Mavzu : burģulash inshoatlari mantaj qilish va qurish

V = 2 (a₁ + a₂ + a₃ + a₄), (6.6)

bu yerda a₁ ≈ 0,3 ÷ 0,4 – minora oyog’i o’qidan ishga tushuruvchi stansiyagacha masofa, m; a₂ ≈ 0,45 ÷ 0,5 – ishga tushuruvchi stansiyaning eni, m; a₁ ≥1 – dastgoh bilan ishga tushuruvchi stansiya orasidagi masofa (statsionar qurilmalar uchun), m; a₄ – dastgohning gabarit enining yarimi, m.

Yuqori asos. Yuqori asos o’lchamlari shunday bo’lishi kerakki, xavfsizlik qoidalari belgilagan ishchi maydon o’lchamlariga va ushbu maydon bilan tal bloki orasidagi zazorga amal qilinishi kerak. Normativlarga muvofiq ishchi maydoning eni kamida 0,7 m bo’lishi kerak va u ko’chma blokning maksimal chiqib turuvchi qismlaridan kamida 0,2 m masofada bo’lishi kerak.

Ishchi maydon joylashish balandligi h_r formula bo’yicha hisoblanadi:

h_r = l_ccos α + h₁ + h₂ (6.7)

bu yerda l_c – shamning nominal uzunligi, m; α = 1,5 ÷ 3° - shamning minora o’qiga og’ish burchagi; h₁ – shamdonning pastki asos sathidan balandligi, m; h₂= 1,5 ÷ 1,6 – ishchi maydon polining sham tepasidan belgisi, m.

6.9-rasmga muvofiq ishchi maydon sathidagi stoykalar orasidagi masofa:

b_p = 2 (B + 0,2 +s₀); (6.8)

bu yerda B – tal blokining katta (planda) gabarit o’lchamining yarimi, m; 0,2 – maydon bilan tal bloki orasidagi kafolatlangan zazor, m; s₀≥ 0,7 – svetda o’tish kengligini ta’minlaydigan o’lcham, m.

Unda yuqori asosning zlchamlarini formuladan topamiz:

yoki (6.9)

Alohida sterjenlarga bo’linadigan minoralar uchun yuqori asosning svetdagi o’lchami yig’ilgan kronblok bemalol o’tishiga ruxsat berishi kerak.

Minora (machta) vazni. Minoralarga va machtalarga qo’yiladigan texnik-foydalanish talablar mustahkamlik, turg’unlik, chidamlilik, oson yig’ilishi va qismlarga ajralishi, transportda tashishga qulayligi, konstruksiyasining metall sarfi va boshqalar ularning vazni bilan bog’liq.



6.9-rasm. Burg’ilash minorasi pastki asosining va ishchi maydonining o’lchamlari.

Dastlabki hisoblarda minora yoki machtaning vazni taxminan formula bo’yicha aniqlanishi mumkin:

M = Q₀ NK_e (6.10)

Bu yerda k_e– minora yoki machtaning 1 m balandligiga va 10 kN yuk ko’tarish qobiliyatiga metall sarfini (kg) tavsiflovchi tejamlilik koeffitsienti.

Minoralar uchun k_e ≈ 20 va machtalar uchun k_e ≈ 10 o’rtacha qiymatida eng yaxshi konstruksiyalarning tejamlilik koeffitsienti 12-14 va 7-8 bo’ladi. Formula (6.10) bo’yicha hisoblarda ushbu kattaliklar olinishi kerak.