Matnli masalalar

---

MATNLI MASALALAR 
 
1.
Motorli qayiqning turg’un suvdagi tezligi 9.54 km/soat. Agar suv tezligi 2.4 km/soat 
bo’lsa, qayiqning oqim bo’ylab va oqimga qarshi tezligini toping. 
2.
8,4 soniga qanday son qo’shilsa, ularning yig’indisi 15 va 4.2 sonlarining ayirmasiga teng 
bo’ladi. 
3.
Motorli qayoqning oqim bo’ylab tezligi 13.24 km/soat. Suvning tezligi 2.8 km/soat bo’lsa, 
qayiqning tezligini toping. 
4.
9.7 sonidan qanday son ayirilsa, ularning ayirmasi 0.8 va 2.9 sonlarining yig’indisiga tenf 
bo’ladi? 
5.
Birinchi mashinaga ikkinchisiga qaraganda 3 marta kam yuk ortilgan.Agar birinchi 
mashinaga yana 3.3 t yuk yuklab , ikkinchisidan 1.5 t yuk olinsa , ikkala mashinadagi 
yuklar teng bo’lib qoladi. Har bir mashinada qanchadan yuk bo’lgan? 
6.
Beshinchi va oltinchi sinflarda 70 o’quvchi o’qiydi. Beshinchi sinfdagi o’g’l bolalar 
hamma bolalarning 0.45 % ini, oltinchi sinfdagi o’g’il bolalar hamma bolalarning 0.63 % 
ini tashkilqiladi. Agar o’g’il bolalar soni teng bo’lsa, har sinfda nechtadan bola o’qiydi? 
7.
Birinchi vagonda ikkinchi vagonga qaraganda 4.5 marta yuk ko’p. Agar birinchi vagondan 
5.8 t ni olib, ikkinchi vagonga 14.2 t qo’shilsa, vagonlardagi yuklar teng bo’ladi. Har 
vagonda qanchadan yuk bo’lgan? 
8.
Shartga ko’ra ishchilar brigadasi 210 ta kir mashinasini ishlab chiqarishi kerak. Birinchi 
brigada ishlab chiqaradigan mashinalar sonining
si
5
2
ikkinchi brigada ishlab chiqaradigan 
mashinalar sonining 0.8 % iga teng. Har brigada shartga ko’ra qancha mashina ishlab 
chiqarishi kerak? 
9.
Novvoyxona birinchi kuni 4.24 t un ishlatdi, ikkinchi kuni birinchi kunga qaraganda 1.29 t 
kam, uchinchi kuni shu ikki kundagiga qaraganda 2.31 t kam ishlatdi. Shu uch kunda 
necha tonna un ishlatgan? 
10.
Rustam birinchi kuni 92.2 kg paxta terdi, ikkinchi kuni birinchi kunga qaraganda 12.4 
kg kam, uchinchi kuni birinchi va ikkinchi kunda tergandan 76.5 kg kam paxta tergan 
bo’lsa, shu uch kunda Rustam necha kilogram paxta tergan? 
11.
Novvoyxona birinchi kuni 2.32 t un ishlatdi, ikkinchi kuni birinchi kunga qaraganda 3.36 
t ko’p, uchinchi kuni birinchi va ikkinchi kunda sarflanfan unga qaraganda 2.64 t ko’p 
sarflandi. Shu uch kunda qancha un sarflangan? 
12.
Mavjuda birinchi kuni 108.6 kg paxta terdi. Ikkinchi kuni birinchi kunga qaraganda 20.8 
kg ko’p, uchinchi kuni shu ikki kunda tergan paxtaga qaraganda 86.9 kg kam tergan 
bo’lsa, Mavjuda shu uch kunda necha kilogram paxta tergan? 
13.
Traktorchi birinchi kuni hamma erning 7.4 qismini ikkinchi kuni birinchi kunga 
qaraganda 1.4 marta ko’p haydaydi. Uchinchi kuni ikkinci kunga qaraganda 0.65 gektar 
ko’p haydagan bo’lsa, uch kunda qancha yer haydagan? 

