Mavzu : Kopital bozori va invistitsiyalar samaradorligi (rassiya misolida) Reja : Kirish Asosiy qism



Download 127,3 Kb.
bet9/10
Sana30.12.2021
Hajmi127,3 Kb.
#191772
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
Kopital bozori va invistitsiyalar samaradorligi

Eslatma! Investitsiyalar samaradorligining umumiy ko'rsatkichi investitsiyalar hajmining ta'sir qiymatiga nisbati sifatida hisoblanadi.

Hisob-kitoblar natijalari ishlash parametrlari yoki o'tgan yilga tegishli boshqa ko'rsatkichlar bilan taqqoslanadi. Natijada, agar samaradorlikning yakuniy ko'rsatkichi me'yordan past bo'lmasa, investitsiyalar samarali deb tan olinadi.
Har bir investitsiya loyihasi korxonaning ehtiyojlari natijasidir. Loyihaning hayotiy bo'lishi uchun u strategiya va iqtisodiy siyosat birinchi navbatda samaradorlikning oshishi bilan ifodalanadigan korxonalar.

Kapital qo'yilmalarni hisoblash asosiy vositadir investitsiyalarni tahlil qilish. Investitsion qarorning to'g'riligi ushbu hisoblash natijalariga bog'liq. Umumjahon usullar mavjud emas, ular individual ravishda tanlanadi. Gap shundaki, investitsiya loyihalari miqyosda ham, investitsiyalar hajmida ham bir-biridan farq qilishi mumkin.

Eslatma! Agar loyiha kichkina bo'lsa va ishlab chiqarishni kengaytirish uchun katta moliyaviy sarmoyalarni talab qilmasa yoki uning ishlash muddati qisqa bo'lsa, unda eng oddiy hisoblash usullaridan foydalanish mumkin (ular
haqida keyinroq).


Agar biz katta moliyaviy sarmoyalarni talab qiladigan keng miqyosli loyihalar (masalan, yangi ob'ektni qurish, yangi ishlab chiqarish tarmoqlarini rivojlantirish va boshqalar) haqida gapiradigan bo'lsak, unda ko'plab omillarni hisobga olish kerak bo'ladi, natijada murakkab hisob-kitoblar olib boriladi va tahlil usullari to'g'rilanadi. Loyihaning miqyosi qanchalik katta bo'lsa, u tashkilot faoliyatining barcha jihatlariga ta'sir qiladi, shuning uchun hisob-kitoblar juda aniq bo'lishi kerak. Investitsiyalar samaradorligini baholashni sezilarli darajada murakkablashtiradigan bir jihat mavjud. Biz ba'zan bir necha yillarga cho'ziladigan uzoq amalga oshirish davri haqida gapiramiz. Va agar bunday uzoq muddatli loyihalarda hisob-kitoblarda hatto eng kichik xato bo'lsa, kelajakda moliyaviy yo'qotishlarga qadar kutilmagan oqibatlarga olib kelishi mumkin. Kapital xarajatlar qanday hisoblab chiqiladi Kapital qo'yilmalarning iqtisodiy samaradorligi koeÞtsienti

Eslatma! Har qanday investitsiya investor uchun foydali bo'lishi kerak. Bu investor uchun ham, korxonaning o'zi uchun ham foydali bo'lishi kerak.

Investitsiyalarning samaradorligini belgilaydigan ikkita koeÞtsient mavjud: umumiy; qiyosiy.

Birinchi holda, rejalashtirilgan natijalarning ularni olish xarajatlariga nisbati nazarda tutiladi. Odatda, rejalashtirishning har bir bosqichida samaradorlikni hisoblash kerak. Bunday hisobkitoblarning natijasi investitsiyalarni qaytarish muddatini aniqlashdir. Kapital qo'yilmalarning samaradorligi hisoblanadigan formula mavjud. Bu quyidagicha:

P / C \u003d E

Ushbu holatda:

P - ma'lum bir davrdagi foyda;

K - investitsiya;

E - investitsiyalarning samaradorligi.

