Маҳвум қайнаш қатламининг гидродинамикаси

Газ тезлигини яна оширсак қатлам кенгаяда, заррачалар ҳаракатининг интенсивлиги ортади, бунда гидродинамик мувозанат бузилмайди. Бундай шароитда қатлам мавҳум қайнаш ҳолатини эгаллайди, яъни қатлам худди қайнаётгандек бўлиб кўринади (5.1-расм, б).

Газ тезлигини яна оширсак қатлам кенгаяда, заррачалар ҳаракатининг интенсивлиги ортади, бунда гидродинамик мувозанат бузилмайди. Бундай шароитда қатлам мавҳум қайнаш ҳолатини эгаллайди, яъни қатлам худди қайнаётгандек бўлиб кўринади (5.1-расм, б).

Қатламнинг ўзгармас ҳолатдан мавҳум қайнаш ҳолатга ўтишига тўғри келадиган газ ёки суюқликнинг тезлиги мавҳум қайнашнинг бошланиш тезлиги ёки биринчи критик тезлик деб юритилади.

Қатламнинг ўзгармас ҳолатдан мавҳум қайнаш ҳолатга ўтишига тўғри келадиган газ ёки суюқликнинг тезлиги мавҳум қайнашнинг бошланиш тезлиги ёки биринчи критик тезлик деб юритилади.

Агар газнинг тезлигини ошираверсак, тезлик маълум қийматга етганда гидродинамик босим кучлари материалнинг оғирлик кучларидан ортиб кетади, натижада қаттиқ материал доначалари газ оқими билан бирга идишдан отилиб чиқиб кетади (5.1-расм, г).

Агар газнинг тезлигини ошираверсак, тезлик маълум қийматга етганда гидродинамик босим кучлари материалнинг оғирлик кучларидан ортиб кетади, натижада қаттиқ материал доначалари газ оқими билан бирга идишдан отилиб чиқиб кетади (5.1-расм, г).

Қаттиқ материал доначаларининг газ оқими билан чиқиб кетиш ҳолатига тўғри келадиган тезлик чиқиб кетиш тезлиги ёки иккинчи критик тезлик деб аталади. Шундай қилиб, мавҳум қайнаш ҳолати биринчи ва иккинчи критик тезликлар ўртасида юз беради.

Қаттиқ материал доначаларининг газ оқими билан чиқиб кетиш ҳолатига тўғри келадиган тезлик чиқиб кетиш тезлиги ёки иккинчи критик тезлик деб аталади. Шундай қилиб, мавҳум қайнаш ҳолати биринчи ва иккинчи критик тезликлар ўртасида юз беради.

а б в г 5.1-расм. Мавҳум қайнаш қатламининг ҳолатлари