Matematik modellashtirishning asosiy bosqichlari. Modellarning noaniqligi

12-qadam - Yakuniy sintez

Murakkab dinamik tizimlarni modellashtirish xech qachon to'liq bo'lmaydi. Modellashtirishning har bir bosqichida qiyinchiliklar paydo bo'ladi. Buning uchun modelni sozlash zarur. Masalan, holat o'zgaruvchilari ro'yxatini kengaytirish, o'zgaruvchilar o'rtasidagi o'zaro ta'sirlarni ifodlashda ishlatiladigan funktsiyalar turini aniqlash, parametrlarning qiymatlarini aniqlash va x.k.

Modellardagi noaniqlik manbalari

Model har doim haqiqatning soddalashtirilgan tasviri bo'lganligi sababli, har qanday bashorat noaniqlikka ega. Noaniqliklar simulyatsiya qilingan hodisalarning tabiiy o'zgaruvchanligida, modelning tuzilishini aniqlashda, uning parametrlarini baholash va model amalga oshiradigan vaziyatlarni (stsenariylarni) tanlash jarayonida yo'l qo'yilgan xatolar tufayli yuzaga keladi.

Model tuzilishini aniqlashdagi xatolar

Modelning tuzilishini aniqlashda holat o'zgaruvchilar sonini tanlash muammosi paydo bo'ladi. Bu simulyatsiya maqsadi va tanlangan o'lchovga bog'liq. Shuni esda tutish kerakki, aylanma stavkalari uch martadan ko'proq farq qiladigan o'zgaruvchilar yig'ilganda ham dinamik modellarning xatolari sezilarli darajada oshadi (Gardner va boshq., 1982).

Stsenariyni tanlashda xatolar

Modellarning ichki miqyosidan kattaroq joylarga qo'llanganda modelni bashorat qilishning noaniqligi sezilarli darajada oshadi. Masalan, qurilishida tashqi o'zgaruvchilarning o'zgarmasligini taxmin qilishga asoslangan mahalliy modellar birlik maydonda qo'llanilganda.

Parametrlarni baholash bilan bog'liq xatolar

Bashoratlarning parametr qiymatlarining aniqligiga bog'liqligini o'rganish uchun sezgirlikni tahlil qilish natijalaridan foydalaniladi. Ta'sirchanlikni tahlil qilish o'zgaruvchilari sezgir bo'lgan parametrlarni aniqlashga imkon beradi. Simulyatsiya xatolarini kamaytirish uchun ushbu parametrlarni iloji boricha aniqroq olish kerak. Modelni sezgir bo'lgan parametrlarga qarab jarayonlarning tavsifini aniqlashtirish orqali modelni murakkablashtirish maqsadga muvofiqdir.

E’tiboringiz uchun raxmat!