Масъул муҳаррир: академик Т. Н. Долимов, г м. ф д., проф


- расм. Карст ғоридаги сталактитлар



Download 22,52 Mb.
Pdf ko'rish
bet172/277
Sana02.03.2022
Hajmi22,52 Mb.
#478427
1   ...   168   169   170   171   172   173   174   175   ...   277
Bog'liq
Umumiy Geologiya

143- расм. Карст ғоридаги сталактитлар.
www/Saga.ua


386 
Карст ғорларининг энг чиройлиси Венгриянинг шимолида 
жойлашган Агтелек ҳисобланади. У уч қаватли тузилишга эга бўлиб, 
умумий узунлиги 23 км ни ташкил этади. Кенглиги 60м, баландлиги 40 
м гача боради. Ғорнинг тубида сой оқади, баъзи жойларида ерости 
кўллари ҳосил бўлган. Ғор шифтида сталактитлар кенг ривожланган 
(143-расм). Сталактитлар пастдан уларга қарама-қарши ўсувчи 
сталагмитлар билан қўшилиб кетиб, кўп қиррали ва ғаройиб шаклдаги 
устунларни ташкил этган (144-расм). Ғор деворлари силлиқ юзали 
оқмалар билан қопланган. Ғорнинг 55 х 43 м ли кенг жойида концерт 
зали ташкил этилган. Залнинг салқин тоза ҳавоси, ажойиб акустикаси, 
тиниқ сувли кўли, деворларидаги кошинкор кристаллар уни туристлар 
учун ажойиб орогомгаҳга айлантирган (145-расм).
144
-
расм. Карст сталактитлари ва устунлари.
www/Saga.ua


387 
Ғор ичидаги сталактитлар, сталагмитлар ва устунларни ҳамда 
унинг деворидаги оқмаларни ҳосил қилган минерал заргарликда оникс 
деб аталувчи арагонит кристалларидан таркиб топган (146-расм). 
Ерости сувларининг фаолияти иккита омил билан белгиланади. 
Улардан биринчиси суффозия бўлиб, остки жинслардан гил 
зарраларининг ювилиб кетиши ва грунт мустаҳкамлигининг кескин 
пасайиши билан боғлиқ. Иккинчиси эса ерости сувларининг 
гидродинамик босими билан боғлиқ. Тупроққа шимилган ерости 
сувлари гил жинсларини кўпчитиб, улар орасидаги ишқалиш кучини 
кескин камайтиради. Натижада уларнинг устидаги жинс массалари 
ёғланган юзадагидек паст қияликда ҳам осон сурилиб кетади. Бу 
жараёнлар туфайли кўчкилар ривожланади. 
Тоғли, тоғолди, дарё бўйлари зоналарида яшайдиган аҳоли ва халқ 
хўжалиги объектларига катта хавф туғдирадиган табиий офатлардан 
бири кўчкилардир. 
Йирик кўчкиларнинг аксарият қисми зилзиладан сўнг ёки зилзила 
пайтида ҳосил бўлади. 

Download 22,52 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   168   169   170   171   172   173   174   175   ...   277




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish