Matoga kashta tikish turlari Naqshli tikuv turlari

5-mavzu Kashta turlar

Reja

1. 
   Matoga kashta tikish turlari
   
2. 
   Naqshli tikuv turlari
   

Kashta (fors. — chizilgan, tortilgan) — amaliy bezak sanʼatining keng tarqalgan turi; igna bilan tikib tushirilgan gul, tasvir, naqsh. K. koʻlda (igna, ilmoqli igna, shgaokli bigiz b-n) yoki mashinada, asosan, mato (boʻz, chit, satin, shoyi, baxmal, movut va b.) va charm (etik, mahsi, pichoq qini, kamar, ot jabduklari va b.)ga tikiladi. K. mujassamotida oʻsimliksimon naqshlar, handasiy shakllar, fazoviy jismlar, meva va hayvonlarning uslublashtirilgan tasvirlari, baytlar, keyinroq kishilarning qiyofalari, meʼmoriy obidalar ham oʻz ifodasini topdi.

K. tikish turli usullarda matoga avvaldan axta (andaza) yordamida tushirilgan gul, tasvir, naqsh asosida, baʼzan matodan iplari sugʻurilib tayyorlangan asosda sanama usulida bajariladi. Bunda jun, ip, ipak (rangli), zigʻir tolali tabiiy va sunʼiy (sintetik) tolalardan, metall (tilla, kumush)dan tayyorlangan iplardan foydalaniladi, shuningdek, dur, nozik, piston, baʼzan qimmatbaho tosh va tangalar keng ishlatiladi. Mato, moʻyna, charmlardan applikatsiya (quroq) tikishda K.dan foydalaniladi.

K. buyumlar (palak, soʻzana, choyshab, gulkoʻrpa, kirpech, dorpech, zardevor va b.), kiyimlar (koʻylak, doʻppi, nimcha, peshonaband, kamar va b.), musta-qil bezak namoyonlarda keng ishlatiladi