Materiallar

m a  k u ch la n ish   h o s il  boMadi?
1 1.  M urakkab  sh ak lli  k esim lard a  m aksim al  urinm a  k u ch lan ish   qanday  top ilad i?
12.  M urakkab  sh ak llard a  bu ralish  burchagi  qanday  top ilad i?
13.  S h E H M   da  b u ra lish g a   h iso b la sh   jarayoni  qanday  operatsiyalardan  tashkil 
topad i?
14.  E H M   natijalarni  q an day  k o ‘rin ishda  beradi?

---

v n   B O B .   E G I L I S H
Mavzu  mazmuni.  Ushbu  bobda  egilishga  ishlaydigan  elementlaming 
kuchlanish  -   deformatsiya  holatlari  tahlil  etiladi.  Eguvchi  moment  va  qir- 
quvchi kuchlanishlami,  normal  va  urinma  kuchlanishlami aniqlash  usullari 
bayon  etiladi.  Formulalami  qo ‘llashga  doir  misollar  keltiriladi.
7.1.  Egilishga  oid  tushunchalar
A g a r  to ‘ g ‘ r i   o ‘ q li  sterjenga,  u n in g   o ‘ qid a n   o ‘ tu v c h i  te k is lik d a   y o tu v c h i 
ju ft  ku ch   y o k i  k u c h la r  sistem asi  q o ‘ yils a ,  sterjen  e g ila d i.  E g ilis h g a   is h la y ­
digan  s te rje n la r 
balka
  deb  ataladi.
7 .1 -rasm da  ba lka ga   ta ’ s ir  e tu v c h i  k u c h la r  sistem asi 
ta s v irla n g a n ;  bu 
k u c h la r  b a lk a n in g   s im m e triy a   te k is lig id a   y o ta d i.  A g a r 
k u c h la r  sistem asi 
s im m e triya   te k is lig id a   yotm asa,  u  h o ld a   ba lka   e g ilish d a n   tashqari  q iy s h a y a - 
di  ham.
7.1-rasm.
H iso b la sh   ta rx la rid a   (s x e m a la rid a )  im o ra t  y o p m a la ri  ham ,  to ‘ s in la r  ham , 
v a g o n la m in g   o ‘ q la ri  ham ,  s a m o ly o t  q a n o tla ri  ham   ba lka   deb  q a b u l  q ilin a d i 
(qar.1.3),  (sh u n in g   uch u n   b a lk a n i  -   to 's in   deb  o ‘ g irib   boM m aydi).  S hunday 
balkalardan  b ir i  7.2-rasm da  ta svirla n g a n .  B a lkaga  y o y iq   q  (N /m ),  y ig ‘ iq   F 
(N )  va   j u f t   ku ch   M   (N -m )  q o 'y ilg a n .  B u   k u c h la r  ta ’ s irid a   b a lk a   e g ila d i, 
y a ’ n i