Shuni ta'kidlash kerakki, agar sanoat tarmoqlariga etarlicha katta sarmoyalar hisoblansa, unda formulalar biroz boshqacha ko'rinishi mumkin. Aniqroq aytganda, u quyidagicha bo'ladi:

(C-C) / C \u003d E

Ushbu holatda:

P - yil davomida ishlab chiqarilgan tovarlarning narxi;

S - ishlab chiqarilgan mahsulotlarning qiymati;

K - investitsiya;

E - Õrmaning samaradorligi.

Savdo sohasida indikator boshqa formuladan foydalanib aniqlanadi:

(N-I) / K \u003d E

Ushbu formulada:

H - nafaqa miqdori;

Va - ish haqi;

K - investitsiya;

E - samaradorlik.

Qaytarish davri haqida gap ketganda, uni aniqlash uchun ishlatilishi mumkin bo'lgan formula faqat korxona faoliyat doirasiga bog'liq. Bir nechta variant mavjud. Savdo uchun: K / (H-I) \u003d T Sanoat sohasi uchun: K / (C-C) \u003d T Ko'pgina hollarda qo'llaniladigan standart formula: K / P \u003d T

Eslatma! Investitsiyalarni hisoblab chiqqandan so'ng, olingan ma'lumotlar oldingi davrlarda olingan ma'lumotlar bilan (yoki tartibga solish parametrlari bilan) taqqoslanishi kerak. Agar uning samaradorligi normaga teng bo'lsa yoki undan oshsa, loyiha foydali bo'ladi. investitsiyalar samaradorligini baholash usullari Agar investitsiya loyihasi davlat tomonidan qo'llab-quvvatlanadigan barcha choralar bilan ham samarasiz bo'lsa, maqsadga muvoÕq emasligi sababli rad qilinishi kerak. Kapital qo'yilmalar hajmi - bu kapital hisob-kitoblar va qurilish loyihalariga kiritilmagan asbobuskunalarni sotib olish natijasida kapital mablag'larni ko'paytirish xarajatlari hajmini tavsiflovchi umumiy ko'rsatkich. Xarajatlar ko'rsatkichi sifatida u asosiy vositalarni yaratish va sotib olishga ajratilgan moliyaviy xarajatlar summasi sifatida shakllanadi va shu bilan capital qo'yilmalar natijasini tavsiflaydi. Qurilishda kapital qo'yilmalar Ushbu indikatorning iqtisodiy ma'nosi uni nafaqat asosiy vositalarni ko'paytirishni o'rganishda, balki mamlakatning iqtisodiy salohiyati, yo'nalishlarini, rivojlanish sur'ati va milliy iqtisodiyotning barcha sohalarining moddiy-texnik bazasini joylashtirishda muvaàaqiyatli qo'llash imkonini beradi. Kapital qurilish rejalari xususiy ishlab chiqaruvchilarga kapital qo'yilmalar va umuman milliy
iqtisodiyot, hududlar, sanoat tarmoqlari, vazirliklar, idoralar va boshqalarga cheklovlar qo'yadi. Statistikaning vazifasi kapital qo'yilmalarning haqiqiy hajmini aniqlash, turli tashkiliy darajadagi kapital qo'yilmalarning joriy va kelajakdagi rejalarining bajarilishini nazorat qilishdan iborat. Ushbu muhim vazifani hal qilish uchun birinchi navbatda kapital qo'yilmalarning haqiqiy miqdorini aniqlash kerak.
Kapital qo'yilmalarning bevosita menejerlari ishlab chiquvchilar hisoblanadi. Ishlab chiqaruvchilarning texnik nazorati va buxgalteriya hisobi bo'limlari (ACS va UKS) capital qo'yilmalarni hisobga olishga qaratilgan. Shu sababli, ishlab chiquvchilar kapital qurilish statistikasida hisobotning asosiy bo'linmalaridir, ular belgilangan shakllar bo'yicha capital qo'yilmalarning tugallangan hajmi to'g'risida ma'lumot beradi. Ishlab chiqaruvchilar tomonidan kapital qo'yilmalarni o'zlashtirish statistik monitoringi va kapital qurilish rejalarining bajarilishi
monitoringi boshlanadi. Rejalashtirish va statistika amaliyotida amalda qilingan kapital qo'yilmalar chegaralari va hajmlari asosiy vositalar ob'ektlari va komplekslarini loyihalashda belgilanadigan smeta qiymatida aks ettiriladi. Loyiha bilan birgalikda har bir qurilish maydonchasi uchun smeta tuziladi, unda har bir ob'ektni alohida-alohida va butun qurilishni qurish xarajatlari, ya'ni ob'ektlar va qurilishning taxminiy qiymati to'g'risida ma'lumotlar mavjud. Shu bilan birga, pul xarajatlari qurilish yoki sotib olingan asosiy vositalarning xususiyatlariga muvoÕq kapital qo'yilmalar turi bo'yicha aniqlanadi.

