Materialshunoslik indd

Presslanuvchanlik
–tashqi nagruzka ta’siridan kukunning zichla­
nish xossasidir, u presslangan kukun zarralari o‘zaro qanchalik mus
-
tahkamlashganligini  xarakterlaydi.  Presslanuvchanlik  materialning 
plastikligi, kukun zarrasining o‘lchami va shakliga bog‘liq bo‘ladi. 
Kukun tarkibiga sirtqi aktiv moddalar qo‘shilishi bilan ularning 
presslanuvchanligi ortadi.

---

261
Pishuvchanlik
 deyilganda presslangan xomakini termik ish
-
lash  natijasida  zarrachalarning  ilashish  mustahkamligi  tushuni
-
ladi.
Shixtani tayyorlash
. Ma’lum kimyoviy va granulometrik tarkib-
dagi hamda texnologik xossalarga ega bo‘lgan kukunlarning dozalan-
gan porsiyalari barabanlarda, tegirmonlarda va boshqa qurilmalarda 
aralashtiriladi. Shixtani bir tekis aralashtirish zarurati tug‘ilsa spirt, 
benzin, glitserin va distillangan suv qo‘shiladi. Ba’zan aralashtirish 
jarayonida turli vazifani o‘tovchi texnologik qo‘shilmalar qo‘shiladi: 
presslanishni yengillashtirish maqsadida plastifikatorlar (parafin, stea
-
rin, glitserin va boshqalar), kerakli g‘ovaklikka ega bo‘lgan buyumlar 
olish  uchun  oson  suyuqlanadigan  qo‘shilmalar,  uchuvchi  moddalar 
qo‘shiladi.