Materiallar

ning  oMchamlariga  qarab,  materialning  qattiqligiga  baho  beriladi.
Qattiqlikni  aniqlash  b o ‘yicha  eng  keng  tarqalgan  usul  Brinell  usulidir. 
Diametri  D  boMgan  toblangan  poMat  sharcha  namuna  yoki  mahsulotning 
o ‘ziga  F  kuch  bilan  maMum  muddat  bosiladi.  Yuk  olingach  namunadagi 
ezilgan joy  (botiqlik)  ning  diametri  d  oMchanadi  (2.10-rasm).  Brinellga  ko‘ra 
qattiqlik  soni  HB  ezuvchi  kuch  F  ni  botiqlik  sferik  sirti  yuziga  taqsimlash 
yoMi  bilan  aniqlanadi.  U ning  formulasi:
HB =
2 F
(2.14)
bu  yerda:  F  -   tashqi  kuch, 
kgk;
  D  -   sharcha  dia­
metri, 
mm;
  d  -   botiqlik  diametri, 
mm.
  Qattiqlik  soni 
N /m m2
 
da  ifo d a la n a d i,