Масъул муҳаррир


MUSIQA DARSLARIDA SAMARALI METODLARDAN FOYDALANGAN HOLDA



Download 7,57 Mb.
Pdf ko'rish
bet260/584
Sana22.02.2022
Hajmi7,57 Mb.
#82747
1   ...   256   257   258   259   260   261   262   263   ...   584
Bog'liq
10.Pedagogika yonalishi

10
MUSIQA DARSLARIDA SAMARALI METODLARDAN FOYDALANGAN HOLDA 
O‘QUVCHILAR BILIM, KO‘NIKMA VA MALAKALARINI OSHIRISH
Berdiyeva Shaxnoza Ergashevna
23-umumiy o‘rta ta’lim maktabi musiqa madaniyati fani o‘qituvchisi
Jizzax viloyati Sh. Rashidov tumani
Annotatsiya. Ushbu maqolada musiqa madaniyati darslarini o‘tishda samarali metodlardan 
unumli foydalanish orqali o‘quvchilar bilimini oshirish va fanga bolgan qiziqishlarini yanada 
orttirish uchun turli metodlar bayon etilgan.
Kalit so‘zlar: Metodlar, “Toza doska”, “Zinama-zina”, “Gul bazmi”, “Ovozidan top” o‘yinlari, 
samarali natija.
Musiqa san’ati – nafosat tarbiyasining muhim omili bo‘lib, yosh avlodni kamolotga yetishishi 
uchun ta’sir etuvchi jarayon. Bu jarayon maktabdan boshlab shakllanadi va yosh avlodning ichki 
dunyosini boyitib, butun hayoti mobaynida unga hamroh bo‘lib boradi. Umumiy o‘rta ta’lim 
muassalarida musiqa madaniyati fanini o‘qitishdan maqsad: o‘quvchilarning ma’naviy, badiiy, 
axloqiy madaniyatini shakllantirish, milliy g‘urur, vatanparvarlik ruhida tarbiyalash, ijodiy 
mahorat, nafosat va badiiy didini o‘stirish, O‘zbek va jahon kompozitorlari asarlarini tinglab 
tushunish va undan zavqlanishga o‘rgatishdan iborat.
Hozirda axborot oqimi tezlashgan va globallashuv davrida ta’lim mazmuni va sifati 
masalalari jamiyatda ustuvor yo‘nalishlardan biri sifatida qaralmoqda. O‘qitishning zamonaviy 
usullaridan foydalanmasdan ta’limda yaxshi natijalarga erishib bo‘lmaydi. Zamonaviy 
pedagogic texnologiyalar, ta’limni rivojlantirish, uning samaradorligini oshirish, ta’limda yangi 
axborot texnologiyalarini joriy etish masalasini ommalashtiradi. Bu esa pedagoglarning o‘z 
faoliyatiga yangicha yondashuvini talab etadi. Hozirgi kunda ta’lim muassasalarida innovatsion 
texnologiyalarni ta’lim-tarbiya jarayonida qo‘llashga bo‘lgan e’tibor kundan-kunga kuchayib 
bormoqda. Bunday bo‘lishining sabablaridan biri shu vaqtgacha an’anaviy ta’limda o‘quvchilarni 
faqat tayyor bilimlarni egallashga o‘rgatib kelinganligidir.Zamonaviy innovatsion texnologiyalar 
esa ularni egallayotgan bilimlarini mustaqil o‘rganib, tahlil qilish, hatto xulosalarni ham o‘zlari 
keltirib chiqarishga o‘rgatadi. 
O‘qituvchi musiqa darsi rejasini tuzganda maqsadini, vazifasini, mavzusini va o‘qitish 
shakllarini, musiqa faoliyatlarini va ularni o‘quvchilarga singdirish uchun kerakli metodlar va 
usullarni aniqlab, so‘ng darsning ssenariysini tuzadi. Bu jarayonda o‘qituvchi o‘quv predmetining 
o‘ziga xos tomonini, joy va sharoitni, o‘qitishning texnik vositalarini, eng asosiysi, o‘quvchining 
imkoniyati va ehtiyojini hamda hamkorlikdagi faoliyatini tashkil eta olishni hisobga olsagina, 
kerakli natijaga erishishi mumkin.
O‘qitish jarayonida qo‘llaniladigan usullar juda ko‘p. Interfaol metodlar o‘quvchilarni yetuk 
malakaga ega bo‘lishlarini ta’minlaydi. Quyida keltirilgan interfaol metodlarni dars samaradorligini 
oshirish maqsadida musiqa darslarida qo‘llashimiz mumkin. “Toza doska” metodi. Bunda o‘tilgan 
mavzu xususidagi savollar doskaga yozib qo‘yiladi. O‘qituvchi savollarni o‘qiydi, o‘quvchilar 
doskada yozilgan savollarga javob berishi asnosida, javobi topilgan savollar o‘chirib boriladi. 
Natijada doska toza bo‘lib qolishi kerak.Bu metoddan uyga berilgan vazifani so‘rashda va yangi 
o‘tilgan mavzuni mustahkamlashda foydalanish mumkin.Bu metod o‘quvchilarning eslash va 
yodda saqlash qobiliyatini rivojlantiradi.
“Zinama – zina” metodi. Bunda o‘quvchilar guruhlarga bo‘linadi. Har bir guruhdan bittadan 
o‘quvchi chaqiriladi. O‘quvchilar mashg‘ulotni o‘tkazishga qo‘yilgan talab va qoidalar bilan 
tanishtiriladi. Ikki guruh o‘quvchisi o‘qituvchidan ma’lum bir masofa uzoqlikda yonma-yon 
turg‘iziladi. Oqituvchi o‘tilgan mavzu yuzasidan savol beradi: tez va to‘g‘ri javob bergan 
o‘quvchi o‘qituvchiga tomon bir qadam tashlaydi. Shunday qilib savollarga javob bergan qaysi 
o‘quvchi tezroq marraga yetib kelishi kutiladi.Bu metod uyga vazifani so‘rashda yoki ma’lum 
bir bob yakunlangandan so‘ng mavzularni takrorlashda qo‘llansa samarali bo‘ladi.Bu metod 
o‘quvchilarda tezkorlik, zukkolik, donolik qobiliyat-larini rivojlantirishga yordam beradi.
“Gul bazmi “ metodi. Bu metodda o‘quvchilar guruhlarga bo‘linadi: birinchi guruh o‘tilgan 
mavzu yuzasi-dan ikkinchi guruhga savol beradi. Ikkinchi guruh o‘quvchilari savolga javob bersa 
gul bilan taqdirlanadi.Bunda gul o‘z guruhlarida qolishi uchun guruhlar sidqidildan savollarga 