Xulosa

Shunday qilib, kapital qo'yilmalar pul mablag'lari davlat, korxonalar va shaxslarasosiy fondlarni yaratish, yangilash, korxonalarni rekonstruktsiya qilish va texnik qayta jihozlashga yo'naltirilgan. Kapital qo'yilmalar har qanday davlat iqtisodiyotida juda muhim rol o'ynaydi. Ular quyidagilar uchun asosdir:
Ko'payish jarayoni; Ilmiy-texnik taraqqiyotni jadallashtirish (texnik qayta jihozlash va mavjud korxonalarni rekonstruktsiya qilish, asosiy vositalarni yangilash, yangi texnika va texnologiyalarni joriy etish); Mahsulot sifatini oshirish va raqobatbardoshligini ta'minlash, mahsulot turlari va turlarini yangilash;
· Mahsulot ishlab chiqarish va sotish xarajatlarini kamaytirish, mahsulot hajmi va sotishdan tushgan foyda. Investitsiyalarni rejalashtirishdan oldin ularning biznes holatini xavf va inflyatsiya jarayonlarini hisobga olgan holda batafsil tahlil qilish kerak. Investitsiyalash uchun ob'ektlarni tanlash mezonga muvoÕq amalga oshirilishi kerak - vaqt va pulning eng kam qiymatida maksimal samaradorlik.
Har bir kapital investitsiya loyihasida aniq belgilangan maqsadlar bo'lishi kerak: kor sifatini tubdan yaxshilash; jahon bozorida va mamlakatda iste'molchining mahsulot samaradorligini kafolatlaydigan uning iste'mol xususiyatlarini yaxshilash; vypusk ekologik toza mahsulotlar ishlab chiqarish;
q atrof-muhitni yaxshilash; ѕ xom ashyoni kompleks qayta ishlash va kam chiqindilarsiz yoki chiqindisiz ishlab chiqarish; miqdoriy ko'rsatkichlar bo'yicha eksport ehtiyojlarini hisobga olish. Agar biron-bir maqsadga erishilmasa va ob'ektning ekologiyasi yomonlashsa, unda bunday loyihadan voz kechish kerak.
Asosiy vositalarning yangilanishi davriy ravishda (har 5-10 yilda) amalga oshirilishi uchun investitsiya jarayonini tashkil etish muammosini hal qilish kerak - uni o'z vaqtida siqib chiqarish. Bu shuni anglatadiki, loyihani ishlab chiqish, qurish, rivojlantirishning har bir bosqichi yoki bosqichi to'liq loyihaviy quvvat bilan ishlab chiqarish ob'ektlari qat'iy tartibga solingan shartlarda va bajarilishning umumiy muddatida amalga oshirilishi kerak investitsiya loyihasi (dasturlar) so'nggi o'n yilliklarda mamlakatimizda qurilish ishlari olib boriladigan vaqtga nisbatan ikki-uch baravar kam bo'lishi kerak. Bu juda katta iqtisodiy muammo, chunki investitsiya jarayonining haddan tashqari davomiyligi kapital qo'yilmalarning samaradorligini pasaytiradi va biznesga investitsiyalar hisobiga milliy daromadni to'ldirishni kamaytiradi. Mavjud yoki yangi korxonani (ixtisoslashuv, hamkorlik, diversiflkatsiya, birlashtirish, kontsentratsiya) tashkil etishning eng samarali shaklini tanlash investitsiya loyihasining muhim masalasi hisoblanadi. Tanlash yaxshiroq variant iqtisodiy jihatdan isbotlangan


Download 127,3 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish