Mavzu : avtomobil yo‘llarining rejasi

 –
avtomobilning harakat tezligi, m/sekund. 
Avtomobil massasi va uning og`irligi orqali quyidagicha aniqlanadi: 
m=Q
a
/g 
bu yerda: 
g – jismning erkin tushish tezlashishi – 9,81 m/sekund
2
, 
Demak:
C=Q
a
*υ
2
/g*R 
Yo`lning egri qismida xosil bo`ladigan markazdan qochma kuch avtomobil 
og`irligi va g`ildiraklarning yo`l qoplami bilan ilashishi orqali singishtiriladi, ya`ni: 
Q
a
*υ
2
/g*R≤Q*φ 
bu yerda:
φ – g`ildiraklarni yo`l qoplami bilan ilashish koeffitsiyenti, u quruq qoplama 
uchun 0,5-0,7; nam qoplama uchun 0,3-0,4 atrofida bo`ladi. 
Yuqoridagi ifodaga asosan harakat tezligi bilan egrilik radiusi orasidagi 
bog`lanishni topish mumkin: 


*
*
R
g

 
Bu ifoda egri yo`llardan harakatlanganda yo`l ko`rsatkichi φ va egrilik 
radiusi R orqali harakat xavfsizligini ta’minlash shartini ko`rsatadi. Avtomobilning 
harakat tezligi uning tuzilish ko`rsatkichlari orqali ham ifodalanishi mumkin: 
h
R
a
g
*
2
*
*


bu yerda: 
a – avtomobil g`ildirak oralaridagi masofa, m; 
h – avtomobilning og`irlik markazidan yo`l qoplamigacha bo`lgan masofa, 
m;

---

Demak, yo`l qoplamining xolati avtomobilning ag`darilishiga, uning tuzilish 
o`lchamlari esa yo`lda surilishiga ta`sir qilmaydi. Hisoblangan tezlikni har ikkala 
iboralar orqali ham topish mumkin.
 
5. Yo‘lning ichki tomonga suyri qilingan egri qismi (Viraj), yo‘lning egri 
qismiga o‘tish chiziqlari. 
Burilish radiusi 2000 m.dan kam bo`lgan burilishlarda havfsiz harakatni 
tashkil etish maqsadida ichki tomonga suyri qilingan yo`l qoplamalar qilinadi