Масъул муҳаррир

10
BOSHLANGʼICH TAʼLIMDA INNOVATSION TEXNOLOGIYALARDAN 
FOYDALANISHNING USTUVORLIGI
Abduvaliyeva Sevara Kamiljanovna
Toshkent viloyati Oqqo‘rg‘on tumani 
4- umumiy o‘rta ta’lim maktabi boshlang‘ich 
sinf va jismoniy tarbiya fani o‘qituvchisi
 Tel:[phone]
Annotasiya: Taʼlimga innovatsion yondashuvning oʻquvchi va oʻqituvchi uchun foydali 
tomonlarini ochib beriladi.
Kalit soʻzlar: boshlang‘ich sinf, ta’lim, jarayon, innovatsion texnologiya. 
Boshlang‘ich ta’lim tizimida innovatsion texnologiyalar va yo‘nalishlardan foydalanish bugungi 
kunda dolzarb hisoblanib, bu borada olimlarimizning bir qator tadqiqotlari mavjud. 
Zamonaviy axborot texnologiyalari, kompyuterlashtirish va kompyuter tarmoqlari negizida 
ta’lim jarayoni axborot bilan ta’minlash rivojlanib boradi. Natijada o‘quv faoliyat jarayoni ham 
yangilikka muhtoj bo‘lib qoldi. Bu holatdan chiqish uchun darslarni innovatsion texnologiyalar 
asosida tshkil etish o‘qituvchining bu faoliyatini amalga oshirish uchun tayyorgarlik darajasi. 
Innovatsion muammolarni hal etish muhim zamonaviy ilmiy fikrlash yo‘nalishlariga qo‘shish. 
Innovatsion jarayonlarni o‘rganish. Innovatsion pedagogik muammolarni yechish ta’lim sohasida 
innovatsion jarayonlarning borish xussusiyatlari o‘rganishdan iborat. 
Boshlang‘ich sinf ta’limida o‘quv jarayonini tashkil etish holati jiddiy bo‘lib, o‘quv faoliyatini 
bosqichma-bosqich amalga oshiriladi. Chunki bu davrda o‘quvchining ta’lim tushunchalarini 
qabul qilish salohiyati yuqori saviyada bo‘lib, ularni muntazam ravishda nazorat qilib borish 
lozim bo‘ladi. 
Darslarda ko‘proq ularni qiziqtirish uchun innovastion texnologiyalardan foydlanish maqsadga 
muvofiqdir. 
Ayniqsa, hamkorlikka asoslangan o‘quvchilarning faolligini oshirishga mo‘ljallangan 
o‘quvchilarni boshqarish fikrini eshitish, tushunish, hurmat qilish, o‘zgalar manfaati bilan 
hisoblashish, ularga o‘rgatish, ta’sir qila olish, o‘zining va boshqalarning “men”nini sezish, his 
qilish, o‘zini boshqarish fikrini aniq, lo‘nda va puxta bayon eta olishga o‘rgatishdan iboratdir
Hozirgi zamonayiv pedagogika yoki oʻqitish tizimi yuksak saviyali ham madaniy ham milliy 
bilim va tajribalarga ega boʻlgan, zamon bilan hamnafas boʻlgan pedagogni talab etmoqda. 
Innovatsiya bu - taʼlim tarbiya jarayoniga yangilik kiritish. Zamonaviy pedagogdan talab 
qilinadigan narsa ham aynan yangilik kiritish.
Taʼlimga innovatsion yondashuvning oʻquvchi va oʻqituvchi uchun foydali tomonlari:
1.Oʻqituvchining izlanuvchanligi oshadi
2. Oʻquvchi darsning asl mohiyatini teran anglashiga zamin yaratiladi.
3. Oʻqituvchi oʻquvchiga namuna sifatida namoyon boʻladi va u ham zamonaviylikka, 
izlanuvchanlikka moyilligi tugʻiladi.
4. Darsning qiziqarli tashkil etilishi tufayli sinf oʻquvchilarining kun davomidagi yaxshi 
kayfiyatda boʻlishiga erishiladi.
Boshlangʻich taʼlim darslarida Akt dan foydalanib dars oʻtish yoki klaster, didaktik oʻyinlar, 
FSMU texnologiyalari kabi innovatsion texnologiyalardan tashqari oʻqituvchi oʻz tajriba va 
mahoratidan kelib chiqqan holda yangi metodlardan foydalanib darslarni tashkil etishi kichik 
maktab yoshidagi oʻquvchilarni mavzularni yaxshi va mukammal oʻrganishlariga zamin yaratadi.
Ayniqsa kichik maktab yoshidagi oʻquvchilarni diqqatini jamlash uchun har xil turdagi 
taʼlimiy oʻyinlarning oʼrni beqiyos. Chunki maktabgacha taʼlim muassasasidan birdaniga maktab 
taʼlimiga oʻtish birmuncha bola ongida tushunmovchiliklarga sabab boʻlishi mumkin. Mavzularni 
oʻyin orqali tushuntirishi 70-80%gacha yaxshi oʻzlashtirishga xizmat qiladi.
Foydalanilgan adabiyotlar roʻyxati:
1. R.Mavlonova, N.X.Raxmonqulova. Boshlang‘ich ta’limda innovastiya. Metodik qo‘llanma, 
TDPU, 2007
2. O‘.Q.Tolipov, M.Usmonboeva. Pedagogik texnologiyalarning tanqidiy asoslari. –T.: Fan, 
2006.
3. ZiyoNet elektron kutubxona.

---

72