Fyuchers shartnomalari bilan savdo qilishning standart variantlari: 1. Savdo partiyasi- bu bitta shartnomaga kiritilgan asosiy aktivning summasi;
2. Yetkazib berish joyi tovar fyucherslarida foydalaniladi. O'z lavozimlarini yopmagan shartnoma sotuvchilari tovarlarni birjaning belgilangan omboriga etkazib beradilar;
3. Narx kotirovkasi- narxning to'g'riligini aniqlash darajasi (odatda narx aksiyaning yuzdan bir qismi aniqligi bilan belgilanadi);
4. Narx bosqichi- bazis aktivi birligi narxining minimal o‘zgarishi birja tomonidan mustaqil ravishda belgilanadi va savdo paytida sotuvchi va xaridor narxlarining yaqinlashishini ta’minlaydi;
5. Standartlar tovar fyuchers savdosida foydalaniladi va fyuchers shartnomasi asosida yotgan tovar sifatini tavsiflaydi. Standartlar sinf va raqamga ega (masalan, bug'doy uchun, sinf: qorong'u, shimoliy No 1);
6. Bir kun ichida marjinal narx o'zgarishi birja tomonidan oldingi kunning kotirovka qilingan narxiga nisbatan mustaqil ravishda belgilanadi. Ushbu ko'rsatkich fyuchers shartnomasi bo'yicha chayqovchilikni cheklash uchun kiritilgan. Agar fyuchers narxi belgilangan oraliqdan oshib ketgan bo'lsa, u holda birja birja kunining oxirigacha yoki narx belgilangan intervalga kirgunga qadar bir necha kun davomida savdoni to'xtatadi;
7. Rejalashtirilgan oylar- fyuchers shartnomalarining bajarilish oylari (oyning sanasi ko'rsatilmagan);
8. Oxirgi savdo kuni, shartnoma bo'yicha lavozimlar tugatilishi (yopilishi) mumkin bo'lganda. U birjaning o'zi tomonidan o'rnatiladi. Masalan, may oyi uchun tuzilgan shartnomani may oyining oxiridan boshlab ettinchi ish kunidan kechiktirmay sotib olish yoki sotish mumkin;
9. Savdo soatlari- fond birjasida ma'lum bir aktivning fyucherslari ma'lum soatlarda sotiladi. Oxirgi savdo kunida savdo odatda tushda tugaydi;
10. Yetkazib berishning oxirgi kuni odatda aktiv yetkazib beriladigan oyning oxirgi ish kuniga to‘g‘ri keladi;
11. Pozitsion chegara bir investor ochiq tutishi mumkin bo'lgan shartnomalarning umumiy soniga cheklovdir.
Fyuchers shartnomalarini tuzishning ikkita asosiy maqsadi mavjud: xedjlash va chayqovchilik. Xedjerlar joriy bozorda xavfli pozitsiyani bartaraf etish uchun fyucherslarni sotib olish va sotish. Oddiy biznes jarayonida ular asosiy aktivni sotadilar yoki ishlab chiqaradilar. Spekulyatorlar fyucherslarni faqat foyda olish maqsadida sotib olish va sotish, o'z pozitsiyalarini asl nusxadan yaxshiroq narxda yopish.
Fyuchers narxi fyuchers shartnomasini tuzishda belgilanadigan narx. Investorning kelajakdagi joriy narxni kutishini ifodalaydi.
Fyuchers shartnomasining qiymati uning narxi sifatida belgilanishi mumkin, bunda investor uchun aktivni jismoniy bozorda sotib olish, so'ngra uni ishlatilgunga qadar saqlash yoki undan daromad olish va fyuchers shartnomasini sotib olish teng darajada foydalidir. ushbu aktiv uchun.
Fyuchers shartnomasining qiymati quyidagi asosiy omillar bilan belgilanadi:
Jismoniy bozorda aktivning narxi;
Fyuchers shartnomasining amal qilish muddati;
Stavka foizi;
Aktivga egalik qilish bilan bog'liq xarajatlar (saqlash, sug'urta qilish).
Ushbu omillarga bozor va mamlakatning o'ziga xos xususiyatlarini hisobga olgan holda, boshqalarni qo'shish mumkin:
Naqd pul va fyuchers bozorlarida komissiya xarajatlaridagi farqlar;
Soliq solishdagi farqlar;
Valyuta kurslaridagi farqlar va boshqalar.
Fyuchers shartnomasi qiymatining matematik hisobi qanday omillar hisobga olinishiga bog'liq. Masalan, doimiy omillarni hisobga olish formula bo'yicha amalga oshirilishi mumkin
, (6.1)
bu yerda C a - birja aktivi A uchun fyuchers shartnomasi qiymati;
C a - jismoniy bozorda A aktivining bozor narxi;
P - depozitlar bo'yicha bank foizlari;
D - fyuchers shartnomasining amal qilish muddati yoki uning yopilishidan oldingi kunlar soni.
Guruch. 9. Shartnoma qiymatiga ta'sir qiluvchi omillar
Agar birja aktivining o'zi ma'lum daromad keltirsa, masalan, aktsiya bo'yicha dividendlar yoki obligatsiyalar bo'yicha foizlar, u holda bu daromad bank foiz stavkasidan olib tashlanishi kerak va oldingi formula quyidagi shaklni oladi:
, (6.2)
bu erda Pa - har bir aksiya uchun o'rtacha dividend yoki obligatsiya uchun foiz.
Masalan, C a \u003d 100 rubl, P \u003d yiliga 20%, P a \u003d 10% (yiliga), D \u003d 60 kun. Ushbu qiymatlarni (6.2) formulaga almashtirib, biz bir aktsiyani sotib olish uchun fyuchers shartnomasining narxini joriy bozor narxi 100 rubl bo'yicha hisoblaymiz. va 60 kun ichida yetkazib berish uchun yillik 10% dividend bilan yillik o'rtacha 20% bozor foizlari bilan:
Ushbu fyuchers shartnomasining joriy kundagi bozor narxi talab va taklif ta'sirida uning taxminiy qiymati atrofida o'zgarib turadi.
Fyuchers shartnomasi muddati tugamagan ekan, uning narxi va jismoniy bozordagi aktivining narxi o'rtasida farq mavjud va bu narxlar o'rtasidagi farq deyiladi. fyuchers shartnomasi asosida:
, bu erda B - asos.
bu yerda Cfc - A aktiviga fyuchers shartnomasining narxi;
C a - jismoniy bozorda A aktivining narxi.
Variant- ikki investor o'rtasida tuzilgan shartnoma, ulardan biri optsionni yozadi va sotadi, ikkinchisi esa uni sotib oladi va shartnomada ko'rsatilgan muddatda optsion sotuvchiga belgilangan narxda aktivni sotib olish yoki sotish huquqini oladi.
