Mavzu : Ma'lumotlarning ierarxik, tarmoqli va munosabat modellari hamda ularning boshqarish tizimlari Reja

Mavzu : Ma'lumotlarning ierarxik , tarmoqli va munosabat modellari hamda ularning boshqarish tizimlari
Reja :
1. Ma'lumotlarning ierarxik modelini kerak .
2. Ma'lumotlarning tarmoqli va munosabat modellari


Mavzunnig maqsadi: Ma'lumotlar bazasini olish va ma'lumotlar bazasini olishdagi
dasturlar .
Ma'lumotlarni uch xil ko'rinishda ifodalash mumkin: ierarxik (shajaraviy), tarmokdi. va relyatsion ( jadvalli ).
Bu turlarning har birini tegishli ko'rib chiqamiz .
Ierarxik tizim jadvallaridan tashkil topgan bo'lib, unda axborotni izlash jarayoni oldindan berilgan «ko'rib» chiqiladi. Ierarxik tizimda dasturiy ta'minotni dasturlashgan tartib mavjud. Har bir uhda biror element, qolganlari unga nisbatan darajali guruchga ega bo'ladi.
Kerakli elementlar narsa ma'lum ketma-ketlikda olib boriladi .
Ma'lumotlarning odamsimon quvonchga ma'lumotlar ierarxik modeli deyiladi .
Ma'lumotlarning ierarxik modeliga mos holdagi ma'lumotlar omboriga ma'lumotlarpipg ierarxik ombori deyiladi .
Ma'lumotlarning ierarxik tasdiqlanishi va undan foydalanish uchun tizimga
ma'lumotlar omborini boshqarishnipg ierarxik tizimi deyiladi .
tomonidan misol orqali ierarxik tizimni ifodalash mumkin :
Ierarxik tizimli jadvalning birinchisida qator nomeri va unda maxsulot kategoriyasi berilgan. Kategoriyalar keyingi satxda mahsulot turini izlashda kerak bo'ladi. Ikkinchi va keyingi satxdagi jadvalda esa har bir mahsulotning narxi haqida ma'lumot berilgan. Ma'lumotlar omborini ierarxik tizim tartibda tashkil qilish foydalanuvchi uchun ma'lum qulayliklar voqea .
Tarmoqli tizim. Tarmoqli tizim ierarxik tizimga nisbatan ancha qulayliklarga ega , chunki bu tizimda ma'lumot (fayl)lar o'rtasida ko'p yo'nalishli aloqalarni o'rnatish mumkin. Bunday aloqalar foydalanuvchiga kerakli ma'lumot (fayl)ni shajaraning yuqori satxlaridagi fayllarga murojaat qilmasda n
topish yordam beradi. Masalan, do'kondagi mahsulotlar jadvali bilan mahsulot narxlari jadvallari alohida bog'liqlik o'rnatilib, u kerakli mahsulot narxini topiladi. Bir pog'onadagi ma'lumotning boshqa pog'onadagi ma'lumot bilan ikki yoki undan ortiq marta bog'langan turiga ma'lumotlarning tarmoq modeli deyiladi. Ma'lumotlar tarmog'iga kiritilgan va undan yubor uchun haqida tizimga ma'lumotlar omborini boshqarish tarmoqli tizimi deyiladi .