---

14.
Traktorchi birinchi kuni hamma yerning 6.2 ga sini, ikkinchi kuni birinchi kunga 
qaraganda 0.2 marta kam, uchinchi kuni qolgan 3.4 ga yernihaydagan bo’lsa, uch kun 
ichida necha gektar yer haydagan? 
15.
Traktorchi birinchi kuni 4.6 ga, ikkinchikuni birinchi kunga qaraganda 0.2 marta ko’p, 
ucninchi kuni birinchi kunga qaraganda 0.4 ga kam yer haydagan bo’lsa, shu uch 
kundaha yer haydagan? 
16.
Traktorchi birinchi kuni 6.4 ga, ikkinchi kuni birinchi kunga qaraganda 1.2 ga kam, 
ucinchikuni ikkinchi kunga qaraganda 1.1 marta ko’p yer haydaydi. Shu uch kunda 
necha gektar yer haydagan? 
17.
Paravoz 5 km ga 0.75 t suv sarflaydi. Paravozning suv quyadigan idishiga 16.5 t suv 
sig’adi. Agar idishning 0.9 qismini to’ldirilgan bo’lsa, shu suv necha kilometrga yetadi? 
18.
Sayyoh birinchi soatda 3.6 km yo’l bosib o’tdi. Bu esa ikkinchi soatda bosib o’tilgan 
masofadan 1.65 km kam, uchinchi soatdagiga qaraganda 0.85 km ko’p bo’lsa, sayyoh 
shu uch soatda necha kilometr yo’l bosgan? 
19.
Oshpaz birinchi kuni 6.75 kg kartoshkani ishlatdi.Bu esa ikkinchi kundagiga qaraganda 
2.95 kg kam, uchinchi kundagiga qaraganda 1.45 kg ko’p bolsa, shu uch kunda qancha 
kqrtoshka ishlatgan? 
20.
Ikki sinning o’rta arifmetigi 64,4. Bu sonlarning biri 63.8 bo’lsa, ikkinchi sonni toping. 
21.
Uchta sonning o’rta arifmetigi 72.4. Ulardan ikkitasining yig’indisi 112.5 bo’lsa, 
uchinchi sonni toping. 
22.
Mashina ikki soatda 89.5 km, keyingi uch soarda 183 km yo’l bosib o’tdi. Mashinaning 
bir soatdagi o’rtacha tezligini toping. 
23.
Velosipedchi uch soatda 34.2 km, keyingi ikki soatda 24.6 km yo’l bosib o’tdi. 
Velosipedchining bir soatdagi o’rtacha tezligini toping. 
24.
Uchta quyonning massasi 32.8 kg. Ikkinchi quyon birinchisiga qaraganda 0.6 kg og’r, 
uchinchi quyon birinchi va ikkinchi quyon og’rliklari yig’indisining 0.25 qismiga teng 
bo’lsa, har bir quyon necha kiligramdan? 
25.
Ikki tarvuzning massasi 26.5 kg. bir torvuz ikkinchisidan 0.9 kg yengil bo’lsa, tarvuzlar 
necha kilogrammdan? 
26.
Ikki qopda 121 kg kartoshka bor. Birinchi qopdagi kartoshkaning 0.75 qismi, ikkinchi 
qopdagining 
3
2
qismi olingach, ikkala qopda teng miqdorda kartoshka qolib, 36
3
2
kg 
tashkil etadi. Dastlab qoplarda nech kilogrammdan kartoshka bo’lgan. 
27.
Ikki idishda 79.4 kg yog’ bor. Birinchisidan 7.8 kg yog’ olinib, ikkinchisiga 5.6 kg 
quyilgach, ikkala idishdagi yog’ teng bo’lib qoldi. Dastlab idishlarda necha kilogramdan 
yog’ bo’lgan? 
28.
Don 3, 6 oy saqlanganda tabiiy og’rligini yo’qotqdi: tegirmonda 0.08% ni omborda 
to’kib qo’yilganda 0.12 % ni, ochiq joyda 0.1 % ni yo’qotadi. Agar 100 t don saqlangan 
bo’lsa, ko’rsatilgan joylarda necha kilogramini yo’qotadi? 