361
10
to‘g‘ri javob berishga harakat qilishadi.Gul bazmi metodini choraklar yakunida takrorlash yoki 
mustahkamlash darslarida qo‘llash mumkin.Bunda gul o‘z guruhlarida qolishi uchun guruhlar 
sidqidildan savollarga to‘g‘ri javob berishga harakat qilishadi.Bu metod orqali o‘quvchilarning 
topqirligi, zukkoligi aniqlanishi bilan birga milliy o‘yinlarimizdan biri bo‘lgan “Gul bazmi” 
o‘yini yodga olinadi.
“Ovozidan top” o‘yini. O‘quvchilar guruhlarga bo‘linadilar. O‘qituvchi har bir guruhga 
o‘rganilgan turli qo‘shiqlardan 4 takt kirish qismini chalib beradi. Guruhlar musiqa orqali qo‘shiq 
nomini topib, davom ettirishlari kerak bo‘ladi. Bu metod ovoz sozlash mashqi va jamoa bo‘lib 
kuylashdan avval o‘tkazilsa yanada yaxshiroq bo‘ladi.Bu metodni qo‘llash orqali o‘quvchilar 
xotirasi va ijro mahoratlari rivojlantiriladi. Ta’lim texnologiyalaridan foydalanib bu usullarni 
qo‘llash bolalarni o‘yin ishtirokchisi bo‘lish bilan birga bilim saviyasini oshiradi, to‘g‘ri javoblarni 
aniqlaydi, o‘z-o‘zini tekshiradi hamda olgan bilimlarini yana bir bor takrorlab, mustahkamlaydi. 
O‘qitish jarayonida o‘quvchilarga shaxs sifatida qaralishi, turli innovatsion texnologiyalar 
hamda zamonaviy metodlarning qo‘llanilishi ularni mustaqil, erkin fikrlashga, izlanishga, har 
bir masalaga ijodiy yondashishga yo‘naltiradi. Eng asosiysi, ularni o‘qishga, fanga bo‘lgan 
qiziqishlarini yanada kuchaytiradi.
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. Sharipova G. Musiqa va uni o‘qitish metodikasi. Toshkent To‘ron iqboli, 2012
2. Siddiqova G. Musiqa darslarida interfaol metodlar.\\Amaliy fanlar forumi materiallari. 
Toshkent – 2017.- 37b
3. Xoshimova G‘, Daliyeva N. Musiqa nazariyasi darslarida innovatsion texnologiyalardan 
foydalanish. Farg‘ona 2015- 5b


362

Download 7,57 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   256   257   258   259   260   261   262   263   ...   584




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish