Mashinasozlik texnologiyasi fakulteti mashinasozlik texnologiyasi kafedrasi mashinasozlik texnologiyasi

5. Mexanik ishlov berish uchun qo`shimlarni aniqlash ususllari.

Sirtqi qatlamda mо’ljallangan fizik-mexanik xossa yaratish uchun turli texnologik ta’sir еtishlar qо’llaniladi. Еng katta еffekt beradigani sirtqi qatlamda siquvchi kuchlanish hosil qiladigani bо’ladi. Tanavorlarga turlicha texnologik usullar bilan ishlov berishda sirtqi qatlam turlicha deformasiyalanadi va parchinlanadi.

Deformasiyalanadigan sirtqi qatlam chuqurligi turli ishlov berish usullarida quyidagi 1-jadvalda berilgan.

Javobgarligi yuqori bо’lgan detallarning sirtqi qatlamlarida parchinlangan deformasiyalangan qatlamlar barpo еtish uchun drobstruyali ishlov berish muvaffaqiyatli qо’llanilmoqda.

Roliklar yordamida obkatkalash usuli sirtqi qatlamda siqiluvchi kuchlanish yaratib detallarni charchash mustahkamligini oshiradi. Obkatkali ishlov berish usuli ayniqsa charchash sharoitida ishlovchi rezbalarni olishda yaxshi natijalar beradi.

Yakuniy ishlov berilgan yuzalarning mustahkamligini oshirishda olmosli dazmollash usulini qо’llash ham sezilarli qulayliklar yaratadi.

1.Jadval.

Ishlov berish usuli	Qatlam chuqurligi, mm	Ishlov berish usuli	Qatlam chuqurligi, mm
Tashqi va ichki yо’nish Qora Toza	0,2-0,5 0,05	Tishqi freza-lash: Qora Toza	0,14 0,12
Frezalash Silindrik	0,12	Shevinglash	0,1
Toresli: Qora Toza	0,2-0,5 0,1	Parmalash, zenkerlash	0,15
Rezbani rolikda nakat-kalash	0,15-0,2	Razvertka lash	0,15
Jilvirlash: toblanmagan pо’latni Toblangan pо’latni	0,015-0,02 0,02-0,03	Drobstruyali parchinlash Rolik bilan obkatkalash	0,4-1,0 0,5-0,31