---

29.
Noma’lun sonni 0.4 ga ko’paytirib, undan 0.8 ni ayirsak, 2 hosil bo’ladi. Noma’lum 
sonni toping. 
30.
Uch zavod mator ytig’shni o’z zimmasiga oldi. Biribchi zavod 32 % ini, ikkinchisi 40 % 
ini, ucninchchisi qolgan 280 tasini ishlab tayorladi. Zavodlar zimmasiga nechta mator 
yasashni olgan? 
31.
0.596 soni hosil bo’lishi uchun 1.49 sonini qanday songa ko’paytirish kerak? 
32.
Bog’dan terilgan olmalar qutiga joylashtirildi. Birinchisiga 3 5 ini, ikkinchisiga 40 5 ini 
joylashtirilgandan so’ng, qolgan 21 kg olma uchinchi qutiga joylastirildi. Hammasi bo’ib 
nech kilogram olma terilgan? 
33.
Ikki sonning ko’paytmasi 0.695. Ko’paytuvchi 1.39 bo’lsa, ikkinchi ko’paytuvchini 
toping. 
34.
Traktorchilar jamosi birinchi kuni yerning 285 ini, ikkinchi kuni 40 5 ini, uchinchi kuni 
qolgan 320 ga ni haydaydi. Jamoa hammasi bo’lib necha gektar yer haydagan? 
35.
Bir son 2.4 marta orttirilsa, ko’paytmada 17.28 hosil bo’ladi. Ko’paytuvchini toping? 
36.
Choponga hamma pulning 32 % ini, botinkaga 8 % ini sarflagandan so’ng, 27375 so`m 
pul qoldi. Dastlab qanch pul bo’lgan? 
37.
Ariqni 4 kunda kavlab bitirish mo’ljallandi. Birinchi kuniariqning 35,5% ini, ikkinchi 
kuni 23 % ini uchinchi kuni 27 ini, kavlab to’rtihchi kuni qolgan 2.61 km kavlandi. 
Ariqning uzunligi qancha bo’lgan? 
38.
38 % birinchi kuni, ko’chat ekish uchun ajratilgan yerniong 39% iga ikkinchi kuni 
ko’chat ekildi. Ucinchi kuni qolgan 6.9 da ko’chat ekilgan bo’lsa, hammasi bo’lib necha 
gektar yerga ko’chat ekilgan? 
39.
Rustam kitob sotib olib, bir kitobga hamma pulining 70% ini, ikkinchi kitobga 60% ini 
sarflamoqchi bo’ldi. Lekin ikkinchi kitobni olish uchun 1200 so’m puli yetmadi. Shuning 
uchun ikkinchi kitobni olmadi. Rustamda hammasi bo’lib necha so’m bo’lgan? 
40.
Maktabning shaxmatchilar jamosi musobaqa 68 ochko to’pladi. Bu barcha ochkolarning 
85 % ini tashkil qiladi. Musobaqada nechta o’yin bo’lgan? 
41.
“IL-18” samoliyoti masofani to’xtamay uchishi mumkin bo’lgani masofaning 5.5 % ini 
275 km tashkil qiladi. Bu samolyot qancha masofaga to’xtamay ucha oladi? 
42.
Agar biror sonning 45 %i 225 bo’lsa shu sonni toping. 
43.
Eng chuqur shaxtaning 20% i 600 m ni tashkil qiladi. Shaxtaning chuqurligini toping? 
44.
78.4 t kartoshka sarflangandan so’ng hamma kartoshkaning 24.5% ini tashkil etgani 
aniqlandi. Omborda necha tonna kartoshka bo’lgan? 
45.
Agar biror sonning 500% i 1550 ga teng bo’lsa, shu sonni toping? 
46.
Akasi a yoshda singlisi b yoshda, akasi singlisidan necha yosh katta ekanini hisoblashda
a-b bo’lsa, hisoblashda yo’l qo’gan hatoni toping. 
47.
Bekatda avtobusga x nafar odam chiqdi, ikkinchi bekatda y nafari tushdi. Avtobusdagi 
odamlar soni qanday o’zgaradi.? Agar: 1) x=8; y=3; 2) x=7; y=10 3) x=9; y=11 bo’lsa 
qaysi biri to’g’ri nafari. 

