma’lum burchakda yo’naltiriladi. Bunday holda to’liq qaytish effekti yuz berib nazariy jihatdan nur signallari to’liq iatemolchiga yetib boradi. Biroq, amalda nurning ma’lum foizi sinishi kuzatiladi. Bu birinchidan, manbadan yorug’likni bunday uzatishni amalga oshirish qiyin. Ikkinchidan, nazariy talabga javob beradigan optik tolani tayorlash murakkabligidir. Uchinchidan, optik kabelni bunday to’ri chiziqda joylashtirib bo’lmaydi.