Матн муҳаррирлари ва процессорлари

Ҳисобот тузилмаси 
Ҳисобот тузилмаси асосан 5 қисмдан иборат бўлади: 

ҳисобот сарлавҳаси, 

юқори колонтитул, 

маълумотлар жойлашган жой, 

қуйи колонтитул, 

ҳисобот эслатмаси.
Одатда, ҳисобот тузилмаси билан танишиш учун автоматик равишда ҳисобот ташкил қилиб уни 
«конструктор» тартибида очиш қулай. Бунда ҳисобот сарлавҳаси умумий сарлавҳани чоп этишни 
таъминлайди, юқори колонтитул қисмлари эса сарлавҳага тегишли кичикроқ сарлавҳачаларни ифодалайди. 
Маълумотлар майдонида эса бошқарув элементлари жойлаштирилиб, улар асосан маълумотлар базаси 
майдонлари мазмунини билдиради. +уйи колонтитул қисмида худди юқори колонтитул каби бошқариш 
элементларига эга. Улар
- Date() - жорий санани; 
- Now() - жорий вақт ва санани; 
- Page - саҳифа рақамини; 
- Pages - ҳисобот варақлари умумий сонини
билдиради. Ҳисобот эслатмасида эса ѐрдамчи ахборотлар киритилади. Шунингдек, формалардаги каби 
ҳисоб ишларини хам бажариш имконияти мавжуд.
Тузилган жадвал, сўров, форма ва ҳисоботларни фойдаланувчига керакли ҳолатда принтерга чиқариш 
мумкин. Бунинг учун керакли объектни танлаб олиш, сўнгра асосий тавсияноманинг файл пунктидан 
«Печать» буйруғига кириш лозим. 
Мастер ѐрдамида ҳисобот яратиш 
Мастер ѐрдамида ҳисобот ташкил қилиш 6 босқичдан иборат бўлиб, у Создание отчетов номли мулоқот 
дарчасида амалга оширилади: 
1 босқичда ҳисобот учун тайѐрланадиган жадвал ѐки запрос номи танланади. Сўнгра шу жадвал ѐки 
запроснинг формага киритиладиган майдонлари номлари Доступные поля номли майдондан танланади ва > 
белги босилади, агар барча майдонларни танлаш керак бўлса, у холда >> белги босилади. Нотўғри танланган 
майдон номи Выбранные поля номли майдондан танланиб < белги босилади. Яна бошқа жадвал ѐки 
запрослар майдонларини хам шу ҳисоботда акс эттириш керак бўлса, унинг устида хам худди юқоридаги 
каби иш қилинади. Навбатдаги босқичга ўтиш учун Далее > тугмаси босилади. 
2 босқичда қайсидир майдонлар бўйича маълумотлар гурухларга бирлаштириб чиқарилиши керак бўлса, 
шу майдонлар номи танланади. Бундай гурухлашлар 3 тагача майдонлар бўйича амалга оширилиши 
мумкин. Масалан, учта майдони бўлган жадвални биринчисида матнли маълумотлар, иккинчи ва 
учинчисида сонли маълумотлар жойлашган бўлсин. Фараз қиламиз, шулардан биринчиси бўйича 
гурухламоқчимиз, у холда шу майдон номини дарчанинг чап томонидаги рўйхатдан танлаймиз ва > белгини 
босамиз. Шундан сўнг, Группировка... номли тугмачани босамиз, натижада Интервалы группировки 
номли қўшимча мулоқот дарчаси пайдо бўлади. Ундаги Интервалы группировки номли рўйхат 
майдонидан Обычный, По 1-ой букве, По 2 первым буквам ва бошқа гурухлаш усуллари таклиф 

---

60 
қилинади. Керакли услубни танлагач ОК тугмасини босамиз. Навбатдаги босқичга ўтиш учун Далее > 
тугмаси босилади. 
3 босқичда агар маълумотлар қайсидир майдонлар бўйича ўсиш ѐки камайиш тартибида ифодаланиши 
керак бўлса, ўша майдон номи ва тартиблаш усули танланади. Навбатдаги босқичга ўтиш учун Далее > 
тугмаси босилади. 
4 босқичда ҳисобот шаклини кўринишини танлаш таклиф қилинади. Шакллар в столбец, табличный,