---

48.
Oshpaz idishdagi yog’ning 12.5 kg ini sarflagach, uning 6.255 ini sarflaganini bildi. 
Dastlab idishda qancha yoq’ bo’lgan? 
49.
Birinchi son ikkinchi sondan uch marta kata, agar birinchi sondan 1.8 ni ayirib, ikkinchi 
songa 0.6 ni qoshsak, ular bir xil bo’ladi. Shu sonlarni toping. 
50.
Ikki xonali natural sonning raqamlar yig’indisi 8 ga teng. O’nliklar xonasidagi son 
birliklar xonasidagi sondan 3 marta katta. Shu sonni toping. 
51.
Ikki xonali natural sonning raqamlar yig’indisi 5 ga teng. Onliklar xonasidagi son 
birliklar xonasidagi sondan 4 marta kichik. Shu sonni toping. 
52.
Birinchi son ikkinchisidan 8.2 ga kichik. Agar brinchi sonni 7.4 ga, ikkinchisini 4.6 ga 
ko’paytirilsa, ularning ayirmasi 241.72 bo’ladi. Shu sonlarni toping. 
53.
Birinchi son ikkinchisidan 2.7 ga katta. Agar birinchi sonni 3.2 ga, ikkinchisini 9.2 ga 
ko’paytirib, natijalarini qo’shsak, 105.36 hosil bo’ladi. Shu sonlarni toping. 
54.
Birinchi son ikkinchisidan 5.7 ga kichik. Agar birinchi sonni 6.5 ga, ikkinchisini 4.2 ga 
ko’paytirsak va natijalarni ayirsak, ayirma – 91. 52 hosil bo’ladi. Shu sonlarni toping. 
55.
Birinchi son 60, ikkinchi son birinchisidan 2.5 marta katta, uchinchisi birinchi va 
ikkinchi sonlaryi yig’indisining 40%ini tashkil qiladi. Shu sonlarning o’rta arifmetigini 
toping? 
56.
Birinchi son 82.5, ikkinchi son birinchisidan 1.5 marta kichik, uchionchisi birinchi va 
ikkinchisi ayirmasining 40%ini tashkil qiladi. Shu sonlarning o’rta arifmetigini toping. 
57.
6-sinf o’quvchilari sonidan 26 ni ayirib, ayirmani 26 ga ko`paytirsak va o’quvchilar 
sonidan 15 ni ayirib, 15 ga ko’paytirsak, Natija bir xil bo’ladi. Sinfda nechta o’quvchi 
bor? 
58.
Birinchi to’oda ikkinchi to’pdagiga qaraganda 3.5 marta daftar ko’p. Agar ikkinchi 
to’pdan 4 daftarni birinchi to’pga qo’ilsa, birinchi to’pdagi daftarlar ikkinchi to’pdagi
daftarlarga qaraganda 4 marta ko’p bo’lib qoladi. Dastlab ikkala to’pda nechtadan daftar 
bo’lgan? 
59.
Ikkita 5-sinf o’quvchilari sonidan 21 ni ayirib, ayirmani 21 ga ko’paytirsak va 
o’quvchilarning soniga 14 ni qo’shib, yig’indini 14 ga ko’paytirsak, natijalar bir xil 
bo’ladi. Ikki sinfda nechta o’quvchi b o’lgan? 
60.
Birincui to’pda ikkinchi to’pga qaraganda 0.6 marta ko’p daftar bor. Agar birinchi 
to’pdan 8 ta daftarni ikkinchi to’pga qo’yilsa, birinchi to’pdagi daftarlar ikkinchi 
to’pdagiga qaraganda 3 marta kam bo’ladi. Dastlab har to’pda nechtadan daftaar 
bo’lgan?