Масъул муҳаррир: академик Т. Н. Долимов, г м. ф д., проф. Тақризчилар

Музлик турлари. Ер шаридаги барча музликларнииг 99,5% қутбларга ва қутб яқинидаги ўлкаларга (материк қоплама музлиги), фақат 0,5% ўртача ва тропик минтақалардаги баланд тоғли ҳудудларга тўғри келади. Ер юзасидаги барча музликлар шаклига ва ҳаракатнинг характерига кўра учта гуруҳга бўлинади. Булар - материк музликлари ёки қоплама музликлар, тоғ музликлари ҳамда водий музликларидир.
Материк музликлари - қутб ўлкаларида тарқалган бўлиб, улар тоғларни ҳам, текислик ва пасттекисликларни ҳам ёппасига қоплаб ётади. Бунга сабаб қутбларда ва қутб атрофидаги жойларда ҳароратнинг йил бўйи жуда паст бўлишидир. Антарктикани ва Гренландияни қоплаб ётган муз қалқони бунга мисолдир (152-расм).

152-расм. Материк музлиги. http://www.segodnya.ua

Водий музликлари – тоғ тизмалари оролиғидаги водийларни эгаллаб, тоғлардаги энг катта музликларни вужудга келтиради. Улар дарё водийларининг юқори қисмларида жойлашади. Водий музликлари оддий (альп типида) ва мураккаб ёки сертармоқ, (Ҳимолай типида) бўлади. Оддий водий музликлари битта яхлит музлик оқимидан иборатдир (153-расм). Баъзан бир қанча музликлар бир - бирига қўшилиб сертармоқ ёки дарахтсимон музликларни ташкил этади. Бунда иккита тоғ тизмаси орасидаги асосий музликка ҳар икки ёндан кичик музликлар келиб қўшилади. Сертармоқ тоғ музликларига дунёдаги энг катта водий музликларидан Қорақар тоғлигидаги Сиачен музлиги (узунлиги 75 км), Помир тоғидаги Федченко музлиги (98 км), Тиён-Шон тоғларидаги Инилчик музлиги (узунлиги - 80 км) мисол бўлаолади. Баъзан водий музликларининг бир қисми пастга тушиб келади.
Тоғ музликлари Ер юзида муз билан қопланган барча ҳудуднинг салкам 2% ни эгаллайди. Тоғ тепаларининг яссиланиб қолган жойларида пайдо бўладиган музликлар ўзига хос тоғ музлигини ташкил этади.