Mavqei alohida o‘rin egallaydi

 
6.
 
Ortiqov A. Sanoat iqtisodiyoti. Darslik.- T.:”Sano-standart”, 2014.-304 b.
 
7.
 
www.webofscience.com - Xalqaro ilmiy maqolalar platformasi
 
8.
 
www.search.ebscohost.com
 
 
 

---

 
 
57 
4- BOB. SANOATDA ZAMONAVIY BOShQARUV TIZIMI 
 
4.1.  Boshqaruv  ob’ektiv  zaruriyat  va  maqsadga  yo‘naltirilgan  jarayon 
sifatida 
 
Har  qanday  ishlab  chiqarish  boshqaruvning  muayyan  tizimisiz  oqilona  harakat 
qila olmaydi va rivojlanmaydi. Shu tufayli ijtimoiy mehnat taqsimoti asosida jamiyat 
o‘ziga xos va mos boshqaruv tizimini yaratadi. 
«Boshqaruv»  tushunchasi  uzoq  va  chuqur  tarixiy  tarakqiyotga  ega.  Uning 
yuzaga  kelishi  esa  insoniyat  taraqqiyotining  eng  muhim  jarayonlaridan  biri 
hisoblanadi.  Boshqaruv  faoliyatining  dastlabki  davrida  insonlar  o‘z  bilim  va 
tajribasiga  asoslangan  holda  ishlab  chiqarishni  boshqargan  bo‘lsalar,  asta-sekinlik 
bilan  texnika-texnologiyaning  rivojlanishi,  ishlab  chiqarish  sur’atlarining  o‘sishi  va 
har  xil  tashkiliy  sharoitlar  yuzaga  kelishi  natijasida  faoliyatning  mazkur  turi  ancha 
murakkablashib  bordi.  Bunday  holatni  anglash,  chuqurroq  o‘rganish  va  bilish 
«Boshqaruv fani»ning vujudga kelishiga olib keldi. 
 
 
 
Boshqaruvning  ma’nosi  va  mohiyati,  ahamiyati  va  mazmuni,  tamoyillari  va 
usullari  to‘g‘risida  buyuk  olimlar,  mutafakkirlar,  mutaxassislar  juda  ko‘p  fikr 
aytishgan va yozib qoldirishgan. 
 
 
Har qanday boshqaruv o‘z maqsadi va vazifalariga ega. Maqsad — bu, inson 
faoliyatining avvaldan fikran o‘ylangan natijasidir. Shunga binoan, 
boshqaruvning maqsadi deganda, boshqaruv sub’ektining oldindan o‘ylangan, 
mo‘ljallangan, erishish zarur bo‘lgan natijasi tushuniladi. Sanoatda esa, maqsad 
— ko‘p va sifatli, raqobatbardosh mahsulot ishlab chiqarish va uni o‘z vaqtida 
sotish hamda mo‘ljallangan foydani olishdir. 
Boshqaruv faoliyatining dastlabki davrida insonlar o‘z bilim va tajribasiga 
asoslangan  holda  ishlab  chiqarishni  boshqargan  bo‘lsalar,  asta-sekinlik  bilan 
texnika-texnologiyaning  rivojlanishi,  ishlab  chiqarish  sur’atlarining  o‘sishi  va 
har  xil  tashkiliy  sharoitlar  yuzaga  kelishi  natijasida  faoliyatning  mazkur  turi 
ancha murakkablashib bordi.  
Boshqaruvning  bir  qator  nazariy  va  amaliy  vazifalari  F.U.  Teylor 
tomonidan asoslab berilgan. U  boshqarishga  «Nima qilish kerakligini, uni eng 
yaxshi  va  qulay  usulda  amalga  oshirishni  aniq  bilish  san’ati»,  -  deb  ta’rif  
bergan. 

---

 
 
58 
 
4.1 -