Bindusara davri
Bindusara Mauriya imperatori Chandraguptaning birinchi o‘g‘li va uning malikasi Durdhara bo‘lgan. O‘zining hukmronligi davrida Imperiya janubiy tomonga yoyilib ketgan edi. Jainizm ta‘limotiga ko‘ra , Imperatorning asl ismi Simhasena bo‘lgan. Jainizmdagi afsonalarga ko‘ra Chandraguptaning Guru va Chanakya degan maslahatchisi bo‘lgan bo‘lib, imperatorga uning immunitetini dushmanlar tomonidan zaharlanmasligi uchun oz ozdan zahar berib turgan ekan. Bir kuni ovqatiga zahar solinganini bilmagan
Chandragupta , ovqatni endigina kelganiga 7 kun bo‘lgan homilador ayoli Durdhara bilan baham ko‘ribdi. Malika zaharga dosh berolmay yiqilib, bir necha daqiqada olamdan o‘tibdi.
Chanakya u yiqilgan onda xonaga kiribdi va bolani saqlab qolish uchun tezda uning qornini yoribdi, zahar allaqachon bolanga yetib borgandi.Uning peshonasida ko‘k dog‘i bor (Bindu)edi. Shuning uchun yangi tug‘ulgan bolaga Bindusara deb nom berdilar. Bindusara endigina 22 yoshga to‘lganida Hindistonning shimoliy,markaziy va sharqiy tomonlari bilan bir qatorda
Afg‘oniston va Belujistondan iborat katta hududlar meros bo‘lib qoladi. Bindusara bu imperiyani Hindiston janubiy qismiga tomon Karnatakagacha kengaytirdi.U Mauriylar imperiyasi qo‘l ostida o‘n oltita davlatlarni bo‘ysundirdi va shuning uchun deyarli Hindiston yarim orolini bosib olgan. Aytishlaricha u ikki dengiz orasidagi yerni bosib olgan deyishadi. Yarim oroldagi viloyat Bengal qo‘ltig‘i va Arab dengizi orasida joylashgan. Bindusara cholaning Dravinan qirolligini zabt etmadi . Janubiy viloyatlardan tashqari , Kalinga (hozirgi Orissa) Hindistondagi yagona qirollik bo‘lib, faqatgina u Bindusaraning imperyasiga kirmagan. U keyinchalik Ashokaning hukmronlik davrida vitse –qirol bo‘lgan o‘g‘li tomonidan zabt etilgan.
Bindusaraning hayoti uning otasi Chandragupta yoki uning o‘g‘li Ashokadek yahshi yoritilmagan.
Chanakya uning davrida vazir o‘rinbosari bo‘lib ishlashni davom ettirdi. O‘rta asrda
Hindistonga tashrif buyirgan Tibetlik olim Taranathaning ma‘lumotlariga ko‘ra , Chanakya Bindusaraga yordam bergan ,, o‘n oltita qirollik qirollari va aslzodalarni yo‘q qilish va shuning uchun sharqiy va g‘arbiy okeanlar o‘rtasidagi hududda cheklanmagan hukmdor bo‘lish degan edi. Uning boshqaruvi davrida , Taxila fuqarolari ikki marta qo‘zg‘alon ko‘tarishdi.
Birinchi qo‘zg‘alonga sabab uning katta o‘glining Susemani yahshi boshqara olmagani bo‘ldi. Ikkinchi sababi haligacha ma‘lum emas, lekin Bindusara hayoti davomida qo‘zg‘alonlarni bostira olmagan. Qo‘zg‘alon Bindusaraning o‘limidan keyin Ashoka davrida bostirilgan. Seleusid Imperiyasi va Misr elchilari uning huzuriga tashrif buyirishgan. U ellenik dunyo bilan aloqalarni yahshilashga hizmat qilgan.Bindusara er.av
272 (bazi ma‘lumotlarga ko‘ra 268) va qolgan barcha ishlar Buyuk Ashoka tomonidan amalga oshirildi.
Do'stlaringiz bilan baham: |