Matn tahriri.(Matn mazmuni asosida xat boshi

Aim.uz

Matn tahriri.(Matn mazmuni asosida xat boshi (abzas) jumlalarini belgilash, ortiqcha va takror so’zlarni chiqarish, uslubiy jihatdan ta’sirchan vositalarini kiritish,gaplarni o’zgartirish, fikrning aniqligi va boyligini ta’minlash.)

III Mavzuda DTS tomonodan qo’yiladigan talablar.

Matn mazmunining tuzilishini, matn tuzilishda nimalarga asoslanish kerakligini bilish.

IV Darsning maqsadlari.

1. 
   Ta’limiy. O’quvchilarga matn haqida tushuncha berish.
   
2. 
   Tarbiyaviy: Talablarni mehr-muruvvatli bo’lish ruhida tarbiyalab, mehnat sevarlikka undash, ogohlikka da’vat etish.
   
3. 
   Rivojlantiruvchi: O’quvchilar ta’ssurotini oshirish.
   

V Darsning turi: Nazariy

VI Darsning metodi: Aralash (suhbat savol-javob)

VII Fanlararo bog’lash: Adabiyot, Tarix, Ona tili.

VIII Q’shimcha adabiyotlar: E Qilichov Matnning lingvistik tahlili, N G’ulomov, B Qobilova nutq o’stirish mashg’ulotlari. A. Rafiyev, A. G’ulomova Ona tili va adabiyoti darsligi.

IX Darsni jihozlash: Kadaskop materiallari, mul’timediya, ko’rgazma qurollar.

X Darsning elementlari:

1. 
   Tashkiliy qism: Salomlashish, o’quv xonasini darsga tayorgarligini ko’zdan kechirish.
   
2. 
   Uyga vazifani so’rash. (og’zaki) . Quyidagi o’gitlarga sharh bering.
   
   1. 
      Yaxshi odam yurt tuzar, yomon odamyurt buzar.
      
   2. 
      Adovat emas- adolat yengadi.
      

Mantiqiy savollar.

3. 
   Fikrlarni jamlash.
   
   1. 
      Suvning ichiga limon solsa nima bo’ladi?
      
   2. 
      Qaysi to’pni yerga ursa sanchimaydi?
      
   3. 
      Boshi, dumi, tuyog’I otga o’xshaydigan narsa nima?
      
   4. 
      Yerga tushmasdan sinadigan narsa ?
      
   5. 
      Suyaga, go’shti yo’q, ammo besh barmog’I bor ?
      
4. 
   Yangi mavzu bayoni:
   
   1. 
      Matn tuzilishi.
      
   2. 
      Matnning uslubiy jihatdan rang –barangligi.
      
   3. 
      Matn mazmunini qisqartirish va kengaytirish.
      
5. 
   Sport bilan bog;lash.
   

Romitan noma gazetasining 2004-yil 31 yanvar sonida chiqqan Romitan polvonlari. Ishonch- baxt nomli maqilani o’quvchilar bilan o’rganish.

6. 
   Mustaqqil ish. A. Navoiyning qo’lidagi hikmati mazmunini kengaytirib bayon qiling.
   

Boshni fido qilg’il ato boshig’a,

Jismni qil sadqa ano qoshog’a,

Tun- kunungga aylagali nurposh,

Birisin oy angla, birisin quyosh.

7. 
   Yangi mavzuni mustahkamlash.
   

Tanlagan kasbingiz. Mutaxassisligingizga oid biror matnni (darslik yoki jurnaldan) tanlab oling.

Uni ixchamlashtiring va qisqa tartibiy qismlarga ajratib, har biriga sarlavha qo’ying.

8. 
   Xulosa: Darsga aktiv qatnashgan o’quvchilarga ball qo’yiladi. Har bir o’quvchining bali sharhlanadi.
   
9. 
   Uyga vazifa:
   

Rasmiy matnga misol yozib kelish. (Tarjimai hol yoki ishonch qog’ozi yozib kelish).

Matn nutqiy hodisa bo’lib, u ikki va undan ortiq gapning mazmuni birikishidir.

“Bahor ekish boshlandi” shaklidagi uchtagina so’zning mazmunan birikishidan tortib, butun boshli badiiy romanlar, yirik trilogiyalar ham matn sanaladi . Har bir matn ma’lum bir narsa, voqea –hodisani tasvirlaydi, u haqda haqda xabar beradi, so’zlovchining munosabatini ifodalaydi.